Tuz Ruhu Ile Ph Ve Kh Düşürmek

Yazıma başlamadan önce bir kaç madde haline uyarılarda bulunmak isterim. Lütfen dikkatlice bütün uyarıları okuyun.

[B]UYARILAR:[/B]
* Hidroklorik asit (yani tuz ruhu) solunması, temas edilmesi, yutulması...vs insan sağlığı için son derece tehlikeli bir kimyasaldır.
* Tuz ruhu ile yapılacak her türlü çalışma muhakkak açık havada, maske eldiven ve koruyucu gözlük kullanılarak yapılmalıdır.
* Bu başlıkta paylaşılanlar yeni başlayan akvaristler için uygun değildir. Su kimyası, balık bakımı ve balık sağlığı konularında tecrübeli olunması gerekmektedir.
* Akvaryum hobisinde PH düşürmenin güvenli bir sürü yolu var. Torf, co2, kökler, çay...vs bütün yolları kullandım ve biliyorum. Dolayısıyla "Bunlarla uğraşma dostum, hindistan cevizi torfu koy, mangrow kökü koy...vs" gibi iletilerle başlığı gereksiz yere uzatmazsak sevinirim.
* Amatör uygulamalara örnek olmaması için ilk etapta kullanım miktarları ile ilgili detaylı verileri paylaşmayacağım.
* Bu uygulama her musluk suyu için farklı dozajlama gerektirir. Bu nedenle bir PH ölçerle uzun vadede yapılacak deneylerle ancak duruma göre bir dozaj belirlenebilir. Bu nedenle de ilk etapta dozaj verilerini paylaşmayacağım.
* Piyasada bulabileceğiniz ve besleyebileceğini hemen hemen her balık ülkemizin musluk suları ile uyumlu olarak sorunsuz yaşarlar. Yani PH, KH ayarlamak bir çok durum için hiç gerekli bir durum değildir.


Tuz ruhu (Hidroklorik asit, Muriatic Acid, HCl) yüzme havuzlarında PH ayarlama amaçlı kullanılan ağır bir kimyasaldır. Yüzme havuzlarında kullanılıyor olması, akvaryumda güvenle kullanılabileceği anlamına gelmez elbette. Çünkü akvaryum dünyası kendi koşullarını barındıran apayrı bir dünyadır. Buna rağmen yıllardır dünya çapında akvaryum hobisinde yapılan uygulamalar sonucu bugüne kadar yaşanmış herhangi bir probleme denk gelmemiş olmam beni bu uygulamayı denemeye itti. Özellikle Discus tanklarında yapılan uygulamalardan her zaman etkilenmiş, ancak bir türlü uygulayacak cesareti ve zamanı bulamamıştım.

Öncelikle şunu belirtmek isterim: Tuz ruhu hiç bir zaman direkt olarak akvaryuma eklenmez. Büyük hacimli bir kap veya kova içerisinde dinlenmiş suya uygulanır. Bu su belli aşamalardan sonra akvaryuma eklenir. Yöntemin çalışma prensibi kabaca, sudaki karbonatı çözeltiden ayırmaktır.

Bulunduğum bölgede havalandırılmamış musluk suyunun PH'ı 7,8 - 8,5 aralığında değişmektedir. Bu suyu ağzı açık bir kap içerisinde hava motoru ile 24 saat havalandırdığımda PH daha da yükselmektedir. Öncelikle tuz ruhu uygulanacak suyun PH seviyesi kararlı hale gelmiş olmalıdır. Bunun için benim uyguladığım yöntem 24 saat boyunca suyun açık bir kapta hava motoru ile havalandırılmasıdır. Bu aşamanın ardından tuz ruhunu enjektörle (mümkün olan en hassas ölçümlerle) suya ekliyorum. Uyarılar bölümünde de belirttiğim gibi bu uygulama her musluk suyu için farklı bir dozajlama gerektiriyor. Bulunduğum bölgede musluk suyunun PH değeri zaman zaman değişiklikler gösterdiğinden, kullandığım sabit bir dozaj bulunmamaktadır. dolayısıyla her seferinde istediğim seviyeye gelene kadar dozaj denemeleri yaparak uygulamaktayım.

[B]Uygulamayı adım adım şu şekilde özetleyebilirim:[/B]

1. 20 litre su dinlendirme tankına alınır ve PH ölçümü yapılır (PH 7,8 KH ~10)
2. Suya bir hava taşı bağlanarak 24 saat beklenir ve 24 saat sonunda hava taşı çıkarılarak tekrar ölçüm yapılır. (PH 8,2 KH ~10)
3. Enjektör ile ölçülerek, bir miktar tuz ruhu tanka eklenir ve hava taşı bağlanarak 24 saat beklenir.
4. 24 saat sonra PH ölçümü yapılır (PH 7,6 KH ~4) PH istenen seviyedeyse ana takın PH ölçümü yapılarak bu su akvaryuma yavaş yavaş eklenir. Sump varsa en uygun yol sump'a eklemektir. Unutulmamalıdır ki ana tana eklediğiniz bu su ana tankın PH'ını kendi seviyesine getiremeyecektir. Bu nedenle istenilen PH seviyesini elde etmek için hazırlanan aşılama suyunun PH'ı buna göre ayarlanmalıdır.
5. PH seviyesi istenilen seviyede değilse 3. ve 4. adımlar tekrarlanır.


