Bitkiler ve bakımları
AKVARYUM BİTKİLERİ
Akvaryuma bitki dikiminde dikkat edilecek noktalar ise şunlardır. Akvaryumda küçük bitkiler öne büyük bitkiler arkaya dikilmelidir. Akvaryumcudan yeni alınan bir bitki akvaryuma dikilmeden önce iyice yıkanmalı ve kökleri makasla biraz kısaltılmalıdır. Bu kökleri kısaltma işlemi bitkilerin daha iyi gelişmesini sağlayacaktır. Bitki kökleri yıkanıp kökleri kısaltıldıktan sonra akvaryumda kendisi için açılmış çukura dikilip çukur kapatılır. Sonra bitki biraz yukarı çekilerek köklerin aşağıya bakar hale gelmesi sağlanmalıdır. Zaman zaman yapılacak gübrelemeler ile bitkiler akvaryumumuzda gelişmeye başlayacaklardır. Canlı doğuran akvaryumlarında sorun olmamasına karşın cichlid akvaryumlarında genellikle balıklar bitkileri yiyecek yada sökecektir. Cichlidler bitkileri sadece söküyor ve yemiyorsa bitkileri kuma gömülmüş taşlara bir misina ile çok gevşek olmayacak şekilde bağlamak sorunu muhtemelen çözecektir.
Şunu asla unutmamak gerekir ki bitkiler de akvaryum bir parçasıdır.
Bitkiler akvaryumumuz için çok önemli unsurlardır. Akvaryum kumundaki bakteri ve bitkiler birlikte güçlü bir filtre görevi görürler. Bakteriler akvaryumdaki azot gibi maddeleri parçalayarak değişik parçalanma ürünleri açığa çıkartırlar. Bitkiler de bu parçalanma ürünlerini kullanarak ışığın da yardımı ile yaşamlarını sürdürürler ve bu ürünleri yok etmeleri ile akvaryum suyunu bir filtre gibi temizlerler. Işık olduğu sürece de balıkların suya bırakmış olduğu karbondioksiti alıp yerine suya balıkların ihtiyacı olan oksijeni bırakırlar. Akvaryuma konulacak bitki sayısı da aynen balık sayısı gibi önemlidir. Bu sayı kabaca şöyle hesaplanabilir. EN (cm) x BOY (cm) / 50 . Örneğin 150 x 50 cm.lik bir akvaryum için : 150 x 50 / 50 = 150 bitki olarak hesaplanabilir. Tabi bu formüle etki edecek faktörler de olacaktır. ( Bitki büyüklüğü gibi ) Onun için bitki sayısı biraz da kendimizin vereceği bir karardır.
Öncelikle yeni alınan bitkilerinizin akvaryumunuza nasıl dikilmesi gerektiğini aşağıda ince bir ayrıntılı şekilde görebiliriz.
Öncelikle akvaryumcunuzdan aldığınız bitkiyi filesinden, yani saksısından çıkarın duru bir su ile yıkadıktan sonra akvaryumda nereye dikeceğinize karar verdikten sonra, alt saksını çıkarın.
Bitkinizin etrafındaki bezi, tülbent' i çözün bitkinizin hava almasını sağlayarak, dikeceğiniz yere de karar vermiş olduğunuzu düşünerek,
Bitkinin köklerini 1-2 cm uçlarından kesin bu yaptığınız kesim işlemi dikimden sonra bitkinizin köklerinin daha hızlı bir biçimde büyümesini sağlayacaktır. Çünkü bitkinizin saksıda bulunduğu zamanlarda kökler zedelenerek bitkinin büyümesini yavaşlatacaktır kesilen bitki daha sağlıklı bir biçimde kendisini yenileyecektir.
Sıra geldi dikime bitkinizin yerini daha önceden karar vermiştiniz. Bitkinizi köklerine yakın yerden tutarak kuma sabitleyin, diktikten sonra çok az sanki bitkiyi çıkarıyormuş gibi yaparak bitkinin köklerinin akvaryumun tabanına doğru gidecek şekilde büyümesini sağlayın ve eğer cichlid besliyorsanız balıklarınız bitkinizin yerinden çıkmasına sebep olacaklardır bu yüzden bitkinizin etrafına ufak taşlar yada midyeler koyabilirsiniz.
