Balık Yemleri Ve Tatlı Su Balıkları
Gönderim Zamanı: 26 Mayıs 2009 00:41
Su Piresi
Akvaryum yetiştiriciliğinde en çok kullanılan canlı yemlerden bir tanesidir. Pek çok türleri bulunmaktadır. Halk dilinde ise ince ve iri olanları olmak üzere iki tipi tanınır. İnce olan su pireleri akvaryumcular için daha geçerlidir. Çünkü bu boy su pirelerinin pek çok akvaryum balığına verilmeleri küçük cüsseleri nedeni ile kolay olmaktadır. Su pireleri genel olarak su birikintilerinde su sıcaklığının 15 derece 22 derece arasında olduğu ortamlarda bol olarak ürerler. Ülkemizde bu gibi yerden toplanan su pirelerini mevsiminde akvaryumculardan satın almak mümkündür. Amatör ve doğada gezmeye meraklı olan kişiler su birikintilerinden tül kepçeler ile kolayca toplayabilirler. Hatta, evde hanım çorabı ve telden yararlanarak 20*25 boyutlu bir kepçe ile bu işi rahatça başarabilirler.
Su pirelerinin balıklara yedirilmesinde özen gösterilecek bir konu, ölmüş ve kokmuş olanlarının balıklara verilmemesidir. Eğer elinizde ölü su piresi var ise bunları bir kalorifer peteğnde, gazete kağıdı üzerinde kurutursanız ileride kuru yem olarakta kullanabilirsiniz.
Günümüzde her ne kadar su piresinin doğadan sağlanması mümkün olmakta isede, zaman zaman mevsim dışı su piresi üretme amacına yönelecek amatör ve profesyonel akvaryumcular için bazı pratik su piresi üretme yolları hakkında bilgi vermeyi uygun görüyorum.
SU PİRESİNİN ÜRETİLMESİ
Çok sayıda su piresinde gereksinim duyulduğunda yapılabilecek en iyi iş rotasyon halinde bu hayvancılığın üretilmesidir. Bu iş yılın herhangi bir mevsiminde ve herhangi bir yerde yapılır. Yeter ki, su sıcaklığını 15 derecenin üzerinde tutmak mümkün olsun. Su piresinin üretilmesi için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bunlardan herhangi birini yetiştiricilerin seçmesi amacı ile özetliyerek bir kısmına burada değinmeye çalışacağız.
A-)
1 Kg. iyi taşsız bahçe toprağı 200 gr. iyice ezilmiş ve parçalanmış (8-12 günlük) at gübresi 10 litre havuz suyu Bunları bir kap içerisine (tercihan cam) koyunuz. Kullanılan su, içerisinde klor bulunmayan normal havuz suyu olmalıdır. Çeşme suyu kullanılması önerilemez. Bu karışım cam kap içerisinde hiç karıştırılmadan 3 gün bekletilir. Bundan sonra ipek bir bez ile suyu süzülür. Elde edilen karışım 1/2 veya 1/4 oranında süzülmüş havuz suyu ile karıştırılır. Bir saat kadar bekletilir. Karışıma biraz su piresi ilave edilir. 3 hafta içerisinde bol olarak su piresi toplanır.
B-)
Üç kısım koyun gübresi bir kısım asit fosfat (Asit Phosphate)
Bu karışımdan 3 çay kaşığı 5 litre su hesabı ile akvaryum içindeki havuz suyuna koyulur.Örneğin akvaryum içinde 80 litre su var ise bu karışımdan 48 çay kaşığı konulur.Akvaryuma bir miktar su piresi ilave edilir.3 Hafta sonra verim maksimuma ulaştırılır.
C-)
Bir akvaryuma çeşme suyu doldurulur.24 saat beklenir.Aşağıda vereceğimiz formül ile üretilecek yeşil su 1/4 oranında ilave edilir.Akvaryuma su piresi konulur.
Yeşil su üretimi:
K2H2PO4 2.7gr.
MgSO4 4.9gr.
Ca(NO3)2 4.7gr. karıştırılır.
5-10lt.havuz suyu ile karıştırılır.Bir kavanoza konulur ise 3 gün sonra suyun yeşil renk bir renk aldığı görülecektir.
D-)
Bildiğimiz ekmek mayası (Fırınlarda kullanılan) su ile karıştırılarak şurup haline getirilir.Bir akvaryum içerisine (70-80 Litrelik) 50-60 gr. maya konulacak kadar bu şuruptan ilave edilir. Su süt görünüşü alacaktır.
İçerisine bir miktar su piresi atılır. Havalandırma verimi artırır. Fakat günde bir kez akvaryum karıştırılırsa da yeterli olacaktır. Hergün mayanın tüketildiği suyun berraklaşmasından anlaşılır ise azar azar ilave edilebilir. Her iki haftada bir 20 litre su için bir çay kaşığı kuru koyun gübresi ilave edilir ise verim ve elde edilen su pirelerinin besin değeri daha iyi olur.
Karides & Teke Etleri
Karides ve benzeri canlıların kurutulmuş et ve kabukları akvaryum balıkları için çok değerli bir yemdir. Proteince ve balıkların iskelet yapısı için çok gerekli olan kalsiyumca zengindirler. Ülkemizde tatlı, yarı tuzlu sulardan veya denizlerden toplanan küçük boylu karidesler (bazı yerlerde küçük boy karidesler teke olarak isimlendirilir) kurutularak pazarlanmaktadır. Bu yemler un haline getirilerek yedirilirler. Gordon formülü içerisine katılarak daha iyi değerlendirilmiş olunabilinir. Bu karidesleri eğer kendiniz yakalamak isterseniz büyük tatlı su birinkintileri (İst. alibeyköy barajı veya diğer bölgelerdeki yerler) diz boyunuzu geçmeyen fazla akıntısı olmayan yerlerde bol miktarda ilkbahardan sonbahara kadar yakalayabilirsiniz.
Sivrisinek ve Diğer Uçan Böcek Larvaları
Tatlı sularda pek çok sinek larvaları ürer ve bunların çoğunluğu balıklar ve diğer su canlıları için çok uygun birer yemdir.bunlardan özellikle sivrisinek larvaları hepimizin tanıdığı bir canlı olup durgun sularda bol olarak bulunur. Su içerisinde bitkisel planktonlar ve artıklar ie beslenen bu canlılar su yüzeyinde asılmış gibi dururlar. Tehlike anında süratle suyun içine kaçan larvalar kısa süre sonra hava almak için tekrar su yüzüne çıkmak zorundadırlar. Akvaryum balıklarının çoğunluğu tarafından sevilerek yenilen bir yemdir. Özellikle 3-4 cm'yi geçen balıklar için çok uygundur. Beta, gromi gibi yüzeye yakın gezen balıklara diğer yemler ile verildiğinde balıkların sivrisinek larvalarını tercih ettikleri ve diğer yemleri yemek istemedikleri görülecektir.
Durgun suların yüzeyinde tül kepçeler ile bol miktarda toplanabilinir. su içinde fazla miktarda nakletmeye çalışmak doğru değildir. Rutubetli bir bez içinde 2-3 saat ölmeden yaşayabilirler. Yine sularda yaşıan chironomus ve corethra larvalarıda akvaryum balıklarına verilebilecek böcek larvalarıdır.
Artemia Salina
Yavru balık üretiminde ve değerli akvaryum balıklarının beslenmesinde çok yayrarlanılan bir canlıdır. En önemli özelliği çok tuzlu sulardan (özellikle ülkemizde tuzlalardan) toplanan yumurtaları uzun süre saklanabilir. ve istenildiğinde bu yumurtalardan larva çıkarılarak yavru veya balık beslenmesinde kullanılabilir. Ülkemiz akvaryumcularından da temin imkanı var olup,paketler halinde yumurtaları sağlanmaktadır.
