TABAN Sıkça sorulan Sorular
Taban konusunda “sıkça sorulan sorular”a hemen ve kapsamlı yanıt gönderdikleri için sayın tunç sönmezoğlu ve mustafa erdoğar çok teşekkür ederim. Ayrıca sayın mustafa yıldırıma konuyla ilgilendiği için teşekkür ederim.
Bitkilerin tutunmasını, kök gelişimini ve buna bağlı bitki gelişimini sağlar. Bitkiler için besin sağlar. Akvaryumlarda dizayn ve tasarımın temel parçalarındandır. Akvaryumun görselliğini arttırır. Tank için çok önemli olan aerob, anaerob ve diğer mikroorganizmaları barındırır.
- Hangi kumu kullanmalıyım, yada kullanmamalıyım?
Salınım yapmayan kumlar tercih edilmelidir. Bunu anlamak için kumun üzerine tuzruhu döküldüğünde kumun köpürmemesi gerekir. Asit testinden geçen her türlü kum güvenle kullanılabilir.
Ana kum olarakta ülkemizde bolca bulunan, Quartz, dere kumu, granit ,bazalt, silis kumları gibi kumlar salınım yapmamak şartıyla kumlar kullanılabilir.
Tane boyutu 1-4 mm aralığında ve suya salınım yapmayan (besin içerikli kumlar hariç) ve uygun ağırlıkta olan (1-1,5 kg/lt) her türlü kumu kullanabilirsiniz.
Yukarıda belirtilen özelliklerde olmayan ve üzerine tuzruhu döküldüğünde köpüren kumların kullanılmaması gerekir.
Başta mercan kırığı ve midye kırığı olmak üzere, argonite ve benzeri tuzlu su akvaryumları için satılan kumlar; salınım yaparak suyu sertleştiren ayrıca tabanda bazik bir ortam oluşturan kumlar olduklarından kullanımları uygun degildir.
Dere kumu, Deniz kumu, inşaat kumu kullanabilirmiyim?
Deniz kumlarının salınım yapacağı için kullanılmaz. Dere ve inşaat kumlarınında uygun tane boyutunda olanları salınım yönünden test ettikten sonra uygun olanların kullanılabileceğini söyleyebiliriz.
-Kum tanesinin büyüklüğü, şekli, yoğunluğu (hafif/ağır), yumuşak/sert oluşu, gözenekli oluşu, inert olması hakkında bilgi alabilirmiyim.
Bitkisine göre değişir bir uçta Hemianthus Callitrichoides gibi kökleri minik ve hassas diğer yandan kökleri çok büyüyebilen echinodorus ve cryptocoryne türleri için bu ihtiyaç değişir.Genel olarak;
Büyüklük; bitki köklerinin kumda rahat ilerleyebilmesi, tutunması ve kumdaki sirkülasyonun doğru şekilde sağlanabilmesi açısından önemlidir. Genel olarak 1-5 mm aralığında bir tane boyutunun seçilmesi uygun olmaktadır.
Şekil; özellikle dip balıklarının yaralanmaması ayrıca bitki köklerinin kumun karışması vb. sonucu zarar görmemesi için keskin kenarlı olmaması daha iyidir. Yuvarlak olması makbuldur.
Kum tanelerinin çok hafif yada çok ağır olmaması gerekir (kuru olarak litresi 1-1,5 kg aralığında olması uygundur). Çok hafif olması kumun tabandan kolay kalkmasına ve bitkilerin tutunmasının zorlaşmasına neden olur. Çok ağır olmasıda bitki köklerini zorlayabilir yada yapılan değişikliklerde zedeleyebilir. Genelde çok ağır olacak kum zaten pek yok ancak aquaclay gibi hafif kumları tercih etmemek lazım.
Yumaşak olan taban malzemeleri topraksı bir yapıya sahiptir bazıları suya konulduktan sonra bitki ekiminde ve dizayn çalışmalarında suyu ciddi anlamda bulandırabilir. Pratik nedenlerden sert yapıda kumlar kullanmak daha uygun olabilir. Ayrıca yumuşak kumlar zamanla daha çok sıkışıp kompaklaşır.
Gözenekli olması tanenin yüzey alanını genişleterek daha fazla bakteri tutmasını sağlar. Bitkilerin kök gelişimini ve tutunmasını arttırır.
(Besin içerikli kumlar hariç) İnert olması yani salınım yapmaması suyu sertleştirmemesi anlamına gelir. Bitki akvaryumlarının suyunun fazla sert olması istenmediğinden kumun inert olması önemlidir.