Öncelikle şunu söylemekte yarar var akvaryum bitkileri akvaryumların olmazsa olmazlarıdır. Akvaryumların doğal görünmelerini sağlarlar. Birçok akvaryum bitkisi farklı yerlerden evlerimize akvaryumlarımıza girerler. Aynı balıklarımız gibi her bitkinin de su ve ışık değerleri farklıdırlar. Bazı bitkiler soğuk suyu severlerken bazıları da sıcak suyu sever, bazıları çok ışığa ihtiyaç duyarken bazıları duymaz. Bu sebepten dolayı akvaryumlarımıza alacağımız bitkilerin balıklarımızla uyumlu olup olmayacağı konusunda da bilgili olmamız gerekir.
Öncelikle Bitkileri Tanıyalım.....
Bitkilerin çoğu farklı zamanlarda ışığa ihtiyaç duysalar da hepsinin mutlaka ışığa ihtiyacı vardır. Fotosentez yapabilmeleri için ışık gereklidir. Böylece bitkilerin sağlıklı yaşaması, gelişmesi ve hatta çoğalması sağlanabilir. Ayrıca bitkilerimiz karbondioksite de ihtiyaç duyar, fotosentez sırasında bitkiler güneş ve ışık enerjisini kullanarak akvaryumun içindeki karbondioksitleri yakalarlar. Yakaladıkları karbondioksitler bitkinin bütün hücrelerini oluşturan temel karbon parçacıklarını yaratır. Yetersiz ışıklandırılmış bir akvaryumda bitki gelişmeşini zorlaştıran yine ışık sistemidir.Fakat çok iyi ışıklandırılmış bir akvaryumda bitkilerin gelişmesini Karbondioksit yetersizliği sınırlar. Bitkiler büyümez mi tabi ki büyürler fakat bitkiler istedikleri maksimum gelişme hızına ulaşamazlar. Suya Karbondioksit eklemek bitkilerin gelişmelerini büyük ölçüde hızlandırır ve akvaryumlarınızdaki bitki gelişmesine siz bile inanamazsınız.
Akvaryuma Karbondioksit nasıl eklenir? ilk önce şunu söylemek istiyorum. Suda Oksijen ve Karbondioksit birbirinden bağımsız iki sistemdir. Yani suya Karbondioksit eklemek Oksijen oranını azaltmaz. Aynı akvaryuma hava pompalama gibi co2 damlacıkları da daha iyice suya karışmadan yüzeye çıkar ve havaya karışırlar. Bu yüzden akvaryuma çok fazla karbondioksit ekleme gibi bir durum söz konusu zaten olamaz.
Bitkiler büyürken suda bulunan besinleri kullanırlar. Bu besinler ikiye ayrılırlar makro besinler ve mikro besinler. Bitkilerin büyük miktarlarda ihtiyaç duyduğu besin türü makro besinler az miktarda ihtiyaç duyduğu ise mikro besinlerdir.
Bitkilerin ihtiyaçlarıyla ilgili birkaç önemli konu vardır. Makro ve mikro besinler eklendiğinde bitkiler bunları kullanmak için karbondioksit ve ışığa ihtiyaç duyacaklardır. Aslında karbondioksit ve ışık bu besinlerden daha önemlidir. Yeterli ışık alamayan bitkiler kahverengiye dönüşecek ve ölecektir, burada verilen besinler bitkiye yardımcı olamayacaktır. Yeni başlayıp canlı bitki ekleyenlerin çoğu, bitkilerin gelişimini hızlandırmak için bazı gübreler kullanmaya kalkışır çünkü bu akvaryuma daha fazla ışık vermekten daha kolaydır. Bu hatayı tekrar etmeyin, böyle yaparak sadece alg oluşumunu körüklersiniz. Gübrelere dönersek makro besinler Nitrojen, Fosfor ve Potasyum’dan oluşur.