Tuz ruhu ilk eklendiğinde PH'da ani bir düşüş oluyor. Ardından zamanla biraz geri yükselme eğilimi gösterip bir süre sonra sabitleniyor. Aşağıdaki grafikte örnek bir PH tepkisini görebilirsiniz.

[IMG]http://i61.tinypic.com/hvrkn4.jpg[/IMG]

Buradaki asıl amaç KH'ı düşürerek tampon etkisini azaltarak sabit bir düşük PH elde edebilmektir. Bu uygulamanın sonucunda PH ve KH düşmekte, iletkenlik artmaktadır. İletkenlikle ilgili bu konuya birazdan değineceğim.

[B]Dikkat edilmesi gereken hususlar:[/B]

* Günde 0,3'ten fazla PH değişikliği yapmayın. Her düşüşten sonra bir kaç gün ara verin. Hedef PH seviyesine uzun vadede ulaşmayı planlayın.
* Suyunuzun PH'ını 1 değer düşürdüğünüzde suyunuz 10 kat daha asidik olur bunu unutmayın.
* Balıklarınız ani PH değişimlerinden etkilenebilir. Bunun etkileri hemen ortaya çıkmaz. Haftalar sonra balıklarınızda sorunlar ortaya çıkabilir.
* Tuz ruhu farklı markalar tarafından farklı konsantrasyonlarda satılmaktadır. Bu nedenle dozaj, kullanılan tuz ruhuna göre değişmektedir.
* Konuda bahsedilen bütün uygulamalar 2 yıllık oturmuş bitkili Discus akvaryumunda, ve amatör üretim tankında yapılmıştır.

[B]İletkenlik artışı ve su sertliği (TDS ve GH):[/B]

İletkenlik bir TDS metre ile ölçülüyorsa, suya tuz ruhu kattığınızda iletkenliğin yüksek görünmesi çok normaldir. Çünkü TDS metrede görünen bu artışa suya kattığınız asitler sebep olmaktadır. Yani iletkenliği artmış gösteren sadece asittir. Bu durum da Discus bakımı ve özellikle üretiminde amaçlanan düşük iletkenliği etkileyen bir faktör değildir. TDS metreler suyun iletkenliğini (geçirgenliğini) ölçer. İletkenlik de sudaki iyonlardan oluşur. Asitler de hidrojen iyonunun (H+ Hydronium) etkenleridir ve sonuç olarak hidroksit iyonu oluştururlar (OH-). Özetle, asitler suyunuzu sertleştiren iyonlar üretmezler. TDS metredeki okunan yükseklik hidroksit iyonlarından kaynaklanır ve bu iyonların Discus üretimi üzerinde tespit edilmiş bir olumsuz etkisi yoktur. Suya tuz ruhu eklediğinizde suyunuz asla sertleşmez (GH artmaz). Buna rağmen suyunuz yumuşamaz da. Eğer çok sert bir suyunuz varsa önce R/O cihazı ile suyunuzu yumuşatmalı, ardından tuz ruhu ile PH ve KH ayarlamaları yapmalısınız.

[B]Son olarak tekrar belirtmek isterim:[/B] Çok özel durumlar dışında PH,GH,KH gibi değerlerle oynamak tamamen gereksiz bir uğraştır. Bunlara kafa yormadan da çok sağlıklı balıklar besleyip üretebilirsiniz.
[EDIT]MaviYesil,2015-11-19 20:00:54[/EDIT]

Ufuk bey,
bunlarla uğraşma torf koy dostum, şaka şaka [:)]
Valla forumdaşlar, konulara gerçekten birşeyler yazanları ne kadar korkutmuş artık yazıya başlamadan ilk olarak sazan önlemleri bölümü gibi bir bölüm oluşmaya başladı, hassasiyetiniz dikkatimi çekti bir değineyim dedim, ancak inanın sazanlığı önlemek mümkün değil.

Paylaşımınız için teşekkür ederim, yazının bir iki noktasına katkıda bulunmak isterim.
Aslında suya asit eklendiğinde iletkenliği artıran şey asidin köküdür.
Yani bir suya hidrojen veya hidroksil iyonu eklendiğinde fazla birşey değişmez, çünkü h ve oh iyonları arasında sabit bir durum vardır, ve
bunların fazlalığı ise su olur mesela OH− + H3O+........2 H2O veya h + oh ........... h2o gibi.