-Lav kırığı kullanabilirmiyim,
Bitki tanklarında yaygın bir kullanımı vardır. Kullanılabilir fakat komple bütün tabanı lav kırığından yapmak yerine alt katmanlarda kullanımı daha faydalı ve sorunsuz olacaktır. Gözenekli yapısı nedeniyle faydalı olacaktır. Lav kırığı tek başına kullanıldığından sudaki demir oranını çok arttırabilir ve üzerine yosunlar yerleşebilir. Keskin kenarlı olması nedeniyle en üst katmanda kullanılmamasını öneririm.
Elbette. Bu dolaşımlar olmadan bitkilerin doğru beslenmesi, köklerin canlı kalması ve tabandaki bakterilerin yaşaması ve işlevlerini yerine getirmeleri mümkün olmaz.
-Saksı toprağı, kompost kullanabilirmiyim?
Yüksek ve kontrolsuz bir organik içerik sunarlar. Belli bir ömürleri vardır. Low- tech tanklarda başarılı olarak kullananlar vardır. Düşük destekli tanklarda üstte 4-5cm kum olmak şartıyla kullanılabilir.
-Kedi kumu kullanabilirmiyim?
Genel olarak besleyici özellikleri yoktur ama besin tutucu özellikleri vardır. Bitkiler için gerekli besinleri bağlayabilirler. Tabanın alt katmanlarında az miktarda destekleyici olarak kullanılmaları uygundur.
Kedi kumu olarak daha çok klinoptilit(zeolit) ve diatomit içerikli olanları kullanmak uygundur.
Özellikle klinoptilitin amonyuma ilgisinden dolayı üst katmanda (ana kum) olarak kullanılması yosun oluşmasıyla sonuçlanır.
http://www.akvaryum.com/Forum/kedi_kumu_hakkinda_k308199.asp
Aquclay biyolojik filtre malzemesi olarak üretilmiş bir üründür. Bitki kumu olarak satışa çıkarılıp büyük miktarda satılmış olsada bitkiler için uygun bir malzeme değildir. Çok hafif bir yapıya sahip olması bitki dikimi ve kök gelişimini zorlaştırır. Yüksek gözenekli yapsından dolayı alt katmanda kullanmak faydalı olabilir.
Hagen siyah kum çok kullanılan ve salınım yapmayan bir kumdur. Bitki akvaryumları için oldukça uygun yapıya , kalınlığa ve ağırlığa sahiptir. Quartz kum denilsede değildir. Silis içeriğinden dolayı siyah quartz lakabını almıştır. Bu kum pek çok yerde söylendiğinin tersine demir içermez. Nötr bir kumdur ve güvenle kullanılabilir.
http://www.akvaryum.com/Forum/hagen_siyah_kum_hakkinda_k319313.asp
http://www.akvaryum.com/Forum/hagen_siyah_kum_k193404.asp
http://www.akvaryum.com/Forum/aquaclay_hakkinda_k304903.asp
Kullanılan kumun özellikleri yüksekliği etkilemekle birlikte genel olarak
Önlerde 5-7cm - arkalarda 10-12 cm olması standart olarak uygundur. Fakat yapılan dizayndan dolayı bazı bölgelerde daha yüksek yada daha alçak olabilir. Önemli olan şiddetli anaerobik bölgeler oluşturmamaktır.
http://www.akvaryum.com/Forum/taban_ve_aerobanaerob_z&111;n_k354969.asp
-Besin içerikli malzemeden en sonra en az kaç cm daha normal kum kullanmalıyım?
Besin içerikli malzemelerden oluşan bir alt katmanın üstüne en az 1-3mm lik kumlardan 5-6 cm kum eklenmelidir. Kullanılan kumun tane kalınlığı arttıkça kullanılacak kumun miktarıda arttırılmalıdır.
- Kaç kilo kum kullansam yeterli olur ?
Öncelikle kaç litre kum gerekiyor onu bulmalıyız.
Uygulayacağınız ortalama kum yüksekliğine göre hacim belirlenir.
Tankın taban alanı x kum yuksekliği = hacim(litre)
Sonra litre(hacim) Kg(ağırlık) biriminine çevrilir. Örneğin 1litresi 1,4kilogram olduğu bilinen bir kum için bu çevirme işlemi kolaylıkla yapılır.
-Kum yüksekliğinin çok fazla olmasının zararı varmıdır?
Eğer tüm taban çok kalın bir kum tabakasından oluşturul ise en alt bölümlerde oluşacak yoğun oksijensiz ortamda anerobic bakteriler tarafından zararlı maddeler üretilebilir (şiddetli anaerobik bölge). Belli bölgelerin çok kalın olması büyük sorun teşkil etmeyecektir.