Bu besinlerin hepsi bitkilerin gelişimi için gereklidir. Kurulu bir akvaryumda balık yemleri ve atıkları bu besinlerden bazılarını sağlar. Bilmeniz gerekir ki balıklar atık olarak amonyak üretir, akvaryumumuzdaki yararlı bakteriler amonyağı nitrit'e ve başka bir yararlı bakteri ise nitriti nitrata çevirir. İşte bütün bunlar (amonyak, nitrit, nitrat) Nitrojen içerir ve bitkiler tarafından kullanılabilir. Çoğu bitkisiz veya az bitkili akvaryumlarda nitrat seviyesi yavaşça artacak ve akvaryum hobicisi olan arkadaşın uygun miktarda su değişimi yapması gerekecektir.
Yoğun olarak hızlı büyüyen bitkilerle bitkilendirilmiş akvaryumda, bitkilerin bütün nitrojeni tüketmesi olasıdır. Bu durumda suya nitrat eklenmesi bitkilerin mutlu bir şekilde büyümelerini sürdürmesini sağlayacaktır. İyi ışıklandırılmış akvaryumlarda fazla fosfor,fosfat alg sorunlarına yol açar o yüzden fosfat fazladan eklenmemelidir. Çoğu balık yeminde zaten yeterince fosfat bulunur ve bitkiler bunu kullanabilir. Potasyum önemli bir makrobesindir ve akvaryumda az miktarda bulunur. Potasyum, yemlerde ve atıklarda nitrojen ve fosfora göre daha az bulunur. Yani suya potasyum eklemek iyi bir fikirdir.
MİKRO BESİNLER
Ana mikrobesinler bor, kalsiyum, klor, bakır, demir, magnezyum, mangan, molibdenyum, sülfür, çinkodur. Bu besinler musluk suyunda az miktarlarda bulunur. Yavaş büyüme durumlarında eklenmeleri gerekmez ama hızlı büyüme durumlarında bu besinler hızla tüketilecek ve bitkiler bunlara ihtiyaç duyacaktır.
SUBSTRAT GÜBRELER
Bu tür gübrelerin sıvı gübrelere göre iyi yanı sadece bitkilerin kökleri tarafından kullanılabilmeleridir, çünkü algler kökleri olmadığı için bu gübreden faydalanamaz ve üreyemez.
Substrat gübreler farklı şekillerde karşımıza çıkar
* Laterit olarak bilinen toz halinde bulunur ve kumun altına karıştırılır. Bitkilerin kullanması için demir içerir. Çok fazla kullanmak ve kumun üst
yüzeyine koymak demirin suya karışmasına ve alg patlamasına yol açar.
* Başka bir tür gübre de tablet veya çubuklar halinde satılır.Bunlardan bazıları demir bazıları makrobesinler içerir.
SIVI GÜBRELER
Sıvı gübreler besin açısından bitkiler için önemlidir. Çoğu su bitkisi sudan besinleri alıp kullanmak için özel olarak gelişmiştir. Bazı bitkiler tabana kök salmaz, sadece sudan besin alırlar. Çoğu sıvı gübrenin sık sık ve normal olarak günlük veta haftalık olarak eklenmesi önerilir.
Bir çok akvaryumcuda akvaryuma karbondioksit eklemek için geliştirilmiş aletler vardır. Eğer bunlardan birçoğunu alacak paranız varsa iyi bu aletler ölçülü bir şekilde akvaryuma karbondioksit damlacıkları bırakırlar, aynı hava pompasının akvaryuma hava bıraktığı gibi ama bana sorarsanız bu tarz konularda araştırma yaparsanız para harcamadan da aynı işi görecek başka bir şey gerçekleştirebilirsiniz.