Ancak konudaki hcl örneğini ele alacak olursak, suya asidin yani h+ iyonunun yanında cl- iyonu da eklenmiş olur, bu aynı nacl (sofra tuzundaki) klorür iyonu gibidir.
Bu iyon son derece korozif bir iyondur, normalde tatlı suda fazla bulunmaz, tatlı suyun anyon tarafında genellikle sülfat ve karbonat iyonlarının hakimiyeti olur ancak tabiki suyundan suyuna da değişir. Tuzlu suda ise bu iyon son derece fazladır, tuzlu suyun korozifliği de genelde bu iyondan ileri gelir, klorür iyonu betona hatta çeliğe dahi ciddi zararlar verebilmektedir.
Amozon havzası balıklarının suyunda bu iyon sadece 1-5mg/l kadardır. İstanbulun suyunda veya ortalama yumuşak diyebileceğimiz musluk sularında bile 20-40mg/l kadar klorür iyonu bulunmakta. Tuzluluğu, iletkenliği, sertliği yüksek sularda bu iyon çok daha fazla bulunabilmektedir. Hatırladığım kadarıyla insanlar için 250mg/l ye kadarki suların kullanımına izin verilmekte, bu değerlerde eğer suda sodyum iyonu da varsa suda bariz bir tuzluluk tadı da oluşabilmekte.
Klorür iyonlarının canlıların (balıkların) yaşamları üzerine özel bir çalışma okumadım ancak etkili olduğunu söyleyebilirim.
Nasıl ki amazon balıklarına tuz kullanılamıyorsa (sodyum ve klorür iyonları) aynı mantık burada da geçerli.
Şöyle düşünebiliriz, bir balığın habidatındaki suda cl iyonu azsa balık da orada yaşıyorsa vardır bir bilidiği , yoksa zaten cl iyonu fazla olan sapanca gölünde de yaşıyor olabilirdi.
Kısacası nasıl ki kalsiyum ve mağnezyum iyonları önemli ise klorür iyonları da önemlidir, ancak bazı iyonlar daha etkin sonuçlar doğurabilmektedirler. Sonuç olarak canlının habitadındaki iyonik değerlerin aşırı yüksekliği veya düşüklüğü gibi durumlardan hangi iyon olursa olsun kaçınılmalıdır.
Özellikle yumuşak su isteyen amazon havzası balıklarının istediği şey esesan düşük ph tan ziyade saf sudur, çok yağış ve sonucunda az çözünmüş iyon ve kimi organik maddelerin çürümesi neticesi olan bir suyu sadece kh ı ve ph ı düşürerek taklit etmek mümkün olamamaktadır. Bu nedenle osmos su kullanılır ve sert asitle muamele tavsiye edilmez. Sert asitle muamele edilen sularda düşük ph da stabilite sağlamak mümkün olmadığından (tamponlama özelliği bulunmaz) ille de asitle muamele edilecekse tamponlama özelliği bulunan zayıf asitler kullanılır. Torf da aynı mantıkla çalışır, hümik ve fülvik asitlerle zayıf asidik etki gösterir ancak tamponlama özelliği bulunduğundan, stabil ph lar sağlar. Sert asitlerle elde edilen düşük ph larda stabil phlar sağlamak mümkün olmadığından, (esasen biyolojik filtrasyondan tamponlar gelir ancak buraya girmeyeyim bu uzun olur) normalde tavsiye edilmez, ehveni şer olarak torf veya yine organik salgılı kök vesair tavsiye edilsede esas yöntem osmos su ile seyreltmedir.
Ancak su iyi tanındığı elde edilen şeyin son hamlede ne olduğu bilindiği takdir elbette hcl de kullanılabilinir.
Yani hcl nin pek tavsiye edilmemesinin sebebi sadece tehlikeli bir kimyasal olması değildir yazdığım hususlar da tavsiyeler üzerinde etkilidir.
Kısacası saflığa ve iletkenliğe dikkat etmek gerekir.
Son bir tavsiyede bulunmak gerekirse,
Bu tür asitler üzerinden işlemler için ph ölçümünden ziyade, ph a bakmaksızın sadece kh ı uygun seviyelere getirecek kadar asit kullanımı daha doğru olur, ph hobiciyi çok ciddi bir şeklide yanıltabilir. Kh ı uygun seviyeye düşürecek kadar asit kullanıldığında yeterli asit kullanılmış olur. O anlık ph yanıltıcı birşeydir onu dikkate almayın, ancak şöyle ifade edelim kh3-4 d civarı olursa uzun vadede akvaryum suyunda 7üstü ph görmek mümkün olmaz.

İlyas Bey, katkılarınız için teşekkür ederim.

Kullanılan HCl dozlu suya 1mg/L Cl- ekleyecek kadar bile değil. 20 litre için damlalarla ifade edilecek bir oranda kullanılıyor.[EDIT]maviyeşil,2015-08-22 21:58:33[/EDIT]

Ufuk bey, tabiki düşük kullanımlarda cl iyon eklemesi önemsenmeyebilir.
Fakat bazen hatalı düşünülen birkaç hususta konuyu okuyan hobiciler için birkaç ekleme yapmak isterim.

