American Nationel The
Universty İllousiana Cichild’s
Comminicatioan
Türkçe Çeviri: M. Anıl SOYDAŞ ( Çeviride elimden geldiğince
doğru kelimeleri kullandım fakat olası aksaklık yada harf hataları için
şimdiden kusura bakmayın önemli olan bilgiyi paylaşmaktır. )
CİCHLİD LARIN BİLİNMEYEN ÖZELLİKLERİ
Akvaryum hobiciliği 90 lı yılların ardından büyük kitlelere
hitab etmeye başlamıştır. Japon türleri ile hayatımıza girip discuslara kadar
uzanan akvaryumculuk deneyimlerimizde cichlid lar önemli ve uzun süreli
duraklarınızdan biridir. Bu gün cichlid akvaryumlarımızda kafanızda sürekli
soru işaret olarak kalmış konuları ele alacağız.
Okuyacağınız
metinler herhangi bir tecrubeye dayalı akvaristin yazıları değil American
Nationel The Universty İllousiana
Cichild’s Araştırma komitesinin elde ettiği sonuçlardan Türkçeye
uyarlanmış bir sunumudur.
Akvaristlerden gelen sorular ve komitenin cevapları :
Soru.: F0 diye tabir ettiğimiz doğadan akvaryuma geçirilen
yaban hayata alışık balıkların akvaryumdaki farklılıkları nedir ve akvaryum
ortamına ne zaman uyum sağlarlar.
Cevap.: Tamamen yaban hayat yaşamış bir balık hiçbir zaman
akvaryum ortamına uyum sağlamaz. Sadece orada yasamaya mahkum edildiğini
anladığı an doğadaki hiçbir sosyal karakterini sergilemez sadece vücudu için
gerekli olan beslenme ve zorda olsa çiftleşme faaliyetini gösterir.
Soru.: Cichled lar bizi nasıl görür ve tanırlar;
Cevap.: Cichled larda çoğu balılar gibi bizi sadece siluet
olarak görer yüzümüzdeki ve vücudumuzdaki bizi biz yapan belirgin fiziki
çizgileri göremezler fakat her kişinin su yüzeyine yansıtmış olduğu ışık
farklıdır tıpkı parmak izi gibi balıklarda bizi suya yansıyan siluetlerimizden ayırt edebilir farklı
tepkiler gösterebilirler her şeyi gri renkte görürler ( albinolar dahil )
Soru.: Cichled larda üremeye teşfik etmek için bir yol var
mıdır?
Cevap.: Üremeye teşvik diye bir şey söz konusu değildir.
Sadece Üremelerini sağlıklı bir şekilde tamamlamaları için yardımcı olunabilir
buda kaliteli doğal yemler ışıklandırma ve yeterli alan sayesinde olur . Tüm
bunların negatif olduğu ortamlarda bile çoğu ufak yüzgeçli cichlid türlerinin
üreyebildiği görülmüştür.
Soru: Chiclid ler gece görürmü
Cevap: Çoğu balık gibi cichlid larda gece görüşüne sahiptir
gündüz açık ve koyu gri olan görüş kapasiteleri geceleri sarı – yeşil bir
görüşe sahip olurlar açık renklerin gece görüşünde çok fazla parlama
yansıttığından karanlık ortamdaki bir akvaryuma gece açık renkli giysilerle yaklaşılmaması
önemli bir detaydır.
Soru.: Chiclid ler açlığa ne kadar dayanabilir.
Cevap: Her balığın direnç kapasitesi farklı olmakla beraber
bir malawi lake balığı oturuşmuş bir akvaryumda 45-50 gün sadece cam olan
akvaryumlarda 12-25 gün yaşabildiği tespit edilmiştir. Akvaryumunuz ne kadar
oturuşmuş olursa ike ve şeffaf yosunlaşma oranı o kadar yüksektir ve balık için
bir beslenme kaynağıdır.