Tatlı Su ve Deniz Midyesi Eti
Her iki canlının eti de yumuşak ve proteince çok zengindir. Bu nedenle pek çok akvaryum balığı için değerli bir yem gözü ile bakılabilir. Fakat yem olarak kullanılacak her iki canlının da başlangıçta mutlak canlı olarak temin edilmesi gerekir. Canlı midyeler kaynamış suya atılarak öldürülür ve haşlanarak pişirilir. Etler balıkların büyüklüğüne göre parçalanarak yedirilir. Özellikle iri balıkların beslenmesinde yararlanılacak bir besin kaynağıdır.
Gordon Formülü
Akvaryum balıklarının beslenmesi ile ilgili bir çok kitapta gordon formülü ismi altında bir yem karışımı verilir. Özellikle doğurğan balıkların beslenmesinde çok başarılı bir sonuç veren bu yem iki şekilde hazırlanabilir.Bunlardan biri yaş ve yumuşak olarak kullanılan diğeri ise kuru olarak kullanılandır.
Özellikle fazla miktarda lepistes, kılıçkuyruk, velifera ve banzeri balık yetiştirenler pahalı piyasa yemleri yerine aşağıdaki formülü uygulayarak kendi yamlerini hazırlayabilirler.
Bu yemin yapılması için gerekli olan malzemeler (orantılanarak az veya çok yem yapılabilinir.)
Sığır ciğeri 500 gr. Nişasta veya herhangi bir hububat unu 20 Çorba kaşığı Tuz 2 Çay kaşığı
Yemin hazırlanması için adet karıtırıcı, bir litre ölçüsü ve kap gerekir.
Önce alınan karaciğerin üzerindei zar ile içindeki sinir dokuları ve damarlar temizlenir. İri kan pıhtıları var ise bunlar da atılır. Ciğer 2'şer cm.boyutlu kesme küp şeker şeklinde dilimlere doğranır.Bir kap içersine ciğerlerin hacmi kadar su ile ciğerler konulur. Örneğin bir su bardağına ciğer doldurulur kaba boşaltılır, aynı hizada su doldurulur ve ciğerin üzerine dökülür. Sulu karaciğer bir karıştırıcı içine konur ve ciğer ince parçalar haline gelinceye kadar makina çalıştırılır. Tuz ilave edilir ve yine iyice karıştırılır. Sonra 20 kaşık un veya nişasta ilave edilir. Eğer karışım sulu ise bir miktar daha un ilave edilerek karışım yumuşak tereyağı kıvamına getirilir.
Daha sonra buhamur 20-30 gr. gelecek kadar veya bir günde kullanılacak niktarda alttan üste genişleyen cam kaplara veya su bardaklarına konulur. Bu bardakların sıcak suya dayanıklı olmaları gereklidir. Cam kaplar veya bardaklar bir tencerenin içine yerleştirilir ve etrafına su doldurulur. (su kesinlikle bardakarın üstüne geçmeyecektir.) Ateş yakıldıktan sonra suyun kaynadığı zaman ateş kesilir. ve bu şekilde kaplar 30 dakika sıcak suda tutulur. Su dökülür ve kaplar soğumaya bırakılır.
Cam kaplar soğuduktan sonra bir çeşit muhallebi gibi bardaklar ters çevrilerek içindeki yemler çıkarılır. Daha sonra bir torba, poşet veya klipsi torbaya konularak buzdolabının buzluk kısmına konulur. Daha sonra günlük ihtiyacınız kadar alınarak balıklara yedirilir.
Her yemlemede balıkların tüketebileceği kadar bir parça akvaryuma atılır. Eğer balıklar bu yemi bitiremezler ise aynı gün alınarak akvaryumdan atılması lazımdır. Bu yemi yapan ve kullanan Gordon özellikle lepistesler üzerinde çok olumlu sonuçlara ulaşmıştır.Bu yemin 25-30 dakikada tüketilmiş olması gerekir.Bir çok kitapta akvaryumlara verilen yemin 5 dakikada bitirilmesi gerektiği kaydedilir.Bu günde 4-5 kez yemleme yapılan bir akvaryum için belki doğrudur.Fakat günde 1-2 kez yemleme yapılan akvaryumlarda yem alma süresi bir miktar daha uzayabilir.
Bazı kişiler yukarıda açıklanan yem hazırlamada suda kaynatmayı ihmal etmeyi düşünebilirler.Fakat yem kaynatılmadan dondurulur ise akvaryuma atıldığında daağılır ve ciğer zerrecikleri ayrılarak suda bulanmaya neden olurlar.Bu nedenle pişirmek şarttır.
Bu yem ile yapılan yemleme yanında ara sıra canlı yem verilmesi yolu ile balıkların dengeli bir şekilde beslenebileceği bir çok kez ispat edilmiştir.
Mikro Kurtlar
Sirke kurtları gibi sadece bir kaç milimetre boyunda olan ve akvaryum balıkları için çok değerli oan canlı yemlerden bir tanesidir. Özellikle yavru balıklar için çok yararlıdır. Evlerde de kolayca fazla miktarda üretilebilir. Yalnız yetiştirebilmek için başlangıçta aşılamada kullanılacak bir miktar kurda ihtiyaç vardır. Dış ülkelerde bunu akvaryumculardan kolayca temin etmek mümkündür. Ülkemizde ise pek pazarlanmadığı (hiç) söylenemez.
Üretim için 25*25*10 boyutlarında olan plastik kaplar kullanılabilinir. Doğal olarak sahip olunan herhangi boydaki bir kutu da yetiştirme kabı olarak yararlanılabilinir. Sadece üretim kabının uygun bir kapağı olması yararlı olur. Yem olarak süt içinde bekletilmiş daha sonra pişirilmiş yulaf unu bulamacı kullanılır. Bu bulamaç kabın dip kısmına 2 cm. kalınlığında yayılır ve bunun üzerine kurt ile aşılama yapılır. Sıcaklığın 20-25 derece olduğu ortamda kurtlar süratle üreyeceklerdir. Üreyen kurtlar kabın yan kenarlarına doğru gelir ve tırmanmaya çalışırlar. Buralarda biriken kurtların bir sulu boya fırçası veya jiletle toplanması ile yem için kullanılacak kurtlar elde edilmiş olur. Akvaryuma atılan kurtlar uzun süre canlı kalabilirler. Bu nedenle fazla da atılsa balıklar bulunduklarında yiyebilirler. Yem olarak kullanılan hamur ekşimeye başlar ise üretimi yenilemek gerekir. Yeni üretim aşılama yolu ile kolayca yapılabilinecektir.
Kurutulmuş Tubifex
Axelrod tubifexlerden yapılabilecek ve yavru balıklar için ideal olduğunu önerdiği bir yem yapma yolu göstermektedir. Bir sanayi kolu olarak yapılan bu yemin hazırlanması şu şekilde olmaktadır. Genellikle tubifex bilindiği gibi organik atıkların hatta şehir lağımlarının aktığı kanal kıyılarında bulunan çamurumsu artıklar içerisinde bol olarak bulunur. Bu gibi yerlerden tercihen suyu nispeten temiz olan yerlerden elde edilen tubifexler akar su içerisinde 2-3 gün süre ile tutulurlar. Bu zaman içerisinde tubifexlerin iç organları boşalacak ve balıklar için zararlı olabilcek bir çok bakteri temizlenmiş ve ortadan kalkmış olacaktır. Sonra kurtlar bol su ile yıkanır ve dönerli bir kurutma (satrifüjlü,Tıpkı otomatik çamaşır makinerinde olduğu gibi dönerek suyunu alan bir alet) kabında suyu alınır ve nisbeten yüzeysel suyunu kaybetmiş olur. Bu kurutma sadece 1-2 dakika sürmelidir. Bundan sonra kurtlar 1-2 cm. kalınlıkla yayılır. Küçük kareler halinde kesilir. (tercihen 5x5) ve buzlukta bu kalıplar halinde dondurulur. Bu kaplar bir kurutma dolabında özel bir yöntemle çok düşük sıcaklıkta kurutulur. Böylece tubifexlerde suyun %96'sı buharlaşmış olur. Bu şekilde elde edilen tubifex fazlası uzun süre saklanabilir ve her türlü balık ve balık yavrusu için ideal bir yem olarak kullanılabilinir.
Tubifex
Dikkat:
Her türlü tubifex ülkemizde genellikle kirli sulardan elde edildiğinden zararlı mikrop ve bakteri taşımaları çok mümkündür. Bu nedenle temiz su altında uzun süre tutulduktan sonra kullanılması en uygun yoldur.Eğer canlı vermek istiyorsanız, tabii ki bu tamamen sizin tercihinize kalmış bir seçimdir; fakat vermeden 1-3 saniye kadar sıcak sudan geçirerek belli bir miktar bakteri ve mikrop öldürebilirsiniz veya vermeden belli bir süre önce bakteriyel ilaçlarla ilaçlayarak balıklarınıza verebilirsiniz. Bu şeçimler tamamen size ait olup riskini ve sevincinide tamamen siz yaşacaksınız.Ama bizce balıklarınıza kesinlikle tubifex vermeyiniz.
Akvaryumlarda kullanılan canlı yemler arasında en değerli olanlarından bir tanesidir. Bunun ana nedeni teminin kolaylığı yanında. ine yapılı olması pek çok balık tarafından sevilerek tüketilmesi ve gıda değerinin yüksekliğidir. Bu kurtlar 0.5-1 mm. kalınlık 1.5-4 cm. uzunlukta açık kırmızısı renklidirler. Ilık lağım sularının aktığı yerlerde, ortam koşulları uygun olur ise milyonlarca ürerler. Bir tarafı çamura bağlı olarak bir kırmızı kadife gibi çamur yüzeyini kaplarlar. Vücutları su içinde devamlı yılanvari hareket eder.
Balıkların çoğunluğu bu kurdu severek tüketirler. İri balıklara bütün olarak parçalanmadan verilir. Yavru balıklara ise kıyılarak verilir ise gelişme de çok yararlı olur. Kendilerinden yavru alınacak damızlık balıklara kondisyon kazandırmada vazgeçilemiyecek bir gıdadır. Akvaryumculardan temini mümkündür.
Tubifex organik maddelerin bol olduğu lağım sularının aktığı çamurlu ortamda bol miktarda oluşur. Toplanmaları oldukça kolaydır. Bol olarak bulundukları yerlerden çamur ile birlikte alınırlar. Çamur içerisindeki kurtların toplanmasında çeşitli yollar önerilebilinir.
A-)
İçi kurt dolu çamur sudan çıkarıldıktan sonra kurumaya terk edilir. Çamur dıştan kurudukça (genellikle 24 saat sonra) kurtlar çamur kitlesinin ortasında bir topak halinde toplanmaya başlarlar.Bir gün sonra dıştaki az kurumuş çamur atılır ise diğer gün orta kısımdaki kurtlar temiz bir topak halinde elde edilebilirler.
B-)
Kurt iletoplanan çamur su altında çok ince gözlü bir elekte yıkanır. Fakat bu işlemin çok çabuk yapılması lazımdır. Aksi halde su ile kurtlar elekten geçerek kaçabilirler. Uygun bir yol değildir.
C-)
Elde edilen kurtlu çamur susuz olarak ılık (alttan çok hafif ısıtılarak veya sıcak suaya tepsi konularak) bir tepsiye konulur. Isının etkisi ile kurtlar süratle çamurun üst kısmına gelir ve bir topak teşkil ederler. Buradan toplu halde alınabilirler.
D-)
Kurtlu çamur bir kovaya konur. Çamurun üst hizasına kadar az su konulur ise bir süre sonra kurtlar topak halde üste yakın toplanırlar.
Elde edilen kurtları uzun müddet yaşatmak mümkündür. Az bir şekilde açılacak bir çeşme altına tepsi içinde konulur ise canlılıklarını uzun bir süre muhafaza ederler. Bu süre içinde ayrıca kurtların sindirim organıda boşalır ve balıklar için zararlı olabilecek maddelerde dışarı atılmış olur. Topak her gün ters yüz edilir ise alt kısında ölmüş olanlar ayıklanmış olur. Eğer akan bir çeşme altına kurtları koyma imkanı yok ise içinde çok az su bulunan bir kapta da tutulabilirler. Bu tepsideki kurtlarda günde iki kez yıkanır ve ölenler su tazyiki ile ayıklanabilinir. Tepsiye uygulanan tazyikli su neticesinde canlı olanlar hemen dip kısma çöker, ölü olanlar ise su ile akar gider. Bu yöntem ile ancak az miktarda kurt bulundurulabilinir. Fazla miktarda iseler akan su verilmez ise kısa sürede ölürler.
İnfüseria
Akvaryum balıkları üretiminde özellikle yumurtadan yeni çıkan yavruların beslenmesinde vazgeçilmeyecek olan bir canlı grubudur. Yumurtadan çıkan akvaryum balıkları ilk yaklaşık iki gün için yem gereksinimi duymazlar. Bu süre zarfında vücutlarında bulunan yumurta sarısını tüketerek gıda gereksinimlerini karşılarlar. İkinci günden itibaren ise yavrulara yem vermek gerekir. Bu dönemde balık yavrularının çoğunluğu ancak canlı yem ile beslenebilirler. Bu aşamada infüsaria ile beslenebilirler.
İnfüsaria terimi canlılar aleminin en küçük hayvancıklarını içerisine alan bir ifadedir. Esasında mikroskobik canlılardan oluşmaktadırlar.
İnfüsaria üretimi çok kolaydır. Üretim için pek çok yollar önerilmekle beraber çok başarılı olan şu yolu önermekle yetineceğiz. Burada eğer aşağıda vereceğimiz bitkiler bulunamaz ise dha az verimli olmakla beraber başka bitkilerde kullanılabilir.
Devamlı üretim için iki veya daha fazla kavanoz kullanılabilinir. Kavanozlar 5 litrelik olalir. Kavanozlar sıcaklığı 20 dereceden yukarı olan ılık bir odada tutulmalıdır. İçerisi mümkün ise (Gerekli değil) temiz havuz suyu veya dinlendirilmiş su ile doldurulur. Direkt güneş ışığı alan yere konulmayan kavanozlar aydınlık bir yerde bulunmalıdırlar. Su ile dodurulan kavanozlara aşağıdaki malzemeler ilave edilir.
Bir tutam kurutulmuş marul yaprağı Biraz akvaryum balıkları için kullanılan toz yemden Kuru muz kabuğunun dörtte biri Havada kurutulmuş şalgandan iki kesme şeker büyüklüğünde bir parça. Burada kullanılan şalgam daha önce küçük küpler halinde kesilerek kurutulur ve saklanır ise uzun süre buradan kullanılabilinir. Konulmuş bulunan bu maddeler infüsarialar için yem kaynağı oluşturacaklardır. Esasta infüsarialar bu maddeleri direkt yem olarak kullanamazlar. Önce ortanda bakteriler oluşur ve bakteriler infüsarialar'a yem olur. Yapılan üretimde pekçok tür infüsaria ürer. Bir gün sonra kavanozdaki suyun renginin bulanmaya beyazınsı bir renk almaya başladığı görülür. Bu mikroskopik canlıların üremeye başladıklarının bir işaretidir. 3-4 gün sonra suyun tekrar berraklaşmaya başladığı görülünce artık bu kavanozdan hasat yapılma zamanı gelmiştir ve bu su ile yavru balıklar beslenir. Eğer bu su mikroskop altında incelenir ise binlerce canlının üremiş olduğu görülecektir. Kavanozdan her gün ince bir hortum ile yavru akvaryumuna bu su damlatılır. Eğer hergün eksilen su tamamlanır ve 3 damla süt ile bir kibrit çöpü başı kadar yumurta sarısı ilave edilir ise bu kavanozlar yavruların diğer yemleri almaya başlayacakları 10-15 güne kadar infüsaria üretiminde kullanılabilir. Yalnız bu arada devamlı dikkatli bulunmak lazımdır. Eğer bir bozulma ve kokuşma izlenir ise bu kavanozdan yem verilmesi hemen kesilmelidir.
İnfüsarialar doğal sulardan da tolanabilinir ise de emin bir yol değildir. Bu nedenle önediğimiz basit yol izlenerek evde üretim yapmak sağlıklı bir yavru balık üretimi için gereklidir. Yukarıda açıkladığımız gibi infüsariaların hasadı 3-4. günden itibaren başlayabileceğine göre üretilen balıklardan yumurta alınmazdan 3 gün önce infüsaria üretimine başlanılması ve yavrular çıktığının ikinci günüden itibaren verilmeye başlanılması lazımdır. Bu neden üretime alınacak balık türünün yumurtadan çıkış ve yavrularının yem almaya başlamalarına bağlı olarak infüsaria üretimine başlanılması planlanmalıdır.
Kuru Yem Yapımı
Akvaryum balıklarını beslemede piyasada satılan çok çeşitli kuru yemler bulunmaktdır. Amatör yetiştiricilerin, kalştesine bir yemş devamlı satın alarak kullanmaları en emin ve kolay yoldur. Her ne kadar ülkemizde bazen kalitesiz yemlerin de pazarlandığını görmekte ise de bu konuda profesyonel akvaryumculara ve size çok önemli görevler düşmektedir. Bu da ancak çok kaliteli olduğuna inandıkları yemleri pazarlamaları ve sizinde kaliteli yemleri istemenizle olacaktır. Böylece amatör akvaryumcuların başarılı olmalarını sağlayacak ve bu konudaki uğraşılara devam etmelerine sebep olacaktır. Yoksa satın aldıkları kalitesiz bir yem ile balıklarını besleyen ve sonuçta balıklarının gelişmediğini, zayıfladığını, sık sık kabız veya ishal olduğunu gören meraklı bu merakından bıkmaya başlayacak ve belki de vazgeçebilecektir. Fazla miktarda balık bulunduran kişiler ise kendileri yem yapmak isteyebilirler. Bu konuda pek çok formül önermek mümkün ise de yine gordon formülünden hareket ederek çok başarılı olduğu kanıtlanmış aşağıdaki karışımı önerebiliriz. Bu yem için gerekli olan malzemeler şunlardır.
Karaciğer %13 Pişirilmiş hububat (nişasta, un, vs.) %40 Kıyılmış karides veya balık unu %24 Ispanak %17 Tuz %2
Önce karaciğer sinir ve zarlarından temizlenir.Küçük parçalar veya küpler halinde kesilir. Çok az bir su ile 20 dakika kadar kaynatılarak pişirilir.Ciğerler alınır ve aynı su içerisine yetmez ise bir miktar daha su ilave ederek diğer malzemeler birlikte iyice pişirilir. Böylece un parçalanmış ve lapa haline gelmiş olacaktır (Not: Ciğerler alındıktan hemen sonra sıcak su içine un atılır ise topaklar halinde kalır. Bunun için önce soğuk su ile ayran haline getirilmelidir.)
Soğuyan ciğer mikser (karıştırıcı) içerisinde iyice küçük olacak şekilde parçalara ayrılır ve karışıma ilave edilir.Karışım ya et makinasınde (çok koyu ise) veya delikli kaptan geçirildikten sonra iyice ezilerek homojen bir hamur haline getirilir. Diğer bir deyişle hangi yöntemle olur ise olsun karışımın homojen bir pelte haline gelmesi sağlanır. Pişirme işlemi bittikten sonra karışım var ise kurutma dolamında yok ise açık havada yayvan tepsilere ince şekilde yayılarak iyice kurutulur.
Kuruyan karışım öğütülüp toz haline getirildikten sonra artık hazır demektir. Bu yem elekten geçirilerek iri olan parçalar büyük balıklara. toz olanları ise yavru balıklara verilerek kullanılabilinir. Cam kaplara konan yem uzun süresaklanarak kullanılabilinir.
Toprak Solucanları
Çok çeşitli toprak solucanı türleri var ise de burada söz konusu edeceğimiz, hepimizin bildiği tarla solucanlarıdır. Bu canlı pek çok hayvan ve balık tarafından sevilerek tüketilir. Özellikle büyük akvaryum balıkları, örneğin: japon balığı, çiklit, astronot ve iri çöpçüler için değerli bir yemdir.
Toprak solucanlarının nasıl toplanabileceği konusunda pek fazla yazmaya gerek yok sanırım. Bahçelerde bir kürek ile kaldırılacak yumuşak toprak altında her yerden toplanabilinir. Eğer her gün bir kaç tane lazım ise bellenecek yerlerden kolayca sağlanır. Daha fazla miktarda isteniyorsa toplanıp içi topraklı nemli bir naylon torbada fazla miktarda tutulabilinir. Bina içinde de basit bir yolla üretmek mümkündür.
Bu amaçla 50*50*30 cm. boyutlu (veya benzer) bir kasa hazırlanır. Humuslu gevşek yapılı toprak ile doldurulur. Bu toprağa bir kova dolusu çürümüş yaprak ve 2-3 adet doğranmış çiğ patates ilave ediliri üzeri nemli bir çuval ile örtülür ve içerisine 100-150 civarında olgun solucan konulur. Haftada 1 veya 2 kg. yulaf veya patates ezmesi de yem olarak verilir ise 1-2 ay sonra çok sayıda genç solucan elde edilmiş olur ve yıl boyu buradan solucan sağlanabilinir. Sadece toprağın devamlı ılık bir yerde ve rutubetli kalması sağlanmalıdır.
Çok küçük balıklara verilmek istendiğinde verilmek istendiğinde kaynar suda haşlayıp çok küçük doğranır ise yine çok yararlı bir yem olarak kullanılabilinir.
Beyaz Kurt
1 mm.uzunluğa kadar büyüyebilen bir kurttur.(Enchxraeus Sp.) Küçük kutular tenekeler ve saksılar içinde yetiştirilir. Üretim için bir kap içerisinde çakılsız gevçek nemli toprağı konulur. 2 kısım toprağa karşı 1 kısım elekten geçirilmiş turba toprağı ilave edilir. Turba bilindiği gibi çürümüş ağaç veya bitkilerden oluşan kömür olma safhasında olan bir çeşit topraktır. Bu yok ise organik maddelerce zengin çürümüş yapraklar.ihtiva eden toprak kullanılabilir. Başlangıçta her üretme kutusuna 1 kaşık dolusu yumuşak yem konulabilir. Bu üretim yerine bir miktar kurt aşılanır ve üst kısmı ince bir tabaka toprak ile örtülür. Toprağın üst kısmına da bir cam veya tahta örtü olarak konulur. Bu örtü toprak ile temas etmelidir.
Üretim yapılan yerin sıcak olmaması lazımdır. En uygun sıcaklık 12 derece dolaylarıdır. Beyaz kurt üretimi için çeşitli yemler önerilmiştir. Yemlemede sulu süt ile pişirilmiş çavdar unu fazla haşlanmış süt içinde yumuşatılmış ekmek veya geniş üretimlerde sebze artıkları kullanılabilinir. Verilen yem eğer 3 gün içerisinde tüketilmez ise alınır ve yerine tazesi verilmelidir.Profesyonel yetiştiricilikle üretim kabında eski yem kalmamasına büyük özen gösterilir. Çünkü çürümeye ve kokuşmaya başlayan yem kurtların gelişmesini engeller ve neticede tüm kurtçukların ölmesine neden olabilir.
Beyaz kurt üretiminin ele alındığı yerlerde 2-3 kutu ile çalışmaya başlamak lazımdır. Böylece 1 kutuda kurtlar gelişir iken diğerleri yem olarak kullanılır. Beyaz kurt üretimi dışarıda bahçede de yapılabilir. Bunun için bahçenin bir yerinde tahta ile 50*50 cm ebatlı br yer ayrılır. Bu kısma çok miktarda çürümüş yaprak ihtiva eden kaba toprak yerleştirilir. Bir miktar yerden yüksek yapılabilir. Üst kısmı düzeltilen toprağa bir avuç kadar süt ile ıslatılmış ekmek konulur. Beyaz kurt ile aşılama yapılır ve bı kısım düz bir taş ile kapatılır.Üzerine çuval veya keçe örtülür toprağın devamlı rutubetli kalmasına dikkat edilir. Bir süre sonra pek çok beyaz kurt ürediği görülecektir. Fakat dışarıda yapılan üretimde bazı problemler doğabilir.Özellikle toprak solucanları da burada süratle çoğalır ve beyaz kurtların yiyeceği yemi tüketebilirler.
Balıkları sadece beyaz kurt ile beslemek çok yanlıştır. Çünkü beyaz kurt ile tek yönlü yemleme şişmanlığa neden olur.Özellikle yavru üretiminde kullanılan damızlıklarda şişmanlık yumurta ve yavru verimini önemli derecede ters etkide bulunur. Genelde beyaz kurt yemle birlikte kullanılır ise iyi sonuç verir. Büyük balıklar beyaz kurdu iştahla yerler. Küçük balıklara ise jiletle doğranarak verilebilir ve çok yararlı olur.
Gridinal Kurt
Yumurta ile üretilen ve canlı emler ile beslenmeleri gerekli olan bazı balık yavrularının yetiştiriciliğinde özel konular için önem kzanmış olan bir kurt türüdür. Yavru balıklar 15 günlük olduktan sonra bu yavrulara artemia salina larvası verilmesi külfetli olabilir.Aynı zamanda bu yaşa ulaşan yavrular için artemia salina larvası yeterli bir yem olmayacaktır.Tubifex ve beyaz kurtlar ise bu yaştaki yavrular için oldukça büyük gelecektir. İşte artemia salina larvası verilmesinin sona erdiği ve yavruların tubifex veya beyaz kurt yiyebilecekleri döneme kadar bu kurtçuk ile besleme yapılması çok yararlı sonuçlar verecektir.
Bu kurtlar sadece 0.5 ile 1 cm. arasında bir boy uzunluğuna sahiptirler. Balıklar bu yem ile 15 günlükten 2 cm. oluncaya kadar rahatça yemlenebilirler. Özellikle yavru yetiştirmek isteyen ve tabiattan küçük planktonları sulardan toplama zamanı olmayan yetiştiricilerin bu kurt üzerinde durmalarında yarar vardır. Genellikle profesyonel üreticiler tarafından yetiştirilmesinde yarar vardır. Özellikle yavru üretenlerin infüsaria, artemia salina ve grindal kurtları yıl boyu yetiştirebilme olanaklarına sahip olmaları lazımdır.
Grindal kurtların üretimi için küçük plastik çiçek saksıları kullanılabilinir. Saksının dip kısmına turba yaprağı yerleştirilir. Turba toprağı bulunamaz ise normal toprak kullanılabilinir. Bunun üzerine kuru yulaf unu serpilir.Kurt aşılanır ve üzeri bir cam ile bastırılır. Bir süre sonra kurtların fazla miktarda ürediği görülecektir. Camın kaldırılması ve üzerine toplanan kurtların bir jiletle kazınması yolu ile yem olarak kurtlar elde edilmiş olunur. Bazı kişiler bu kurdun yetiştirilmesinde yem olarak yulaf ununun çorba gibi pişirilerek verilebileceğini belirtmektedirler. 19-24 derece üretim için en uygun sıcaklıktır.
Amphipods
Ülkemizde kanallarda ve bir çok su birikintilerinde bulunan bu canlılar bazı ortamlarda çok fazla miktarda ürerler. Boyları 1 cm. kadar olan bu canlıları bir çok balık severek yer. Özellikle iri balıkların beslenmesinde su piresinden daha değerli bir yemdir. Çünkü belirli bir et yapıları vardır. Pek çok yerde fazla miktarlarla bulunduklarından kepçeler ile kolayca toplanırlar. Taşınmaları kuru olarak yapılır. Islak bir bez içerisinde konulacak su bitkileri ile istenilen yere canlı tutulabilmesi için bir kap içerisine doldurularak 15 cm. yüksekliğinde su gerekir ve su iyi bir şekilde havalandırılır. Eğer su kabı serin bir yerde tutulur ve su iki, üç günde bir değiştirilir ise aylarca canlı olarak tutulabilirler. Ara sıra çok az yem verilir ise yaşatılmaları daha kolay olur.
Balık Etleri
Balıkçılıkta bilindiği gibi bir balık için en iyi yem diğer bir balıktır. Fakat devamlı aynı tür balık eti ile bir balığı beslemek bazı problemler yaratabilir. Örneğin sazan balığının çiğ eti balıklar için tehlikeli olabilir. Çünkü çiğ sazan balığı eti bin enzşm olan Thiaminoze içerir. Bu enzim önemli bir vitamin olan Thiamine'i etkisiz hale getirir. Böyle bir gıdaise balıkta vitamin noksanlığına neden olabilir.
Fakat akvaryum balıkçılığında eve balık alındığında özellikle beyaz renkli balık etlerinden bir parça iyice ezilerek (bezden veya tel elekten geçirilerek ) balığın büyüklüğüne göre verilebilir.Doğal olarak verilecek miktarın fazla olmaması gerekir. Özellikle kuru yem yanında bazı balıklar için balık etini yem olarak kullanmak çok olumlu sonuçlar verebilir. Bazı balık etleride haşlandıktan sonra yem olarak kullanılabilir. Fakat küçük boylu akvaryum balıklarına ancak çok güç durumda kalındığında taze balık eti verilebilir. Çiğ verilen et eğer hemen yenilmez ise kısa sürede bozulur ve kokuşmalara neden olur. Bazı balık etleri de yağlıdır ve suya atılınca su üzerinde yüzen yağ lekeleri meydana getirdiğini görebilirsiniz.
Mercan Eti
Buffalo başlı kırmızı japon balıklarının üretiminde çipura, mercan ve benzeri balık eti kullanmanın bu balığın üretimindeki başarıda en önemli sır olduğu çok ünlü bir japon yetişticiri tarafından kaydedilmiştir. Bu üretici yemleme yöntimini basitçe şu şekilde tarif etmiştir.
Balık eti kemiklerinden temizlenir, İyice kaynatılarak pişirilir. Tuz kesinlikle kullanılmaz ve etler balıklara yedirilir.
Akvaryum yetiştiriciliğinde en çok kullanılan canlı yemlerden bir tanesidir. Pek çok türleri bulunmaktadır. Halk dilinde ise ince ve iri olanları olmak üzere iki tipi tanınır. İnce olan su pireleri akvaryumcular için daha geçerlidir. Çünkü bu boy su pirelerinin pek çok akvaryum balığına verilmeleri küçük cüsseleri nedeni ile kolay olmaktadır. Su pireleri genel olarak su birikintilerinde su sıcaklığının 15 derece 22 derece arasında olduğu ortamlarda bol olarak ürerler. Ülkemizde bu gibi yerden toplanan su pirelerini mevsiminde akvaryumculardan satın almak mümkündür. Amatör ve doğada gezmeye meraklı olan kişiler su birikintilerinden tül kepçeler ile kolayca toplayabilirler. Hatta, evde hanım çorabı ve telden yararlanarak 20*25 boyutlu bir kepçe ile bu işi rahatça başarabilirler.