mg/l şeklindeki ifade bazen hobiciler tarafından pek anlaşılmayabiliniyor. Şöyle ifade edeyim 1000mg sadece 1 gram yapar ve 1 gram da birçay kaşığınun ucunda bulunacak birmiktar tuza tekabül eder.
Yani biz bir litre suya bir çay kaşığının ucu ile birazcık tuz atsak bu tuzun hepside atıyorum cl iyonu olsa, suya 1000mg cl iyonu katmış oluruz ve litredeki ifadesi de 1000mg/l olur. Bunun 10 litredeki hali ise 100mg/l kadar olur.
Sıvılar sözkonusu olduğunda 1ml sıvıyı aşağı yukarı 1gram sayabiliriz, diğer taraftan asit kullanımı gibi durumlarda asidin ne kadar seyreltik olduğu da elbet önem arz eder.
Atıyorum %33 lük bir hcl den 3ml kullansak, kaba bir hesapla 1gram hcl kullandığımızı söyleyebiliriz.
Peki mesela hcl gibi bir asitte bunun h ve cl nin ne kadarı hidrojen ne kadarı cl iyonudur dersek, atom ağırlıklarına bakıyor ve söyleyebiliyoruz.
hidrojen aşağı yukarı 1, cl iyonunun 35 oluyor. Yani eklenen hcl den 1mg hidrojen ekliyorsak 35mg cl eklemiş oluruz.

Suda bulunan oh (hidroksil), hco3 (bikarbonat) ve co3 (karbonat) gibi iyonlar alkaniteyi oluştururlar. Alkanite suyun asidi nötralize etme kabiliyeti olarak tanımlanıyor.
Yani oh ı bir kenara koyarsak bir suda hco3 veya co3 gibi bir alkanite varsa, bunlar asidi nötralize ederler, yani suya eklenecek asidi ilk bunlar karşılarlar ve kendileri bir miktar azalarak (asitle tepkimeye girerek) hızlı ph düşüşlerinin önüne geçtiklerinden tampon olarak da adlandırılırlar. Bu alkanite caco3 şeklinde ifade edilir, anlamı şudur, suya şu kadar caco3 eklendiğindeki kadarki alkanite demektir.
Bizim kh testlerimiz de bize alkanite hakkında fikir verir.
Ölçüm yaptığımızda 4dkh veya 10dkh olarak bulduğumuz değer Alman sertlik birimi üzerinden olup durum şöyledir.
1 alman sertliği 17,8mg/l caco3 eşdeğeri sertlik demektir. Yani suyumuzda kh ı 10d olarak ölçtü isek bu şu demektir, 1lt saf bir suda 178mg/l caco3 çözünse bizim suyumuzdaki sertliğin eşdeğeri bir sertlik olur.
Caco3 ün ne kadarı kalsiyum ne kadarı co3 tür, diye yukarıda ifade ettiğim gibi kısaca hesaplayabilinir. (%40 ı ca, %60ı co3 olur)
Kısaca söylersek yine aynı mantık üzerinden (atom ağırlıklarını dikkate alarak ) ne kadar nahco3 ün ne kadar caco3 sertliğine eşdeğer olacağını da hesaplayabiliyoruz.
Kısacası şöyle ifade edeyim bir suda co3 ve hco3 iyonlarının mg/l şeklindeki ifadesi oldukça yüksek rakamlardır, hele ki yüksek kh larda bu rakamlar çok daha yüksek olur.
Diyelim ki bir suda 100mg/l hco3 bulunuyor, biz bunun 50mg/l sini aside yok ettirmek istiyoruz, bu da hesaplanabilir.

Mesela Nahco3 + hcl ....... Nacl + co2 + h2o denkleminde, bu denklemin sol tarafında ne kadar cl nin ne kadar hco3 ün yerine aldığını direk görmek mümkün.
Cl nin atom ağırlığı 35, hco3 ün 61, yani bu şu demek 61gram hco3 yok ederseniz suyunuza 35gram klorür eklemiş olursunuz, denklemin sağ tarafı da kütlenin korunumu kanunu gereği girdi ile aynı kütlede olur.
Yani sol tarafta 61 gram olan bikarbonat sağ tarafta bulunmuyorken, (artık co2 ve su olmuştur) , klorür iyonu aynı şekilde kalır.
Bu iyi ihtimaldeki nahco3 e has örnek caco3 üzerinden neredeyse birebire yakın hatta daha fazla cl ve co3 iyon değişimi meydana geliyor. ( bu eşitlikten bakabilirsiniz CaCo3 + 2HCl .... CaCl2 + Co2 + H2O ) Yani 1 mol co3 yok etmek için 2 mol klorür eklenir.

Kısaca belirtirsek hcl kullanımında eğer yüksek bir kh ımız yokken, mesela atıyorum kh 5 tir de 4 e düşürmek istersek buradan gelecek klorür iyonunu hiç hesaba katmayabilirsek de,
yüksek kh lı sularda aslında hatırı sayılır bir klorür girdisi olur. Eğer zaten böyle olmasaydı nitrik asitte kullanılabilirdi, onun içinde çok az nitrat ekliyor diyebilirdik.
Diğer taraftan asit kullanımında suya artı iyonlar ekleme kısmı yukarıda değindiğim diğer hususların en önemsizidir.
Kimya bazen insanı şaşırtıyor, asit bazın karşıtı olsa da, ilk akla gelen asit olsa da, su sertliği giderme yöntemlerini biraz araştırınca bir bakıyorsunuz, sudaki sertliği bazik özellik veya örneğin oh iyonu barındıran caoh gibi birşeyle giderebiliyorlar.
Yani kimyada düz mantık herzaman çalışmayabiliyor. Dileyenler kireç soda yöntemi olarak araştırabilirler.