-En az ne kadar yükseklik tavsiye edersiniz?
Çoğu bitki için en az 5 cm olması uygundur.
- Tabana kumdan başka ne koymalıyım?
1-En üstte kum, 2- Mikroelement içerikli (özelikle demir) besin tabakası, 3- Akvaryun Torfu (humik maddeler).
Örnek taban; Tabanın en alt katmanına 100 litrelik bir akvaryum için. 250 gram kadar akvaryum torfu, 250-400 gram zeolite, fındık büyüklüğünde 2 avuç kadar pomza taşı, linyit kömürü, 15-20 adet misket gübre gibi malzemeler eklenebilir.
İlk kurulum sırasında üreticisinin önerdiği miktarda, alt katmanda, bitki bulunan bölgelere yayarak kullanılmalıdır.
http://www.akvaryum.com/Forum/misket_gubre_kullanimi_k357625.asp
Doğru miktarda kullanılan akvaryum torfu bitkilere faydalıdır ancak mutlaka olması gerekmez. Akvaryum torfu Kullanılacaksa tabanda en fazla 0,5 cm kalınlık oluşturacak şekilde, alt katmanda kullanılmalıdır.
http://www.akvaryum.com/Forum/tabanda_torf_kullanimi_hakkinda_k304972.asp
http://www.akvaryum.com/Forum/humus_hakkinda_k305271.asp
-Zeolit, Laterit vb. gibi tabanda kullanılacak farklı alternatifler nelerdir? Fayda ve zararları nelerdir ?
Zeolit kullanımı uygun bir malzemedir. Özellikle ilk kurulumda bir çok besin maddesinin köklerde tutulmasını sağlar. http://www.akvaryum.com/Forum/zeolit,_clinoptilite_k294932.asp
Laterit demir oksit içeren bir malzemedir. Pomza taşı tabanda çok faydalı malzemelerden biridir. Bakteri gelişimini ve kök gelişimini oldukça artırır.
- Tabanda kullanılan besin içerikli özel kumların performansları ve gereklilikleri nelerdir?
Bu tip kumlar kurulum aşamasında bitkilerin kök gelişimini ve beslenmeleri hızlandırmak amaçlı üretillmektedir. Fakat tabanı misket gübre, zeolite, torf gibi malzemeler ile kurulmuş tanklara ayrıca bir fayda getirmezler. Oldukça pahalı ve performansları buna karşın düşüktür. Genel olarak çok kısa ömürlü olurlar. Kullanılmalarını kesinlikle gerekli değildir. Düzgün kurulmuş bir taban bu kumlardan çok daha büyük fayda sağlayacaktır.
Kumun içeriğine, bu içeriği salınım durumuna, yoğunluğuna, yapısına kısaca kalitesine göre değişir. Tabanda besin içerikli katkılarınız varsa kullanımları zorunlu değildir.
http://www.akvaryum.com/Forum/markali_bitki_substratlari_hakkinda_k305559.asp
Kullanılabilir. Fakat her kullanım bir deney halide olur. Faydalı olabilir, olmayabilir topraktan torağa değişcektir. Bitkileri söküp ekmek gerektiğinden suyu bozacaktır. İşe yaramaz veya içindeki besinler tükenir ise akvaryum yeniden kurulmalıdır. Canlıları zehirleme, bitki köklerini çürütme olasılığıda vardır. Dediğim gibi net birşey söylenemez her kullanım bir deneme yanılma olarak sürecektir.
Katman nedir?
Tabanda özellikleri birbirinden farklı taban malzemelerinin kullanımı söz konusu olduğunda bu malzemelerin karıştırılmadan sırayla tabana serilmesi sonucu her malzemenin oluşturduğu hacim
Sineklik kullanımı; tabanda besin içerikli alt katmanlar ile üstteki kumu birbirinden ayırmada kullanılan, besin içerikli katmanın üst kuma karışmasını ve\veya üste çıkarak sirkülasyon içindeki tank suyuna karışmasını önleyen, özellikle üste çıkma meyili yüksek büyük taneli alt katmanların kullanımında uygulanan bir yöntemdir. Sinekliğin gerekli büyüklükte ve tek kat kullanılması uygundur. En büyük dezavantajı; bitki köklerinin sinekliğe tutunması sonucu bitki sökümünde ciddi sorunlar oluşturabilmesidir. Buna engel olmak için en iyi yöntem; sökülecek bitkileri hafif yerinden çektikten sonra köklerini bir makas aracılığıyla kesip bitkiyi almaktır. Kumdan kalan kökleri çıkarmaya gerek yoktur.