Pet kola şişesini kullanıyoruz çünkü basınca dayanıklıdır. İlk önce şişenin kapağının üstünü çakmak vs ile ısıtın. Kapağın üstü hafif yumuşayınca bir sert bir cisimle ile üstünden içine doğru bir delik açın. Daha kapak soğumadan hava borusunun bir ucunu bu delikten sokun, etrafından hava kaçmamasına dikkat edin.Simdi co2 nasıl üretilir ona bakalım şişenin içine 1 su bardağı toz şekeri boşaltın ve şişenin yarısına kadar sıcak
su ile doldurun, shake yaparak bütün şekeri eritin. şeker eridikten sonra soğumaya bırakın. Su oda sıcaklığına geldikten sonra 1 çorba kaşığı mayayı şişeye ekleyin ve şişeye kapaktan dört parmak mesafe kalana kadar su ile doldurun. Yine karıştırarak mayanın yayılmasını sağlayın. Maya karıştıktan sonra hava borusunu eklediğiniz şişenin kapağını şişeye geçirin, hava borusunun diğer ucunu akvaryumunuza daldırın. İşte hazır, Bu alet yavaş yavaş akvaryumunuza co2 ekleyecektir. Her iki ayda bir şişeyi tazelemeniz gerekir. Ayrıca karbondioksit sisteminizin daha yararlı olması için karbondioksit damlacıklarının hemen su yüzüne çıkmasını önlemek gerekir. Eğer akvaryumunuz iyi ışıklandırılmamışsa akvaryuma fazladan karbondioksit eklemek çok fazla işe yaramaz.
*Hortum sadece kapaktan bir iki santim aşağı inmelidir, hiç bir
şekilde hava borusu hazırlanmış sıvıya yakın olmamalı çünkü akvaryuma Co2 gazı eklemek istiyoruz sıvı değil, unutmayalım...
Bu aleti yapmak için gereken şeyler
1 adet 2 litrelik pet kola şişesi
1 su bardağı toz şeker
1 çorba kaşığı maya (bira mayası vb.)
akvaryum hava borusu
Echinodorus Bleheri güzel ve yetiştirilmesindeki kolaylığı nedeniyle en popüler olmuş türüdür. Mineral gübreli bir taban büyümeyi hızlandırır. Diğer bitkilerin ışığını kesmemesi için çevresinde en az 15 cm çapında bir alan bırakılarak dikilmelidir. Az ışıklı akvaryumlarda bile gelişebilen, yeni başlayanlara da önerilebilecek dayanıklı bir bitkidir. Düzenli olarak demirli sıvı gübre verilmesi gelişim açısından yaralı olur. Bazen Paniculatus adıyla anılır. Kökten sürgün uzantıları vererek çoğalır.
Anubiase ışık olarak çok düşük ve orta şiddeti sever. Yükseklik olarak ta 25 ile 45 cm' e kadar büyüyebilirler. Bakımı kolay olan bir bitkidir ama çok yavaş büyürler. Bakımı da oldukça kolay bir bitkidir. Nemli ortamlarda suyun dışında da gelişebilir. Yapraklarının yosunlanmaması için akvaryumda gölge bir konuma dikilmelidir. Anubias ışık olarak çok düşük ve orta ışığı sever.5 ile 15 cm e kadar büyüyebilir büyümesi biraz zaman alır ve çok yavaştır. Bakımında bir o kadar kolaydır.Hemen her akvaryuma uyum sağlayabilen, küçük ve güzel bir türdür. Yavaş büyüyen ve yıllarca yaşayan yaprakları zamanla yosunla kaplanabilir. Misinayla kısa zamanda kökleriyle saracakları bir kök veya kayaya tutturulabilirler. Kuma dikilirlerse yaprakların çıktığı ana gövdenin gömülmemesine dikkat etmek gerekir; çürüyebilir. Suyun altında sık sık çiçek açarlar. Otçul balıklar bu bitkiyi yemezler.
Cryptocoryne Wendtii "green", küçük akvaryumlar için uygun, sert sularda da yetiştirilebilecek bir bitki türüdür.