[EDIT]ringo,2015-08-24 19:17:53[/EDIT]

Bende ilyas Bey'e katılıyorum.

Sizler sanırım Discus akvaryumu sahibisiniz. Benim sitemde akan su 0 Gh ve 30 KH olmasından ötürü bitkili akvaryum için RO suyu kullanan ilk kişilerdenim sanırım [:)]
İlyas Bey'in dediği gibi KH yüksek iken sizin dediğiniz yöntemlerle asit eklesem, su kirlenene kadar tutturamaz yine başa dönerim. Size geçen hafta bitki sağlığı pek yerinde değil diye çeşmeden eklediğim Tuz ruhu asiti dozlamamı anlatayım;

Akvaryumum 500 Lt. %90 Çeşmeden 0 gh 30 Kh su ekledim. Dakikada 10-15 kabarcık CO2 verdiğim halde PH 8,9 du. Marketlerde satılan %20 derişik tuz ruhundan 5 litrelik bir kaba 500ml ekleyerek (yanlış duymadınız 500 ml) hava hortumu ile sifonlayıp, serum usulü damla damla 2 saatte verdim. Balıkların çok fazla umurunda olmadı. 2. Gün KH'ım 15-17 seviyesinde iken aynı karışımı yaptım ve serum usulü başladım. 400ml kadar verdiğimde PH 6,5 civarına düştü ve akışı kestim. KH 3-4 e düşünce PH'a direkt etki ediyor. KH için asit eklediğimde GH'ım da 0 dan 7-8 seviyesine çıkabiliyor.

Aynı akvaryumu 0 gh 0 kh 50 TDS ROsuyu ile değiştirdiğimde, bir sefer 200-250 ml %20 derişik HCI verdiğimde PH'ım sabitleniyor. Çoğu zaman RO suyu değişiminde asit eklemem gerek kalmıyor.

Özetle İlyasBey'in dediği gibi KH ile PH direkt etkili. Suyunuzun KH'ını bilmeniz, ilk başta uygulanacak asit dozunu ayarlamanızda önemli bir etken. Ayrıca ani asit eklemeleri, suda KH varken bile ani PH düşürebiliyor. Sanırım bu olay, su içinde KH oluşturan iyonlarla HCI iyonlarının birbiri ile buluşması zaman aldığından, ilk başta PH'ın ani düşüşüne sebep olmakta.

Bu söylediklerim bitkili akvaryum için geçerlidir. Bir gecede 8 den 7 ye çektiğim günler oldu. Elbette bendeki neon ve rasboralar PH karşısında discuslar kadar hassas değiller. [EDIT]fatihsahin,2015-08-28 22:24:30[/EDIT]

Fatih bey,
Allah sabırlar versin, birçok şehrin suyunu çeşitli göl ve yüzey sularını incelemiştim, bahsettiğiniz saçmalıkta bir suya rastlamadım. Kh bu kadar yüksekken gh ın sıfır olması ilginç, ancak bazı fikirlerim var.

Normalde hcl ekleme ile gh ın artması olanaksız çünkü gh temelde sudaki ca mg iyonlarının ölçüsüdür, hcl içinde bu iyonların olmadığı açık. Ancak aslında sizin suyunuzdaki çok yüksek kh ve ph dolayısıyla muhtemelen ca mg iyonları karbonat iyonlarıyla çökeliyor. (Belli bir ph tan sonra bikarbonat iyonları suda ancak karbonat olarak bulunabiliyor.) (Reef akvaryumlarında olan bir durum bu, bunun için ayrıca ca reaktörü kullanıyorlar.)
Yani yüksek ph ve fazla co3 nedeniyle suyunuzda ca mg iyonları belki ince bir toz halinde bileşik yani çökelmiş olarak bulunuyor.
Muhtemelen siz asiditeyi artırıp ph ve kh ı düşürdüğünüzde bir taraftan co3 iyonlarınız hco3 e dönüşmekle beraber diğer taraftan çökelmiş bulunan caco3 veya mgco3 gibi mineraller çözünerek gh ınızı artırıyor olmalı. Yoksa cl iyonları gh ınıza ölçebileceğiniz bir etkide bulunmaz ancak tabiki iletkenliği artırırlar.
Hcl yi suya ilk eklediğinizdeki hızlı ph düşüşü co2 veya oluşabilecek karbonik asit sebebiyledir, biraz zaman tanıyıp havalandırma ile bunlar suyunuzdan çıkınca ph tekrar yükselir.

