Filtre malzemelerinin dizilimi

Sonunda aradığım yorumu  ve konuyu buldum. Bence en büyük karışıklık alltan üste- üstten alta dizilim diye anlatımdan kaynaklanıyor.  Suyu üstten alan filtre sahibinin yorumuna bakıp, suyu alttan alan filtresine aynı dizilim yapıp doğru yaptığını düşünen arkadaşlar var. Düşünmekle kalmayıp çevresiyle/forumla ısrarla paylaşıp tamamen bilgi kirliliği yapıyorlar. Öyle ki bir arkadaşım yorumlara bakarak baştan aşağı ters bir dizilim yaptığı halde çok memnundu. Bir çok kez tartıştık bu konuda. Ta ki yoğun ısrarlarım sonucunda dizilimi değiştirip  cam gibi suyu görünceye kadar.

Eşimin mesleği tam olarak bu konu. Su filtrasyon ekipmanlarının geliştirilmesi üzerine çalışıyor. Baştan diyeyim yazacaklarım benim veya eşimin fikirleri değil tamamen bilimsel içerik. Hoşunuza gitmeyecek yerler olabilir ki benim de oldu. Fikrinizi dayanağıyla birlikte söylerseniz kendisiyle paylaşırım ve gerekirse detaylı olarak kendi gelir yazar. Öncelikle forumda karşımıza çıkan ve bana yanlış gibi gelen bazı  yorumları kendisine gösterdim ve bana anlattıklarını dilim döndüğünce sizlerle paylaşmak istiyorum.

Bahsettiği  ilk şey akvaryum gibi küçük biotoplarda işimize yarayacak 2 ana madde.

1:Filtreleme önce mekanik , sonra biyolojik ve   son olarak da kimyasal olmalıdır. Gerekliyse havalandırma ve oksijen kazandırma işlemi su çıkışından hemen önce ya da sonra yapılmalıdır.

2:Filtre dizilimleri mutlaka önce kalın pislikleri tutacak şekilde yapılmalıdır.

Öncelikle yapmamız gereken  ise malzemelerimizi hangi tür filtrasyon yapıyor diye ayırmak olmalı. Kabaca

Mekanik: Sırasıyla Kalın gözenekli sünger, İnce gözenekli sünger , Elyaf

Biyolojik:  Bakterilerin yaşayabileceği  ve oksijensiz kalabileceği türden ince gözeneklere sahip seramik malzemeler, lav taşları vs

Kimyasal: Ağır metalleri ve  henüz filtre edilmemiş, bakterilerce  dönüştürülememiş kimyasalları bağlayacak zeolit karbon gibi filtrasyon malzemeleri

Havalandırma: Bioball ve dübel tarzı suyu farklı taraflara yönlendirerek suyun karışmasını dolayısıyla oksijence zenginleşmesini sağlayacak malzemeler. Ya da su çıkışlarındaki şelale ekipmanları.

Gördüğünüz gibi  en büyük yanlışlarımızdan ilki en ön sıraya koyduğumuz elyaf ; kısa zamanda tüm filtrenin tıkanmasını ya da en iyi ihtimalle debinin düşmesini sağlıyor. Halbuki öncesinde kullanacağımız (incecik bir katman dahi olsa)  iki parça sünger hem temizliği kolaylaştıracak hem de verimi en üst düzeyde tutacak. Öyleyse sıralama malum. Kalın gözenekliden ince gözenekliye doğru !