Yeterli alan bırakıldığında yaprakları akvaryum tabanına yapışık gibi durur. Kripto hastalığına yakalanma riskini azaltmak için, sadece en taze 4-5 yaprağı kalacak şekilde budanarak dikilebilir. Küçük akvaryumlarda dahi ideal bir ön plan bitkisidir.
Yetersiz ışık ve besin bitkilerin fotosentez yapmasını güçleştirir. Sudaki sirkülasyonu arttırın veya hava motoru takın.
Glossostigma Elatinoides oldukça güzel bir zemin bitkisidir. Boylu bitkilerin bu türün ışığını gölge yaparak kesmediğinden emin olmak gerekir.Çok ışık seven bir bitkidir.
Zeminin büyük bir kısmı bu bitki ile kaplanacaksa, kökleri birbirlerinden birkaç cm uzak tutmak ve Co2 uygulamaları gelişimlerini hızlandıracaktır.Bakımı çok zordur ama gelişimi bir o kadar da hızlıdır.
Riccia Fluitans bitkisi akvaryum dizayn üstadı Takashi Amano tarafından akvaryumda sıkça kullanılan bir bitkidir. Taşları ve kütükleri kaplayıp çok dekoratif görüntü oluşturan bir bitkidir. Bu bitki özellikle akvaryumdaki nitrat değerlerini de azaltır. Karbondioksit takviyesi gelişmede çok işe yarayacaktır. Yavru balıklar için çok iyi bir saklanma ortamı oluşturur. Bakımı kolay bir bitkidir. Akvaryumda orta suları ve orta ışık severler.
Balanse uzun boylu oldukları için yüksek akvaryumlarda sıkça arka planda görülür. Balansae' de yüksek oranda ışığa ihtiyaç duymaz ama gelişimi için bol miktarda minerale ihtiyaç duyar, özellikle demir içeren sıvı gübreler faydalı olur. Sert sularda yetişebilirler, tam olarak gelişime başlamadan önce akvaryuma alışma süreci geçirebilirler bu esnada yerlerinin değiştirilmemesi ve bol miktarda gübreyle desteklenmesi gerekir yumuşak yapraklı olduğu için otçul balıkların bulunduğu akvaryumlarda yetiştirilmesi zordur. Suyun kimyasal değişiklikleri bitkinin gelişimini yaprak rengi ve şekli bakımından şekillendirebilir. Çok az bakım istedikleri için akvaryum hobisine yeni başlayanlar için uygun bir bitki türüdür. Gelişim hızı normaldir 20 ve 28 derece ısıdan hoşlanırlar akvaryumcularda amazon diye de satılırlar. Bu bitkinin tek dezavantajı eğer elinizde çok fazla varsa ve aşırı büyüdülerse suyun üstünü kapatarak diğer bitkilerin ışık almasını engellemesidir. Bir de suyun üstünde yemlenmeyen balıklarınız varsa attığınız yemler yaprak üstünde kalıp bozulabilir.