-Taban sıralaması nasıl olmalı?
Tankta kullanacağınız kumdan 1 cm veya lav taşı gibi gözenekli bir kum en alta konacaksa onu koyup üzerine , misket gübre, zeolite, pomza gibi kullanacağınız malzemeler serilir. Malzemerin üst kuma karışmaması ve zamanla yukarı çıkmaması için araya ince gözenekli sineklik konulması uygun olur. Sonra bu malzemelerin üzerine bir miktar bakteri kültürü döküp ana kum tanka eklenmelidir. Bu dizilim tek bir örnektir farklı malzemeler ile daha çok katman içeren tabanlar yapmak mümkündür.
- Yüksek destekli ve düşük destekli bitki akvaryumlarında taban nasıl kurulmalı?
Genel olarak high-tech tankların besin ihtiyacı sudan bolca geldiği için low-tech tanklara göre daha basit taban kurulabilir.
High-tech gerekli minimum:en alta az miktar akvaryum torfu üstte normal kum şeklinde öneride bulunan uzmanlar vardır.
Low-tech tanka kurulumuna minimum örnek ise en alta saksı toprağı üstte ise kum şeklindedir.
Low-tech tanklarda kullanılacak besin tabakasına ek olarak besin tutucu olarak kedi kumlarının kullanılması, uzun ömürlü lav kırığı gibi element içeriği olan malzemelerin kullanımı çok daha faydalı olacaktır.
- Bu işe yeni başlayan, henüz acemi olan arkadaşlar için ve usta bitkiciler için örnek taban kurulumları nasıl olabilir? Düşük maliyetle çözüm önerisi?
Ana kum olarakta ülkemizde bolca bulunan, Quartz, dere kumu, granit , bazalt kumları gibi salınım yapmayan kumlar kullanılabilir.
Pomza taşı, zeolit, linyit kömürü, DIY misket gübreler gibi tabanda öenerdiğimiz malzemeler çok ucuza temin edilebilen ürünlerdir. Bunları kullanarak başarılı bir taban kurmak mümkün olur. Ticari özel ürünleri almayarak maliyet ciddi anlamda düşebilir.
-Dere kumunu yıkamam gerekirmi, beraberinde gelen çamurun bir artısı varmıdır?
Kumlar yıkanarak kullanılmalıdır içerinde gelen maddelerin ne olduğunu ve içeriği belirsizdir. Ayrıca akvaryum suyunu bulandırabilir.
Kovaya kumu örtecek kadar su koyup üzerine tuzruhu eklenerek dezenfekte edilebilir. Parfümsüz çamaşır suyuda dezenfektasyonda kullanılabilir. İşlemden sonra kumu iyice yıkayıp havalandırdıktan sonra akvaryuma eklenebilir.
-Bitkileri sökerken kopup tabanda kalan köklerin zararı varmıdır?
Özellikle köklü bitkiler sökülürken bitkiyi çıkarmadan önce kökleri makas veya bıçak yardımıyla kesilmedilir. Köklerle birlikte kum kaldırılmamalıdır. Kalan kökler çürür ve bakteriler tarafından zamanla parçalananır, bir zararı olmaz.
-Kurulmuş tabanı bozup yeniden yapabilirmiyiz?
Eğer tankta köklü bir değişiklik yapılacaksa veya tankı saran istenmeyan canlılardan kurtulmak için taban yeniden kurulabilir. Akvaryumun sıfırlanacağı için kurulum aşamaları tekrar dikkat edilerek yapılmalıdır. Eğer bir mecburiyet yok ise oturmuş birtabanı bozmamak ve misket gübre takviyesi ile devam etmek uygun olur.
-Tabanda kullanılabilecek filtre sistemleri varmıdır? varsa uygulaması ve verimliliği nasıldır?
Bu tip sistemler vardır fakat bitki tanklarından kullanılmazlar. Tabanda bu denli bir sirkülasyon tankın ekolojik dengesini tamamen bozar bitki köklerinin besin alımı durur. Bu filtre sistemlerinin kullanılabileceği tanklarda da verimliliği iyi değildir tabanı artık madde deposuna çevirmektedir.
-Tabana strafor konmalımı?
Akvaryumunuz çok yüksek ise ışıklandırmanız tabana yeterince ulaşacak kadar güçlü değil veya tankınızda derinlik hissi kayboluyor ise. Taban kumunun altına strafor koyarak yükseltilebilir.
Ayrıca çok fazla sayıda ve ağır taşların kullanımı durumunda taban camına bincek yükü azaltma maksadıyla kullanılabilir.