Biyolojik filtrasyonda  ise iki kriter var. Küçük gözenekler ve büyük yüzey. Bunu en iyi sağlayan şey de hepinizin malumu seramik ürünler. Çok çeşit almaktansa kaliteli, su değerlerini değiştirmeyecek yada istediğimiz yönde etkileyecek maksimum yüzeyi sağlayacak tek bir ürün bakterilerin yerleşmesi ve biyolojik döngüyü sağlaması için yeterli. Ayrıca tek tip alınan ürün keseye de yararlı ;)  Bu tip ürünleri ilk sıraya koymak(özellikle halkaları) yapılan en büyük yanlışlardan biri. Böylece kısa sürede gözenekleri tıkanan bir seramik halka gelen kalın pislikleri parçalamaktan öteye geçmeyecektir. Bazı arkadaşların tavsiye ettiği gibi ha hortumu kesip kullanmışsın ha seramik halkayı (seramik gözeneklerinde yaşayan bakteriler hiçbir zaman suyla buluşamadıktan sonra )  en öne koymuşsun hiç farketmez.  Doğru yerde kullanmadıktan sonra pek bir anlamı kalmıyor. Bir de ilk sıraya seramik halkaları koyarken suyu farklı yönlere dağıtmak yada pislikleri parçalamak gibi niyetleri olan arkadaşlar var. Suyun küçücük filtre içinde belli bir yönde ve belli bir malzemeye doğru gideceği belliyken  farklı yöne dağıtarak göndermenin ne anlamı olabilir ki ?  Suyu  havalandırmak ve oksijen kazandırmak diyecek arkadaşlar için aşağıda açıklamam mevcut. Hele hele pisliği büyükken filtre etmek yerine parçalayarak filtre içine göndermek konusuna hiç değinmeyeceğim.

Gelelim kimyasal filtrasyona. Yani ağır metaller, zararlı bileşikler ya da bakterilerce dönüştürülememiş nitratı falan yok eden filtre malzemelerine. Bu malzemelere mümkün olduğunca duru su göndermek için ilk iki basamak çok önemli. Bir de tabiki akvaryumumuza uygun malzeme kullanmak. Örneğin bitkilerce kullanılan bazı elementleri ve bileşikleri filtremizde heba etmek istemiyorsak, yada su değerlerimize takla attırmak istemiyorsak kullanacağımız ürünü ona göre seçmeliyiz. Bir de  ürünlerin kullanım ömürlerine elbette. Bu konuda camiada pek sıkıntı yok okuduklarım duyduklarım falan eşimin anlattıklarıyla birebir  örtüşüyor neredeyse.

Ve tabiki son madde. Suya oksijen katabilmek için yapılması gereken işleme, havalandırmaya  ama anladığım kadarıyla yine büyük bir yanlış var ortada. Dış filtreler malum en ufak bir havanın ses yaptığı ortamlar. Peki bu  havasız ortamda suyu çeşitli malzemelerle çalkalayıp karıştırarak nasıl havalandırmayı düşünüyoruz ? Dış filtrenin içinde bunun mümkün olmadığı buz gibi ortada ama yine de içim rahat etmedi. Sı çıkışlarında birer numune alıp  test ettiğimizde bioballa veya dübelle suya en ufak oksijen kazandıramadığımızı da gördüm bilginiz olsun. Yalnız şelale aparatı dış filtreler için biçilmiş kaftan belirtmeden geçemeyeceğim. Peki bioballlar ne için  öyleyse? Yüzey, bakteri vs falan değilmiş . Sump sistemlerde, tepe ve şelale filtrelerde kısacası oksijenli ortamda filtrasyon yaptığımız tüm yöntemlerde kullanılabiliyor.

Dediğim gibi hiçbiri fikir değil. Ben yaptım oldu da değil.  Bilimsel bir yaklaşımı anladığım kadarıyla ve basit bir dile  anlatmaya çalıştığım için yer yer ifade yanlışlarım olabilir kusuruma bakmayın.  Bir malzemeyi başka yerde kullanıp bundan memnun olan arkadaşlar da vardır. İlk sırada seramik halka gibi. Artısı, eksisi, malzeme maliyetinden ikame ürüne kadar değerlendirerek karar vermek size kalmış. Olumlu olumsuz fikirlerinizi duymaktan memnun olurum. Saygılar.

[/QUOTE]

Tıkanmak derken deliklerin tamamen kalın pislik ile tıkanıp suyun sadece yüzeyden geçmesini, delik içindeki yüzeye hiç değmemesini kastediyorum. Yani bir seramik halka 100m2 alan sağlıyor diyoruz ama tıkandığında 10cm2 ye düşüyor bence. Alsında benim yaptığım bir testi siz de yapabilirsiniz. Seramik bir halkaya su bazlı boya emdirip (salınım yapacak kadar ) sonra da halkayı filtre süngerinden çıkan tortuyla kapladıktan sonra bir kaba koyun. Kaba bir kafa motoru bırakıp seramik halkanın salınım yapıp yapmayacağına bakın. Su istediği kadar uğraşsın o deliklerdeki boyaya ulaşamıyor. Ta ki halkayı fırçalayıp gözenekleri açıncaya kadar.