Suyunuz doğal bir su ise yazdıklarım muhtemelen doğrudur, çünkü doğal bir suda bu kadar karbonat varken ca ve mg olmaması biraz ihtimal dışı gibi görünüyor, ya da bir yeraltı suyu ve su sodyumbikarbonat yatağından geçiyor. (Zannetmiyorum) Yapay su olsa insanlar bu kadar karbonat eklemezler. Kısacası bir suda bu kadar karbonat çözünmüşse başka şeylerde çözünüp ph itibarıyla çökmüştür.
Sizin bir miktar suda hcl kullanıp oradan yeterli ca mg ve hco3 iyonları elde ederek üstünü osmos suyla tamamlamanız mantıklı görülüyor. Yada o suyu hiç kullanmadan osmos su için cacl2 mgso4 potasınız zaten vardır kullanarak ve sodyum ve karbonatı çeşmeden alarak bir su üreteceksiniz işiniz zor hakkatten.

Fatih bey merak ettiğim bir husus Mesela 1/4 çeşme suyu kullanıp suya co2 verip hiç ölçüm yaptınız mı, kh ve gh nasıl çıkıyor merak ettim.
Telden biraz karışık anlatım oldu, kusura bakmayın.

Benim saçma suyum sitemde bulunan arıtma yüzünden. Gelen servise bile sordum, bir şey bilen yok. Sorduklarım karşısında ancak suratıma bakıyorlar. :) Daha önceki evimde gayet sağlıklı bitkiler yetiştiriyordum. Bu evde sorun maalesef çok.

Dediğiniz gibi ben asit ekleyince GH'ın yükselmesi pek aklıma yatmıyordu. İşin açığı kimya ile ilgili bilgim sadece araştırmalarım olunca, fazla da ileri gitmiş değilim. Maalesef benim API testlerimde çeşmemden akan su 0 gh ve 30+kh a sahip ve TDS 430 akıyor.

Ben çeşme suyu çok saçma olduğu için genellikle ro suyu ekliyorum fakat bitkiler için pek besleyici olmuyor. Kalsiyum nitrat, Kalsiyum sülfat, Magnezyum sülfat eklemeleri yapıyorum ama yine de çok yerinde bir su olmuyor. Bugün KH için bi karbonat aldım, bakalım biraz da onunla demelere gireceğim.

Çeşme suyu ile 1/4 oranıyla yaptığımda hiç ölçüm yapmadım. Depolama tankı dolarsa, bugün su değişimi yapacağım. 20 litrelik bir kap için dediğiniz ölçümleri yapıp yazayım. Hatta 20 litre çeşme suyunun PH ve KH'ına tuz ruhu ile müdahale edip GH değişiyor mu ona da bakayım.

Fatih Bey, musluk suyunuzun KH'ının 30 üzerinde çıkması gerçekten çok şaşırtıcı. Uğraşılamayacak derecede yüksek bir KH. Bu kadar yüksekken tuz ruhu ile müdahale neredeyse imkansız oluyor. Yaptığınız uygulama bence çok riskli. 2 günde akvaryuma 1 litre tuz ruhu ekleyip PH'ı nedereyse 3 birim düşürmüşsünüz.

Su arıtma sisteminin KH'ı bu kadar yükseltmesini kafamda canlandıramadım. Ayrıca bu kadar yüksek karbonat sertliği olan suyu içme suyu olarak kullanmak da uzun vadede sağlık sorunlarına yol açabilir diye düşünüyorum.

Sitede arıtma varsa, belki suyu zeolit gibi bir materyalden geçirip kalsiyum ve mağnezyum iyonlarını tutuyor olabilirler.
30+kh da, sıfır gh , yukarıda yazdığım gibi aklıma yatmıyor, suyunuz bildiğimiz soda aslında, içine biraz karbondioksit bassanız ticari ürün olur.
Bu kh düzeyinde aslında iletkenliğinizin 430 olması (aşırı yüksek değil) ve gh ölçmemeniz suyunuzun içeriğinin muhtemelen neredeyse tamamen nahco3 (sodyumbikarbonat) olduğunun göstergesi gibi.
Sodyum iyonları gh a yansımaz bikarbonat iyonları ise kh ı arttırır. (kh sudaki karbonat ve bikarbonat iyonlarının ölçüsü oluyor)

Ancak yukarıda yazdığım gibi suyunuzda yine de bir miktar çökelmiş caco3 veya mgco3 bulunabilir, ph düşünce çözünüp size bir miktar gh sağlayabilir.
Yukarıda dün telefondan kısaca yazdığım reef akvaryumlarında da böyle bir durum sebebiyle kalsiyum eksikliği oluşuyor dediğim şey şu; reef akvaryumlarında yüksek ph sebebiyle co3 (karbonat) iyonları kalsiyum iyonları ile çökeliyor ve kalsiyum eksikliği yaşanıyor, tabi aslında bu hiçbir zaman kalsiyumu sıfırlayacak kadar olmaz ancak, belki çok yüksek kh ve ph düzeylerinde kalsiyum veya mağnezyum da zaten çok düşükse, bunları çökeltip gh ı sıfırlıyor olabilir.
Diğer taraftan normalde yeraltı sularında maden sularında falan yüksek bikarbonat olmasına rağmen yüksek kalsiyum içeriği oluyor, yani hep çöker denemez ancak o sularda kh ı oluşturan karbonat ve bikarbonat iyonları neredeyse eşit derecelerde caco3 mgco3 ve nahco3 na2co3 gibi tuz ve minerallerin çözünmesinden oluştuğundan içlerinde büyük miktarlarda kalsiyum ve mağnezyum bulunuyor, ve kh içeriği olan karbonat ve bikarbonat iyonları kalsiyum ve mağnezyum minerallerinden sağlandığından muhtemelen kalsiyum veya mağnezyum çökelemiyor diyebilirim. (tabii bir de o sularda yüksek co2 var)

Tabii burada yazdıklarım bir tahmin belki ölçümü akvaryum ortamında yapmışsınızdır da, akvaryumdaki kaya kum vesair içerikten de kalsiyum ve mağnezyum iyonları gelebilir, mesela asitle ph ı düşürdüğünüzde kum veya kaya içeriğinizde bulunabilecek kalsiti çözüp bir miktar gh sağlıyor da olabilirsiniz ancak, tabii kısa sürelerde sıfır olan gh ı 6d gibi ölçüyorsanız bu da biraz ihtimal dışı ancak dikkat edilmesi gereken bir nokta diye değineyim dedim. Yani sudaki ölçüm ve denemeleri cama cam ortamda yapmakta fayda var.

Nitratı, kalsiyum nitrattan sağlıyorsanız ve ölçümleri akvaryumda yaptı iseniz bu gübre size neredeyse nitrat iyonları kadar kalsiyum iyonu da sağlar, bu da gh ı artırır, bitkilide gh ı 5-6d yi geçirmemeye özen gösterin. Fazlası bitki ve yumuşak su isteyen canlılara zarar olur. Nitrat açığınız kalırsa potasyumnitrat kullanımınız daha doğru olur. Nitrat çok harcanır ancak kalsiyum ve mağnezyum iyonları bitkliler tarafından çok daha az kullanılır. Bikarbonat aldım dediğiniz şey sodyumbikarbonatsa bu kh artırır, sodyumkarbonatsa (ph artırır) bununla su sertliği kh ve gh bakımından giderebiliniyor ancak suyunuzda gh içeriği yokken bu da bir işe yaramaz, yukarıda değindiğim kireç soda yöntemi denilen olayın yapılabilmesi için suda kalsiyum veya mağnezyum gibi iyonlar bulunmalı ki bunları caco3 olarak çöktürüp sudan çıkarabilelim. Yani sıfır gh lı bir sudan kh ı başka işlemler yapmadan sudan çıkarmak mümkün olmaz. Tabii en güzeli r/o kullanmak.

Elinizdeki tuz ve gübrelerle, suya ca mg nitrat fosfat potas demir ve diğer mikroları doğru oranlarda sağlayabildiğiniz ölçüde sağlıklı bitki yetirştirebilirsiniz, sülfat kısmı bazı gübrelerinizden gelir, ancak suda belli bir ölçüde klorür de bulunmak zorunda, bu hcl den gelebileceği gibi, hcl kullanılmayan durumda çok yüksek osmos oranı kullanır ve eklediğiniz gübreler arasında klorür tabanlı tuz mineral veya gübreniz bulunmazsa su klorür açısından çok fakir kalabilir. Bunun için kalsiyumun bir kısmını cacl2 gibi bir tuzdan sağlamanız daha iyi olabilir. Kısacası Nitratı potasyum nitrattan, potasyumu potasyum sülfat dan, kalsiyumu kalsiyum klorürden , mağnezyumu mağnezyumsülfattan sağlamak daha dengeli bir su oluşturur. Tabi sodyum, karbonat ve bikarbonat gibi iyonlar için musluk suyunuzu tuz gibi kullanabilirsiniz.[:)]


[EDIT]ringo,2015-08-29 18:05:52[/EDIT]

Bizim arıtma böyle sıkıntılı [:)] Nasıl işlem yaptığını da çözemedim. Tuz koymaya biri gelmiş, sordum bir şey anlamıyordu. Arıtmacılara sorsam da düzgün cevap vermiyorlar. Arıtmanın ne olduğunu, nasıl çalıştırıldığını 2 yıldır çözemedim.

Tuz ruhu uygulamasını 2-3 aydır yapıyorum. Ben de çok hoşnut değilim ama 500 litre su ihtiyacını taşımayla da gidermem mümkün olmuyor. Çeşmeden eklediğimde saniyede 15 kabarcık ile dahi PH bana mısın demiyor. 8'den aşağı PH göremiyorum.

Zaten içilecek bir su değil. Damacana su içiyoruz. Kesinlikle sağlık sorunu çıkaracaktır.

Bence içme konusunda o kadar endişelenecek bir durum yok yeter ki su diğer açılardan da uygun ve temiz olsun.
Mesela Beypazarı maden suyunun içinde 1865mg/l bikarbonat var, sizin suyunuz sadece biraz sodalı bir su, aslında biraz co2 bassanız lezzetli bile olabilir.

