Şeref bey,
Bitki akvaryumu kurmaya karar vermişsiniz, hayırlı olsun. Şunu söylemeliyim ki, artık bundan geri dönüş yoktur :D Bundan sonraki tüm akvaryumlarınız bitkili olacak demektir :D
Fakat akvaryumunuza koyacağınız balıkları dikkatli seçin ve daha sonra akvaryumdan çıkarmaya çalışacağınız balık eklememeye dikkat edin. (yinede zamanla balık eklemek/çıkarmak isteyeceksiniz fakat kolay olmuyor)
Bitki akvaryumlarında birkaç kıstas mevcut, bunlar:
- Işık: 4500 kelvin üzeri lambaları tavsiye etmem, yosun sorunu yaşayabilirsiniz. Işık yoğunluğunu akvaryumun arka tarafına düşecek şekilde planlayın, arka plan herzaman daha çok bitkilendirilir ve ön planda genellikle sadece taban bitkileri olur. Ön camda mümkün olduğunda az yosun sorunu yaşamak için ön planın daha az aydınlatılması iyidir fakat bu seferde taban bitkisinin az ışık ihtiyacı olan türlerden seçilmesi gerekir.
- Co2: Kendin yap sistemlerden anafor çözümleyiciyi tavsiye ederim, mika veya sert bir plastikten bulabileceğiniz bir şişe ile kolayca imal edebilirsiniz. Bitkileriniz başlangıçta düşük hacimde olacağından fazla co2 vermenizegerek kalmayacaktır fakat bitkileriniz hacim kazandıkça suda çözdürmeniz gereken co2 artacağından anafor çözümleyici iyi bir seçenek olur. Bir co2 test kiti almanızı tavsiye ederim.
- Kum: Aquaclay alacağınızı söylemişsiniz, bu kum bir süre bitkilerinizin demir ihtiyacını karşılayacaktır, tanecik yapısı da kum içinde hafif bir sirkülasyon sağlıyacağından ileride oluşabilecek bazı sorunlara çözüm olabilir, fakat siz tabanın en alt kesimine eczaneden alacağınız eucarbon tabletlerinden 15-20 cm aralıklarda döşeyin, ayrıca yine 15-20 cm aralıklar ile tabana tablet gübre de ekleyin. Yoğunlukla kökten beslenen bitkileriniz için iyi olacaktır.
- Gübre: sadece tablet gübre işinizi görmeyecektir, aynı zamanda sıvı gübre de kullanmanız gerekli ki bence bitkili akvaryumlarda bitkilerden sonra en fazla masraf yapılan şey de bu. Daha uygun bir seçenek bulamazsanız seachem fluorish iyidir (fiyat/performans olarak, cc olarak azdır fakat oransal kullanımı diğerlerine göre daha kar'lı)
- Balık: Balık yükünüzü az tutmanızı tavsiye ederim, akvaryumun kaldıracağı oranın altında kalmak herzaman iyidir. Fakat sadece istenen tür balıkları almayacaksınız, yosun ile beslenen balıklardan da edinmeniz gerekecek. Bu balıklar bir bahçıvan gibi sizin yerinize bitkilerinizi temizliyecekler.
- Salyangoz: burada istenen ve istenmeyen türler karşınıza çıkacak. Genelde bitkilerle birlikte eşeysiz üreyen küçük salyangozlar da gelir ki, aslında bitkilere bir zararları yoktur, fakat kısa sürede o kadar çok ürerler ki e sonunda başedilmez bir hale gelebilirler. Bu yüzden bitkilerinizi akvaryuma dikmeden önce bir kovada bakır sülfat karıştırıştırılmış bir suda bir süre bekletip, durulayıp akvaryumunuza öyle ekleyin. Bunun haricinde Ruby nerite ve altın elma salyangozları da bitki bakımı için ideal olabilirler.
- Karides: eğer akvaryumunuza bu canlıları yiyebilecek bir balık eklemediyseniz amano, kiraz karidesleri de bitki bakımı için ideal olabilirler.
- Isı: bitki akvaryumlarının yazın oluşan sorunlarından birisidir, genel olarak birçok bitki 28 dereceye dayansa da bazı türler 26 dereceden sonra erimeye başlayabilirler. Isıyı azaltmanın en basit ve ucuz yolu su yüzeyine paralel bir fan çalıştırmaktır. Fan suyun buharlaşmasını hızlandırır, buharlaşan her su molekülü buharlaşabilmek için yanındaki moleküllerden enerji çeker ve geriye kalan su soğumuş olur. Bir veya birkaç bilgisayar fanı ile halledebilirsiniz. Bunları bir dijital termostat ile çalıştırabileceğiniz gibi ayarlı bir adaptöre bağlayıp 12/7,5 volt arasında bir değerde gözlemleyerek çalıştırmanız da mümkün. (hava çok sıcak değilse düşük hızda, sıcaklık arttıysa yüksek hızda çalıştırabilir, gözlemsel olarak ısıyı dengeleyebilirsiniz.)