Bunun dışında taban ve diğer bilgiler için;
Tunç Sönmezoğlunun
http://www.akvaryum.com/Forum/bitki_akvaryumunda_basarihi-tech_k162934.asp
Mustafa Erdoğarın
http://www.akvaryum.com/Forum/yeni_baslayanlar_burayalow-tech_k208779.asp
makalelerini okumanızı tavsiye ederiz.
Beğenenler: [T]57649,heraklia[/T][T]30798,midnight[/T][T]64173,harunresitz[/T][T]31004,Adem TANIŞ[/T][T]70140,CATBALCA[/T][T]77734,oğulcan45[/T][T]89357,selimtaşan[/T][T]88791,f.torres[/T][T]33432,deno06[/T][T]89278,war3z[/T][T]82521,iahmetgunay[/T][T]85101,amatorbalikci[/T][T]94706,ufuksevki[/T][T]89683,Aseuz[/T][T]64971,izzettanju[/T][T]94629,msyb[/T][T]69574,fantastik3[/T][T]49423,sinan m.d[/T][T]95142,subwoofer[/T][T]36980,SAMET4100[/T][T]102205,Garumn[/T][T]100288,volsu[/T][T]11097,mustafayıldırım[/T][T]101889,hipotalamus[/T][T]103389,habip79[/T][T]43612,erbi[/T][T]113193,pelerinlikedi[/T][T]113751,Onur422[/T][T]115874,aliemre07[/T][T]22822,govel3[/T][T]105921,demon26[/T][T]118339,y20091997[/T][T]113245,thekobay[/T][T]109198,akaslu[/T][T]113015,metout[/T][T]62306,devrimdpt[/T][T]132804,RoadRunner[/T][T]99785,border[/T][T]98663,castro_marin[/T][T]101217,HeNoKTaTe[/T][T]69338,HOBİCİ[/T][T]32723,zaferoguz412[/T][T]139435,Kaan Aziz[/T][T]121067,yavuzger[/T][T]113307,frantick[/T][T]142050,Süleyman.[/T][T]59951,acemibalık[/T][T]151258,vrltrkylmz[/T][T]125478,msurucu[/T][T]171582,Serhat78[/T][T]109954,ArdaEla[/T][T]112159,Arturak[/T][T]174446,kayback[/T][T]176357,HarunP[/T][T]193674,ZayaZ[/T][T]192075,omer417[/T][T]90500,syasar[/T][T]205407,aqua08[/T][T]183478,serkonan[/T][T]204228,Rango[/T][T]156722,prax[/T][T]211248,tbduman[/T][T]211313,Sercangul[/T][T]211689,Onur Özer[/T][T]213974,tunasoylemis[/T][T]212773,Emre ÇANDIR[/T][T]202789,Hamza Özel[/T][T]193020,soner322[/T][T]107995,SuperSport[/T][T]221683,Black Sword[/T][T]97521,hkavkaci[/T][T]229091,bilalturkoglu66[/T][T]228909,Userd123[/T][T]227924,Ahmet_[/T][T]233557,hobim35[/T][T]24145,kadir_7[/T][T]195540,Gökdeniz0660[/T][T]132210,discovery59[/T][T]123468,ozkan61[/T]
Teşekkür Edenler: [T]211084,simsiyah35[/T][T]156722,prax[/T][T]211248,tbduman[/T][T]213974,tunasoylemis[/T][T]212773,Emre ÇANDIR[/T][T]202789,Hamza Özel[/T][T]221683,Black Sword[/T][T]231450,tektabanca[/T][T]24145,kadir_7[/T][T]195540,Gökdeniz0660[/T][T]237134,Dbicer[/T][T]123468,ozkan61[/T]
+1: [T]193674,ZayaZ[/T][T]213974,tunasoylemis[/T][T]195540,Gökdeniz0660[/T]
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Beğenenler: [T]184405,aliekinci[/T]
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Öncelikle vermiş olduğunuz bilgiler için çok teşekkür ederim.
Benim dikkatimi çeken konu, yazınızda yumuşak formlu bitki kumlarının taneciklerinin formunu kaybedip taban sirkülasyonunu önleyebileceği, suyu bulanıklaştırabileceği gibi dezavantajları olduğuna değinmişsin. Ama "siz" ve "Takashi Amano, Oliver Knott" gibi ustaların çalışmalarında bu tür taban malzemelerinin kullanıldığı görüyoruz. Bu taban malzemelerinin kullanımının inceliklerini bizimle paylaşabilir misiniz?
Teşekkür ederim.
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