Su pirelerinin balıklara yedirilmesinde özen gösterilecek bir konu, ölmüş ve kokmuş olanlarının balıklara verilmemesidir. Eğer elinizde ölü su piresi var ise bunları bir kalorifer peteğnde, gazete kağıdı üzerinde kurutursanız ileride kuru yem olarakta kullanabilirsiniz.
Günümüzde her ne kadar su piresinin doğadan sağlanması mümkün olmakta isede, zaman zaman mevsim dışı su piresi üretme amacına yönelecek amatör ve profesyonel akvaryumcular için bazı pratik su piresi üretme yolları hakkında bilgi vermeyi uygun görüyorum.
SU PİRESİNİN ÜRETİLMESİ
Çok sayıda su piresinde gereksinim duyulduğunda yapılabilecek en iyi iş rotasyon halinde bu hayvancılığın üretilmesidir. Bu iş yılın herhangi bir mevsiminde ve herhangi bir yerde yapılır. Yeter ki, su sıcaklığını 15 derecenin üzerinde tutmak mümkün olsun. Su piresinin üretilmesi için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bunlardan herhangi birini yetiştiricilerin seçmesi amacı ile özetliyerek bir kısmına burada değinmeye çalışacağız.
A-)
1 Kg. iyi taşsız bahçe toprağı 200 gr. iyice ezilmiş ve parçalanmış (8-12 günlük) at gübresi 10 litre havuz suyu Bunları bir kap içerisine (tercihan cam) koyunuz. Kullanılan su, içerisinde klor bulunmayan normal havuz suyu olmalıdır. Çeşme suyu kullanılması önerilemez. Bu karışım cam kap içerisinde hiç karıştırılmadan 3 gün bekletilir. Bundan sonra ipek bir bez ile suyu süzülür. Elde edilen karışım 1/2 veya 1/4 oranında süzülmüş havuz suyu ile karıştırılır. Bir saat kadar bekletilir. Karışıma biraz su piresi ilave edilir. 3 hafta içerisinde bol olarak su piresi toplanır.
B-)
Üç kısım koyun gübresi bir kısım asit fosfat (Asit Phosphate)
Bu karışımdan 3 çay kaşığı 5 litre su hesabı ile akvaryum içindeki havuz suyuna koyulur.Örneğin akvaryum içinde 80 litre su var ise bu karışımdan 48 çay kaşığı konulur.Akvaryuma bir miktar su piresi ilave edilir.3 Hafta sonra verim maksimuma ulaştırılır.
C-)
Bir akvaryuma çeşme suyu doldurulur.24 saat beklenir.Aşağıda vereceğimiz formül ile üretilecek yeşil su 1/4 oranında ilave edilir.Akvaryuma su piresi konulur.
Yeşil su üretimi:
K2H2PO4 2.7gr.
MgSO4 4.9gr.
Ca(NO3)2 4.7gr. karıştırılır.
5-10lt.havuz suyu ile karıştırılır.Bir kavanoza konulur ise 3 gün sonra suyun yeşil renk bir renk aldığı görülecektir.
D-)
Bildiğimiz ekmek mayası (Fırınlarda kullanılan) su ile karıştırılarak şurup haline getirilir.Bir akvaryum içerisine (70-80 Litrelik) 50-60 gr. maya konulacak kadar bu şuruptan ilave edilir. Su süt görünüşü alacaktır.
İçerisine bir miktar su piresi atılır. Havalandırma verimi artırır. Fakat günde bir kez akvaryum karıştırılırsa da yeterli olacaktır. Hergün mayanın tüketildiği suyun berraklaşmasından anlaşılır ise azar azar ilave edilebilir. Her iki haftada bir 20 litre su için bir çay kaşığı kuru koyun gübresi ilave edilir ise verim ve elde edilen su pirelerinin besin değeri daha iyi olur.
Karides & Teke Etleri
Karides ve benzeri canlıların kurutulmuş et ve kabukları akvaryum balıkları için çok değerli bir yemdir. Proteince ve balıkların iskelet yapısı için çok gerekli olan kalsiyumca zengindirler. Ülkemizde tatlı, yarı tuzlu sulardan veya denizlerden toplanan küçük boylu karidesler (bazı yerlerde küçük boy karidesler teke olarak isimlendirilir) kurutularak pazarlanmaktadır. Bu yemler un haline getirilerek yedirilirler. Gordon formülü içerisine katılarak daha iyi değerlendirilmiş olunabilinir. Bu karidesleri eğer kendiniz yakalamak isterseniz büyük tatlı su birinkintileri (İst. alibeyköy barajı veya diğer bölgelerdeki yerler) diz boyunuzu geçmeyen fazla akıntısı olmayan yerlerde bol miktarda ilkbahardan sonbahara kadar yakalayabilirsiniz.
Sivrisinek ve Diğer Uçan Böcek Larvaları
Tatlı sularda pek çok sinek larvaları ürer ve bunların çoğunluğu balıklar ve diğer su canlıları için çok uygun birer yemdir.bunlardan özellikle sivrisinek larvaları hepimizin tanıdığı bir canlı olup durgun sularda bol olarak bulunur. Su içerisinde bitkisel planktonlar ve artıklar ie beslenen bu canlılar su yüzeyinde asılmış gibi dururlar. Tehlike anında süratle suyun içine kaçan larvalar kısa süre sonra hava almak için tekrar su yüzüne çıkmak zorundadırlar. Akvaryum balıklarının çoğunluğu tarafından sevilerek yenilen bir yemdir. Özellikle 3-4 cm'yi geçen balıklar için çok uygundur. Beta, gromi gibi yüzeye yakın gezen balıklara diğer yemler ile verildiğinde balıkların sivrisinek larvalarını tercih ettikleri ve diğer yemleri yemek istemedikleri görülecektir.
Durgun suların yüzeyinde tül kepçeler ile bol miktarda toplanabilinir. su içinde fazla miktarda nakletmeye çalışmak doğru değildir. Rutubetli bir bez içinde 2-3 saat ölmeden yaşayabilirler. Yine sularda yaşıan chironomus ve corethra larvalarıda akvaryum balıklarına verilebilecek böcek larvalarıdır.
Artemia Salina
Yavru balık üretiminde ve değerli akvaryum balıklarının beslenmesinde çok yayrarlanılan bir canlıdır. En önemli özelliği çok tuzlu sulardan (özellikle ülkemizde tuzlalardan) toplanan yumurtaları uzun süre saklanabilir. ve istenildiğinde bu yumurtalardan larva çıkarılarak yavru veya balık beslenmesinde kullanılabilir. Ülkemiz akvaryumcularından da temin imkanı var olup,paketler halinde yumurtaları sağlanmaktadır.
Tatlı Su ve Deniz Midyesi Eti
Her iki canlının eti de yumuşak ve proteince çok zengindir. Bu nedenle pek çok akvaryum balığı için değerli bir yem gözü ile bakılabilir. Fakat yem olarak kullanılacak her iki canlının da başlangıçta mutlak canlı olarak temin edilmesi gerekir. Canlı midyeler kaynamış suya atılarak öldürülür ve haşlanarak pişirilir. Etler balıkların büyüklüğüne göre parçalanarak yedirilir. Özellikle iri balıkların beslenmesinde yararlanılacak bir besin kaynağıdır.
Gordon Formülü
Akvaryum balıklarının beslenmesi ile ilgili bir çok kitapta gordon formülü ismi altında bir yem karışımı verilir. Özellikle doğurğan balıkların beslenmesinde çok başarılı bir sonuç veren bu yem iki şekilde hazırlanabilir.Bunlardan biri yaş ve yumuşak olarak kullanılan diğeri ise kuru olarak kullanılandır.
Özellikle fazla miktarda lepistes, kılıçkuyruk, velifera ve banzeri balık yetiştirenler pahalı piyasa yemleri yerine aşağıdaki formülü uygulayarak kendi yamlerini hazırlayabilirler.
Bu yemin yapılması için gerekli olan malzemeler (orantılanarak az veya çok yem yapılabilinir.)
Sığır ciğeri 500 gr. Nişasta veya herhangi bir hububat unu 20 Çorba kaşığı Tuz 2 Çay kaşığı
Yemin hazırlanması için adet karıtırıcı, bir litre ölçüsü ve kap gerekir.
Önce alınan karaciğerin üzerindei zar ile içindeki sinir dokuları ve damarlar temizlenir. İri kan pıhtıları var ise bunlar da atılır. Ciğer 2'şer cm.boyutlu kesme küp şeker şeklinde dilimlere doğranır.Bir kap içersine ciğerlerin hacmi kadar su ile ciğerler konulur. Örneğin bir su bardağına ciğer doldurulur kaba boşaltılır, aynı hizada su doldurulur ve ciğerin üzerine dökülür. Sulu karaciğer bir karıştırıcı içine konur ve ciğer ince parçalar haline gelinceye kadar makina çalıştırılır. Tuz ilave edilir ve yine iyice karıştırılır. Sonra 20 kaşık un veya nişasta ilave edilir. Eğer karışım sulu ise bir miktar daha un ilave edilerek karışım yumuşak tereyağı kıvamına getirilir.
Daha sonra buhamur 20-30 gr. gelecek kadar veya bir günde kullanılacak niktarda alttan üste genişleyen cam kaplara veya su bardaklarına konulur. Bu bardakların sıcak suya dayanıklı olmaları gereklidir. Cam kaplar veya bardaklar bir tencerenin içine yerleştirilir ve etrafına su doldurulur. (su kesinlikle bardakarın üstüne geçmeyecektir.) Ateş yakıldıktan sonra suyun kaynadığı zaman ateş kesilir. ve bu şekilde kaplar 30 dakika sıcak suda tutulur. Su dökülür ve kaplar soğumaya bırakılır.
Cam kaplar soğuduktan sonra bir çeşit muhallebi gibi bardaklar ters çevrilerek içindeki yemler çıkarılır. Daha sonra bir torba, poşet veya klipsi torbaya konularak buzdolabının buzluk kısmına konulur. Daha sonra günlük ihtiyacınız kadar alınarak balıklara yedirilir.
Her yemlemede balıkların tüketebileceği kadar bir parça akvaryuma atılır. Eğer balıklar bu yemi bitiremezler ise aynı gün alınarak akvaryumdan atılması lazımdır. Bu yemi yapan ve kullanan Gordon özellikle lepistesler üzerinde çok olumlu sonuçlara ulaşmıştır.Bu yemin 25-30 dakikada tüketilmiş olması gerekir.Bir çok kitapta akvaryumlara verilen yemin 5 dakikada bitirilmesi gerektiği kaydedilir.Bu günde 4-5 kez yemleme yapılan bir akvaryum için belki doğrudur.Fakat günde 1-2 kez yemleme yapılan akvaryumlarda yem alma süresi bir miktar daha uzayabilir.
Bazı kişiler yukarıda açıklanan yem hazırlamada suda kaynatmayı ihmal etmeyi düşünebilirler.Fakat yem kaynatılmadan dondurulur ise akvaryuma atıldığında daağılır ve ciğer zerrecikleri ayrılarak suda bulanmaya neden olurlar.Bu nedenle pişirmek şarttır.
Bu yem ile yapılan yemleme yanında ara sıra canlı yem verilmesi yolu ile balıkların dengeli bir şekilde beslenebileceği bir çok kez ispat edilmiştir.
Mikro Kurtlar
Sirke kurtları gibi sadece bir kaç milimetre boyunda olan ve akvaryum balıkları için çok değerli oan canlı yemlerden bir tanesidir. Özellikle yavru balıklar için çok yararlıdır. Evlerde de kolayca fazla miktarda üretilebilir. Yalnız yetiştirebilmek için başlangıçta aşılamada kullanılacak bir miktar kurda ihtiyaç vardır. Dış ülkelerde bunu akvaryumculardan kolayca temin etmek mümkündür. Ülkemizde ise pek pazarlanmadığı (hiç) söylenemez.
Üretim için 25*25*10 boyutlarında olan plastik kaplar kullanılabilinir. Doğal olarak sahip olunan herhangi boydaki bir kutu da yetiştirme kabı olarak yararlanılabilinir. Sadece üretim kabının uygun bir kapağı olması yararlı olur. Yem olarak süt içinde bekletilmiş daha sonra pişirilmiş yulaf unu bulamacı kullanılır. Bu bulamaç kabın dip kısmına 2 cm. kalınlığında yayılır ve bunun üzerine kurt ile aşılama yapılır. Sıcaklığın 20-25 derece olduğu ortamda kurtlar süratle üreyeceklerdir. Üreyen kurtlar kabın yan kenarlarına doğru gelir ve tırmanmaya çalışırlar. Buralarda biriken kurtların bir sulu boya fırçası veya jiletle toplanması ile yem için kullanılacak kurtlar elde edilmiş olur. Akvaryuma atılan kurtlar uzun süre canlı kalabilirler. Bu nedenle fazla da atılsa balıklar bulunduklarında yiyebilirler. Yem olarak kullanılan hamur ekşimeye başlar ise üretimi yenilemek gerekir. Yeni üretim aşılama yolu ile kolayca yapılabilinecektir.
Kurutulmuş Tubifex
Axelrod tubifexlerden yapılabilecek ve yavru balıklar için ideal olduğunu önerdiği bir yem yapma yolu göstermektedir. Bir sanayi kolu olarak yapılan bu yemin hazırlanması şu şekilde olmaktadır. Genellikle tubifex bilindiği gibi organik atıkların hatta şehir lağımlarının aktığı kanal kıyılarında bulunan çamurumsu artıklar içerisinde bol olarak bulunur. Bu gibi yerlerden tercihen suyu nispeten temiz olan yerlerden elde edilen tubifexler akar su içerisinde 2-3 gün süre ile tutulurlar. Bu zaman içerisinde tubifexlerin iç organları boşalacak ve balıklar için zararlı olabilcek bir çok bakteri temizlenmiş ve ortadan kalkmış olacaktır. Sonra kurtlar bol su ile yıkanır ve dönerli bir kurutma (satrifüjlü,Tıpkı otomatik çamaşır makinerinde olduğu gibi dönerek suyunu alan bir alet) kabında suyu alınır ve nisbeten yüzeysel suyunu kaybetmiş olur. Bu kurutma sadece 1-2 dakika sürmelidir. Bundan sonra kurtlar 1-2 cm. kalınlıkla yayılır. Küçük kareler halinde kesilir. (tercihen 5x5) ve buzlukta bu kalıplar halinde dondurulur. Bu kaplar bir kurutma dolabında özel bir yöntemle çok düşük sıcaklıkta kurutulur. Böylece tubifexlerde suyun %96'sı buharlaşmış olur. Bu şekilde elde edilen tubifex fazlası uzun süre saklanabilir ve her türlü balık ve balık yavrusu için ideal bir yem olarak kullanılabilinir.