Soru.: Malawi cichledleri ortalama ne kadar yaşar.
Cevap: Doğal hayatlarında en kısa ömürlüsü 8-12 ay en uzun
ömürlüsü 18-20 yıldır. Akvaryum sartlarında böyle bir değerlendirme olamaz.
Soru.: Her Malawi Cihclid birbiriyle yaşarmı.
Cevap : Malawi gölü
kadar büyük bir akvaryumunuz varsa ewet. Doğal ortamında sosyal hayatı
yasabilmesi icin her malawi balığına 20 metrekare familya
alanı 2000 metrekare
sosyal yasam alanı gereklidir sosyal yaşam alanları iç içe geçebilir ( tıpkı
içinde yasadığınız apartman yada mahalle gibi ) fakat familya alanı geçemez
standart akvaryumlarda bu oran çok düşük olduğu için kavganın tek sebebi yeteri
kadar az olan alandan 1cm kare fazla alan sahibi olabilmektir. Bu yüzden
ailesine sokamayacağı bir türü balığa komşu getirmeyin. ( En iyi akvaryum tek
bir türün bakıldığı akvaryumdur)
Soru.: Chiclid lerin en öldürücü düşmanı hangi hastalıktır.
Cevap.: Chiclidler çok dirençli balıklardır . Açık
yaralanmalar en büyük ölüm sebepleridir akvaryumlarda akarsu olmadığından su
kendini yenilemez . ( akvaryum suyunu ne kadar sıklıkla yenilerseniz yenileyin
doğayı taklid edemezsiniz her yenilemede balığın direnci olmayan yeni farklı
bakteriler suya salıp açık yaranın daha kötü olmasına sebep olacaksınız.)
Açık yaralanmalarda suyu değiştirmek yerine bol oksijen
takviyesi ve taşırma sistemli volkanik taşlı bir filtrizasyon kullanımında
fayda vardır ( karbon kullanımı kesinlikle olmamalıdır)
Soru.: Ciched akvaryumunda kesinlikle olması ve olmaması
gereken unsurlar nelerdir?
Cevap.: Doğasında yenilenen su yüzeyi sayesinde hiçbir zarar
vermesede akvaryumlarda metal malzeme bir süre sonra öldürücü bir oksit yayar.
Plastik ağırlıklı malzemeler sadece yararsız bakterileri üzerinde toplar
öldürücü bir zararı olmasada plastik malzemelerin sayısının sadece
filtrizasyonla kısıtlı kalmasında yarar vardır. Üzeri şeffaf yosunlaşmaya
müsait taşlar ve iyi temizleniş her türlü doğal kuma uyum sağlarlar. Hiçbir
balık oksijen zehirlenmesi geçirmez ne kadar bol oksijen o kadar sağlıklı balık
anlamına gelir. Karbonsuz volkanik taslı iyi bir filtreleme olmazsa olmazdır.
Karbon bilindiği gibi suyun rengini açmaz yada temizleme yapmaz sadece suyunuzu
karbo aktif moleküller sayesinde boyar yani rengini değiştirir. buda yararlı
birçok bakterinin ölmesine sebep olur.
Soru.: cicled balıkları sinir sistemi sosyal hayatına nasıl
tepki eder.
Cevap.: cichlid ler sadece 3 ana unsur hedefleri vardır. Beslenme üreme
ve koruma bunlardan birini yapamadığı yada yapamayacağını anladığı durumlarda
son derece agresif ve sinirli olurlar yüzgeç boyu fark etmeksizin tamamının
sinir sistemi oldukça güçlüdür. Hafızaları ömürleri boyunca yasadığı önemli kavgaları düşmanlıkları
gördüğü zararları unutmayacak kadar gelişmiştir.
Soru.: Chiclid ların en gizemli özelliği nedir.:
Cevap.: Doğal
ortamlarında bu tip özellikleri izleyebilmek çok fazla zaman gerektirdiği için
bu güne kadar boyle bir su altı çalışması yapılamamıştır. Fakat akvaryum
ortamında suya yansıyan benzersiz siluetlerimizden onlarla sürekli ilgilenen
kişileri tanıyabilir onları eline alıp dışarı çıkan yavrularını alan kişilerle
sadece onlara yem veren yada temizliğini yapan kişileri eğer farklı kişilerse
ayırabilir ve farklı tepkiler verebilirler. Ve onları su dışına çıkaran kişiyi
( maalesef bu akvaryum sahipleri oluyor ) asla sevmezler. Ve onun siluetini her
gördüklerinde korku bazen panik yaşarlar fakat çoğu kişi balığın heyecanlı
hareketleri sonucu ‘’ beni gördü tanıdı sevindi’’ olarak algılanır halbuki tam tersidir. Not: Eğer bir chiclid e
elle temas edip su dışına çıkardıysanız her ne kadar iyi bir amacınız olsa da.
Sizi asla sevmeyecektir ama size yapabileceği hiç bir şey yoktur .
Soru.: Chiclid kaç
kez ürer ?
Cevap.: Onlarca kez
ürer. İlk basta daha az yavru orta yaslarda çok fazla yavru yaşlılıklarında
kısırlık sonucu çok az yada sıfır yavru.
Soru.. Akvaryum şartlarında Bir erkeğe kaç dişi gerekir.
Cevap: Bu aç gözlü üreticilerin uğraşlarını kısaltmaları ile
çıkmış bir olaydır. Yumurta dökme süreci gelmemiş bir dişinin kızışmış erkek
tarafından dövülmesini engellemek amacıyla da bazen gerekebilir. Doğasında
hiçbir cihclid yanında 3 yada 4 dişiyle gezmez .Bir balıkla çiftleşir türüne
göre onu ya çiftleşme sonrası terk eder yada yavruları büyüyünce terk eder.
Bazı türlerin sadece yada çoğu seferde tek bir balıkla eş tuttuğu gözlemlenir.
Soru.: Chiclidlar hangi renk ışıklandırmadan hoşlanır?
Cevap: Hiçbir ışıklandırmadan hoşlanmazlar cichlid lar
kayalık yada derin sularda yasadıklarından doğal genetikleri sebeiyle ışıkla
araları pek yoktur. Ayrıca görüşlerini kısıtladığı için fazla aydınlatılmış
akvaryumlarda görüşlerinin körleştiği tespit edilmiştir . en sevmedikleri ışık
yandan gelen ışık türürdür örneğin akvaryuma denk gelen bir pencereden gelen
güneş ışığı onları son derece rahatsız eder çünkü doğalarında güneş sadece
tepelerine doğar yandan asla ışık almazlar fakat akvaryum göreselliğimiz
açısından yan cam olmazsa olmazdır bu sepeple çok loş ışıkla aydınlatılmış
odalarda onları izlemek aydınlık odalara göre çok farklı olacaktır sosyal
hareketlerinden de bunu rahatlıkla anlarsınız.
Soru: Chiclidların en sevdiği yem nedir?
Cevap.: canlı yem yada çok kaliteli yosunlardır. Doğasında
hiçbir cichlid leş yani ölmüş hayvan yemez sadece akvaryum şartlarında yeterli
proteini alamadıkları için biz onları buna mecbur eder kurutulmuş etçil yemlere
alıştırırız.
Görüldüğü üzere aslında doğal ortamlarından uzaklaştırılmış
balıklar üzerinde ne kadar uğraş sakta doğayı taklit edemediğimizin bir
kanıtıdır. Bu makalenin bana ve sizlere ulaşmasında katkıları olan İllousiana üniversitesindeki
türk arkadaşlara teşekkür eder en yakın zamanda tanganyika ciclidleri ile
ilgili makalenin ulaşmasının ardından paylaşacağımızı bildiririm. Hersey doğa
için.
besiktas_812013-10-10 09:39:41