Siz o arıtmacıları iyice bir araştırın, maalesef ülkemizde bazı işleri yapanlar işlerinin tam ehli olmayabiliyorlar, en azından suyunuz yapay olarak bu hale getiriliyorsa buna müdahale edebilirsiniz.
Sadece bir filtreleme yapılıyorsa yapacak bir şey yok ancak kimi katkılar ekleniyorsa bu düzeltilebilir.
Hazırlayacağınız su için büyükçe bir depo edinip, hazırlama ve biraz dinlendirme işlemini orada yapmanız çok daha iyi olur. Akvaryum ortamında canlılarınız mutlaka etkilenir.

İlyas Bey,

Yüksek PH da ben da birkaç kez kalsiyum eksikliği yaşadım. Muhtemelen dediğiniz yönde bir etkileşim oluyor. Ölçümlerim akvaryum ortamında lakin suya etki edecek bir şey yok. Kumum orijinal hagen (aquadeco) ve akvaryumun içinde bir sobalık kütük var :) Zaten dışarıda da salınım yapan bir şeyler var mı şüphesi ile denemeler de yaptım, tepkiler yakın oluyor.

Nitratı Kalsiyum nitrattan sağlamıyorum. Potasyum nitrat kullanıyorum. Zaten pek nitrat eksiği olmuyor, akvaryumda döngüden gelen yetiyor. Bir ara kalsiyum için alçı (kalsiyum sülfat) kullandım, içeriğini tam bilmediğimden vazgeçtim :)

Sodyumbikarbonatı zaten tamda KH artırmak üzere aldım. KH ve GH için çeşme aşılıyorum ama bu suyu tamamen hayatımdan çıkarmak istiyorum. RO'dan KH sıfır geldiği için bir miktar ek yapmam gerekiyor. 0 Kh da PH çok dalgalanıyor.

Kalsiyum klorür denemedim. Bulabilirsem birde onu deneyeyim. Birde sormak istediğim acaba hcı'dan gelen klorür aşırı olduğundan tankta sorun yaratabilir mi? Çünkü, akvaryum dünyasında hiç kimsenin bilmediği, karşılaşmadığı (yurtdışı forumlar dahil) bir yosun türü ile uğraşıyorum :)

Bütün iyonların etki ve etkileşimleri var elbet, herhangi bir yosun türü için klorür iyonu ile ilgili bir durum hiç okumadım ancak olabilir de, çünkü bütün iyonlar birbirlerini etkilerler,
bitkiler nasıl ki atıyorum ortalama 20mg/l nitrat istiyor bu rakamın aşırı altı ve üstü sorun oluşturup, bitkinin doğru düzgün besin alımının önüne geçip bitkiyi büyüyemez hale getirebiliyorsa, klorür iyonları için de aynısı geçerli.
Tabi nitrat fosfat gibi iyonlar daha önemli olmakla beraber her iyonun etkisi bulunur. Mesela mağnezyum 5-15mg/l ideal denebilir, klorür içinde 10-30mg/l yi ortalama olarak iyi diyebilirim, daha yükseği mutlaka sorun oluşturur.
Eğer bitki düzgün beslenemez hızlıca büyüyemezse, ortamdaki besini kullanmak için yosunlar devreye girer,
yani dolaylı bir etki ile klorür miktarı yosuna sebebiyet verebilir diyebiliriz.
Yosunlar daha basit canlılar olduklarından ve birçok türü bulunduğundan her tür su şartlarında, tatlı sudan tuzlusuna, sodalısından saf suya kadar yaşama becerisi gösterirler, aynı bu şekilde ışığında her tür dalga boyunu kullanabilirler, yani hem basit bir canlı hem de sanki bozulan şartları telafi edecek şekilde bir işlem de görüyorlar, bu becerileri onları ekolojik dengenin çok önemli bir unsuru haline de getiriyor.
Yani aslında yosun bir dengeleme işlemi görüyor, siz doğru şartları sağlayamayıp atıyorum sudaki fosfatı bitkiye eksiltemezseniz bu sefer yosun devreye girip onu eksiltmeye çalışıyor, böylece doğal kodlanmış döngü her halükarda devam etmiş oluyor.
Yosunun bir fotoğrafı olsa belki daha net birşeyler yazabilirim, ancak sakal yosunları ailesine mensup bir yosunsa, bunu klorürden ziyade yüksek kh ve ph ın yaptığını söyleyebilirim.

Yukarıda canlılarınız mutlaka etkilenir dediğim şey, geniş kapsamlı bir şey, suda stabil şartların olması bitkileriniz içinde geçerli, devamlı oynayan su değerleri bitkilerinize de yaramaz ancak yosunlara yarar, çünkü onlar da işlerini yapıyorlar.
[EDIT]ringo,2015-08-29 18:03:10[/EDIT]

Durumu site yönetimiyle konuşmayı denediniz mi? Test sonuçlarını onlarla paylaşıp arıtma sisteminin sağladığı suyun uygun olmadığına ikna ederseniz belki arıtma sistemini sökme veya değiştirme kararı alabilirler.