Akvaryuma bitkilerin gelişmesi için eklenen gübreler çok iyi ayarlanmalıdır Bitkilerinizin çabuk büyümesi için çok konulacak gübre yaralı değil zararlı olacaktır ve balıklarınızın ölümüne bile yol açabilir. En önemli kısmı ise yanlış yapılan gübreleme akvaryumun tamamının temizlenmesi halinde bile akvaryuma zararı olabilir. Akvaryumu yeşillikler içinde görmek daha da zevkli, Her bitki, türüne özel su şartları gerektirir. Bazı türler oldukça dayanıklıdır; çok çeşitli su şartlarına uyum sağlayabilirler. Bazılarını ise bunların arasında kırmızı yapraklı çok güzel türler de vardır. Akvaryumda yaşatmak gerçekten zordur; çok fazla ışık, karbondioksit ve diğer bitki besinlerine gereksinim duyarlar. Bazı türler de tam anlamıyla sualtı bitkisi olmadıkları halde akvaryum bitkisi diye pazarlanırlar. Akvaryum tecrübesi henüz az olanlara başlangıçta dayanıklı türleri tercih etmelerini öneririm. Akvaryumdaki bitkileriniz için ışık ve gübreler çok önemlidir. Bitkilerinizin sağlık ve hızlı bir biçimde büyümesini ve göz zevkinizi tamamlamasını istiyorsanız gübre kullanmanızı tavsiye ederim. Akvaryumun aydınlatılması bitkilerin gelişmesi ve balıkların metabolizmaları için gereklidir. Ayrıca akvaryumun görsel olarak keyfini çıkarabilmek için de doğru ışıklandırma şarttır. Derinliği 50cm olan bir akvaryuma 2 adet, 60 cm olan bir akvaryuma 3 adet glarüx lamba kullanılmalıdır. Günlük aydınlatma süresi 10-12 saattir. Yemleme ışık açıldıktan yarım saat sonra yapılmalıdır. Çünkü akvaryumunuz karanlıkken balıklarınız saklanma mod' un da olacaktır balıklarınız yemleri geç fark edeceğinden dolayı akvaryumunuzun daha çabuk kirlenmesine sebep olacaktır. Doğal ışık kullanıldığında camların yosunla kaplanmasını engellemek için gün boyunca direkt akvaryumun camına vurması engellenmelidir. Bu durum hem akvaryumunuzun ısının dengesini bozacaktır. Akvaryum bitkileri güzel görünümlerinin yanı sıra akvaryum doğru aydınlatıldığında ve gün ışığındaki suda CO2 yi alıp oksijen verir; balıklara saklanacak yer sağlar; bazı balıkların yumurtlaması için yuva görevi görür; sudaki birçok zararlı maddeyi gıda olarak emip yok eder; fazla yosunlaşmayı önler. Akvaryum için seçilen bitkiler su şartlarına, ısı durumuna ve aydınlatma sistemine uyum gösterecek türlerden olması gerekir.
Cryptocoryne Albida adlı bitkinin anavatanı Asya' dır. Uygun akvaryumlarda 30 cm' e kadar büyüyebilirler. Isı olarak 20 ile 28 derece olan her suda yaşayabilirler. Akvaryumun su şartları ve ışık ihtiyacı nasıl olursa olsun sorunsuz şekilde yetişebilirler. Bakılması zor olan bu bitkinin gelişim hızı da çok yavaştır. Bu bitkinin iki varyasyonu vardır. Bitkilerden biri açık yeşil diğeri ise kırmızı ve kahverengi tonlarındadır. Ama ikisi de taban gübrelerini çok severler.
Echinodorus Uruguayensis Orta ve Güney Amerika görülürler. eğer yeterli ışık sağlarsanız akvaryumda muhteşem görünürler. Işıktan memnun kalırlarsa 60 cm' e kadar büyüyebilirler. Bakım istemezler gelişimleri de orta derecedir. Gübre olarak demir bazlı sıvı gübreler gelişimleriniz hızlandırırlar. Ülkemizde bulunması biraz zordur. Bir çok bitkide pek dikkat edilmese de 300 litrelik akvaryumlarda bakılması ve büyütülmesi sizleri tamamen büyüleyebilir. Büyük akvaryumda bakılması gereken neden olduğuna söyleyelim yaprakları 60 cm' e kadar büyür. Akvaryumdaki ısı kesinlikle bu bitki için önemlidir. 24 derece aşılırsa bitkide bozulmalara başlar. Genellikle ısıtılmayan oda akvaryumlarında ve havuzlarda kullanılır. Köklerinden sürgün vererek çoğalabilir.
Genellikle bitkili akvaryumlarda tropikal balıklar görülür. Cichlidlerin yaramaz olduğunu ve bitki köklerini karıştırdığını hepimiz biliriz. Tropikal akvaryumların balıkları daha sakin olmalarından dolayı bitkili akvaryumlarda tropikal balıklar tercih edilir.
Kaynak:http://www.akvaryumruyasi.com/bitkilervebakimlari/a.htm
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir