Alışıla Gelmiş Anlatım Bozukluğu

Merhaba arkadaşlar. Çok fazlası ile kullanılan bir kavramın üzerinde durmak istiyorum.

Fon kelimesinin farklı kullanımları vardır ve illâ ki arkada olan aslî renge fon denilmez.
TDK'dan:

1 .     Belirli bir iş için gerektikçe harcanmak üzere ayrılıp işletilen para, kaynak:        "Karşılıklı paralar fonundan beş yüz milyon lira millî savunma hizmetlerine tahsis edilmişti."- A. İlhan.

2 .    ekonomi  Bir kuruluşun mali kaynaklarının tümünün göstergesi.

3 .     Sinemada, tiyatroda oyuncuların arkasındaki resim, fotoğraf veya çeşitli plastik ögelerden oluşan dekor, görüntü.

4 .     Bir tabloda, üzerinde konunun işlendiği boya katı.

5 .     İç mimaride üstüne başka şeyler eklenen bölüm.

6 .     Bir kumaşın alt dokusu.

Genel anlamda haklı olmakla bereber fon kelimesi arka manasında değildir taban ya da altta bulunan renk temel dekoratif desendir. Yan fon, üst fon kelimeleri site tasarım programlarından birinde karşıma çıkmıştı mesela. Tamamen yanlış bir kullanım olmadığı gibi, bir kullanım yanlış olsa bile halk arasında yerleşmiş ve anlamını bulmuşsa müdahil olunmamalıdır.

Mesela çaydanlık kelimesinin orta hecesinde bulunan "-dan" eki Farsça'dır ve lık anlamını taşır. Şamdan : şem : mum -dan:lık = mumluk gibi. Çaydan kelimesi de "çaylık" anlamını taşımasına rağmen halkımız eki bilmediğinden bir -lık daha eklemiştir. Kelime çaylıklık olmuştur. Buna rağmen bu kelimeye müdahale edilmez zira halk arasında sentaksı yerleşmiştir. Arkafon - arkaplan gibi kelimelerde de durum farklı değildir.
Saygılarımla.
Duyarlılığınızdan dolayı teşekkürler.

Evet gerçekten de öyle oluyor.Çok teşekkür ederim kendi adıma.Aslında bu konu iyi olmuş çünkü böyle yapılan bir sürü anlatım bozukluğu var.Eğer herkes böyle anlatım bozukluklarını bizimle paylaşırsa dilimizi bir nebze olsun daha dikkatli kullanabiliriz.Zaten forumda Türkçe'ye çok özen gösteriliyor bu yüzden herkesin destek vereceğini düşünüyorum. Ben de bir örnek vermek istiyorum:

 Ajbek çok teşekkür ederim. Aslında anlatmak istediklerimi sen anlatmışsın :D

Bence bu kadar detaya gerek yok.Her yazımızı TDK göre yazmaya kalksaydık basketbol yerine sepet topu vs. dememiz gerekirdi.Bu da biraz abest geliyor.Elimizden geldiğince sitede Türkçe'ye özen göstermeye çalışıyoruz.Ama bu kadarı da biraz fazla gibi.:) Yinede yanılıyorsam herkesden özürdilerim :)

Fon kelimesi Türkçemize girmiş ise ( maalesef ) ve kullanılma şekli direk arka anlamında değil de yardımcı ya da derinlik katması için de kullanılan bir kelime ise, arka fon denmesinin yanlış olduğunu düşünmüyorum. Fon müziğinde olduğu gibi arkadan gelen ses aslında arkadan gelmekten ziyade görevi yardımcı olmaktır, asıl amaç ortamı zenginleştirmektir, oradaki arka anlamını İngilizler mecazi olarak kullanıyorlar, biz de mecazi anlamında almışız bu kelimeyi. Aslında yanlış olan ihtiyacımız olmadığı halde yabancı kelimeleri dilimize sokmamızdır.

Türkçede fon eşsesliydi unuttum özür dilerim:).Karışıklığa mahal vermeden gideyim:).Fantastica2010-02-04 21:47:18

Berkant Bey ne demek istediğinizi anlamadım, el şakası yerine düşüncenizi açık açık belirtseniz daha iyi olur.

Türkçemize fon kelimesini arka anlamında almış bulunmakdayız yalnız. Tabikide terim olarak kullanınlan fon kelimesini bu konunun dışında tutuyorum. Fakat Fon müziği derken, arkadan, back sound , hafif ses, vb. anlamlarında kullanıyoruz. Fakat akvaryumun fonu derken. Akvaryumun arka kısmında kullanılan dekoru kast ederiz. Yani arka fon kullanımı TDK ye ve bana göre yanlıştır. Bu yüzden de bunu buraya taşımak istedim. Umarım aramızda bu konu ile ilgili bilgiye ve eğitime sahip birisi vardır da bize en doğrusunu anlatır. Olmadı Okan Bayülgen'i arayacağım, soracağım. :D

Mesela fotoğraflara resim diyenler çok fazla.

[QUOTE=SquallTieR]Bence bu kadar detaya gerek yok.Her yazımızı TDK göre yazmaya kalksaydık basketbol yerine sepet topu vs. dememiz gerekirdi.Bu da biraz abest geliyor.Elimizden geldiğince sitede Türkçe'ye özen göstermeye çalışıyoruz.Ama bu kadarı da biraz fazla gibi.:) Yinede yanılıyorsam herkesden özürdilerim :)[/QUOTE]

Evet, yazık ki yanlış düşünüyorsunuz. TDK'nın önerdiği bazı kelimeler dediğiniz gibi olabilir. Ama bunların da önemli bir kısmı TDK tarafından önerilmemiştir. Çoğu şehir efsanesidir. Zira, hostes için "gökkonuksalavrat", tren için "alttanittirgeçliüsttentüttürgeçligötürgeç" önerisinde bulunulduğunu iddia edenler de bulunmuştur. Ancak kelimeler ve kurallar önerilerle ve de denemelerle yerini bulur. Örneğin PC, computer kelimelerinin yerine bilgisayar; motherboard yerine anakart önerilmese idi acaba biz bugün o kelimeleri kullanmayacak mıydık?

TDK'nın yanlışı yok mu elbette var. Hatta epeyce. Ben yakından takip ediyorum. Fakat doğruları da epeyce. Dil konusunda bizim sadece bir kurumumuz var. Fransızların onlarca kurumu olduğu gibi dil gümrüğü kuralları bile var. Hassasiyet meselesi bu. Size kalmış doğrudan yana yer almak.

Zannederim abes kelimesini kazara abest yazdınız, değilse düzeltmeniz yerinde olacaktır.
Saygılar.