Tubifex
Dikkat:
Her türlü tubifex ülkemizde genellikle kirli sulardan elde edildiğinden zararlı mikrop ve bakteri taşımaları çok mümkündür. Bu nedenle temiz su altında uzun süre tutulduktan sonra kullanılması en uygun yoldur.Eğer canlı vermek istiyorsanız, tabii ki bu tamamen sizin tercihinize kalmış bir seçimdir; fakat vermeden 1-3 saniye kadar sıcak sudan geçirerek belli bir miktar bakteri ve mikrop öldürebilirsiniz veya vermeden belli bir süre önce bakteriyel ilaçlarla ilaçlayarak balıklarınıza verebilirsiniz. Bu şeçimler tamamen size ait olup riskini ve sevincinide tamamen siz yaşacaksınız.Ama bizce balıklarınıza kesinlikle tubifex vermeyiniz.
Akvaryumlarda kullanılan canlı yemler arasında en değerli olanlarından bir tanesidir. Bunun ana nedeni teminin kolaylığı yanında. ine yapılı olması pek çok balık tarafından sevilerek tüketilmesi ve gıda değerinin yüksekliğidir. Bu kurtlar 0.5-1 mm. kalınlık 1.5-4 cm. uzunlukta açık kırmızısı renklidirler. Ilık lağım sularının aktığı yerlerde, ortam koşulları uygun olur ise milyonlarca ürerler. Bir tarafı çamura bağlı olarak bir kırmızı kadife gibi çamur yüzeyini kaplarlar. Vücutları su içinde devamlı yılanvari hareket eder.
Balıkların çoğunluğu bu kurdu severek tüketirler. İri balıklara bütün olarak parçalanmadan verilir. Yavru balıklara ise kıyılarak verilir ise gelişme de çok yararlı olur. Kendilerinden yavru alınacak damızlık balıklara kondisyon kazandırmada vazgeçilemiyecek bir gıdadır. Akvaryumculardan temini mümkündür.
Tubifex organik maddelerin bol olduğu lağım sularının aktığı çamurlu ortamda bol miktarda oluşur. Toplanmaları oldukça kolaydır. Bol olarak bulundukları yerlerden çamur ile birlikte alınırlar. Çamur içerisindeki kurtların toplanmasında çeşitli yollar önerilebilinir.
A-)
İçi kurt dolu çamur sudan çıkarıldıktan sonra kurumaya terk edilir. Çamur dıştan kurudukça (genellikle 24 saat sonra) kurtlar çamur kitlesinin ortasında bir topak halinde toplanmaya başlarlar.Bir gün sonra dıştaki az kurumuş çamur atılır ise diğer gün orta kısımdaki kurtlar temiz bir topak halinde elde edilebilirler.
B-)
Kurt iletoplanan çamur su altında çok ince gözlü bir elekte yıkanır. Fakat bu işlemin çok çabuk yapılması lazımdır. Aksi halde su ile kurtlar elekten geçerek kaçabilirler. Uygun bir yol değildir.
C-)
Elde edilen kurtlu çamur susuz olarak ılık (alttan çok hafif ısıtılarak veya sıcak suaya tepsi konularak) bir tepsiye konulur. Isının etkisi ile kurtlar süratle çamurun üst kısmına gelir ve bir topak teşkil ederler. Buradan toplu halde alınabilirler.
D-)
Kurtlu çamur bir kovaya konur. Çamurun üst hizasına kadar az su konulur ise bir süre sonra kurtlar topak halde üste yakın toplanırlar.
Elde edilen kurtları uzun müddet yaşatmak mümkündür. Az bir şekilde açılacak bir çeşme altına tepsi içinde konulur ise canlılıklarını uzun bir süre muhafaza ederler. Bu süre içinde ayrıca kurtların sindirim organıda boşalır ve balıklar için zararlı olabilecek maddelerde dışarı atılmış olur. Topak her gün ters yüz edilir ise alt kısında ölmüş olanlar ayıklanmış olur. Eğer akan bir çeşme altına kurtları koyma imkanı yok ise içinde çok az su bulunan bir kapta da tutulabilirler. Bu tepsideki kurtlarda günde iki kez yıkanır ve ölenler su tazyiki ile ayıklanabilinir. Tepsiye uygulanan tazyikli su neticesinde canlı olanlar hemen dip kısma çöker, ölü olanlar ise su ile akar gider. Bu yöntem ile ancak az miktarda kurt bulundurulabilinir. Fazla miktarda iseler akan su verilmez ise kısa sürede ölürler.
İnfüseria
Akvaryum balıkları üretiminde özellikle yumurtadan yeni çıkan yavruların beslenmesinde vazgeçilmeyecek olan bir canlı grubudur. Yumurtadan çıkan akvaryum balıkları ilk yaklaşık iki gün için yem gereksinimi duymazlar. Bu süre zarfında vücutlarında bulunan yumurta sarısını tüketerek gıda gereksinimlerini karşılarlar. İkinci günden itibaren ise yavrulara yem vermek gerekir. Bu dönemde balık yavrularının çoğunluğu ancak canlı yem ile beslenebilirler. Bu aşamada infüsaria ile beslenebilirler.
İnfüsaria terimi canlılar aleminin en küçük hayvancıklarını içerisine alan bir ifadedir. Esasında mikroskobik canlılardan oluşmaktadırlar.
İnfüsaria üretimi çok kolaydır. Üretim için pek çok yollar önerilmekle beraber çok başarılı olan şu yolu önermekle yetineceğiz. Burada eğer aşağıda vereceğimiz bitkiler bulunamaz ise dha az verimli olmakla beraber başka bitkilerde kullanılabilir.
Devamlı üretim için iki veya daha fazla kavanoz kullanılabilinir. Kavanozlar 5 litrelik olalir. Kavanozlar sıcaklığı 20 dereceden yukarı olan ılık bir odada tutulmalıdır. İçerisi mümkün ise (Gerekli değil) temiz havuz suyu veya dinlendirilmiş su ile doldurulur. Direkt güneş ışığı alan yere konulmayan kavanozlar aydınlık bir yerde bulunmalıdırlar. Su ile dodurulan kavanozlara aşağıdaki malzemeler ilave edilir.
Bir tutam kurutulmuş marul yaprağı Biraz akvaryum balıkları için kullanılan toz yemden Kuru muz kabuğunun dörtte biri Havada kurutulmuş şalgandan iki kesme şeker büyüklüğünde bir parça. Burada kullanılan şalgam daha önce küçük küpler halinde kesilerek kurutulur ve saklanır ise uzun süre buradan kullanılabilinir. Konulmuş bulunan bu maddeler infüsarialar için yem kaynağı oluşturacaklardır. Esasta infüsarialar bu maddeleri direkt yem olarak kullanamazlar. Önce ortanda bakteriler oluşur ve bakteriler infüsarialar'a yem olur. Yapılan üretimde pekçok tür infüsaria ürer. Bir gün sonra kavanozdaki suyun renginin bulanmaya beyazınsı bir renk almaya başladığı görülür. Bu mikroskopik canlıların üremeye başladıklarının bir işaretidir. 3-4 gün sonra suyun tekrar berraklaşmaya başladığı görülünce artık bu kavanozdan hasat yapılma zamanı gelmiştir ve bu su ile yavru balıklar beslenir. Eğer bu su mikroskop altında incelenir ise binlerce canlının üremiş olduğu görülecektir. Kavanozdan her gün ince bir hortum ile yavru akvaryumuna bu su damlatılır. Eğer hergün eksilen su tamamlanır ve 3 damla süt ile bir kibrit çöpü başı kadar yumurta sarısı ilave edilir ise bu kavanozlar yavruların diğer yemleri almaya başlayacakları 10-15 güne kadar infüsaria üretiminde kullanılabilir. Yalnız bu arada devamlı dikkatli bulunmak lazımdır. Eğer bir bozulma ve kokuşma izlenir ise bu kavanozdan yem verilmesi hemen kesilmelidir.
İnfüsarialar doğal sulardan da tolanabilinir ise de emin bir yol değildir. Bu nedenle önediğimiz basit yol izlenerek evde üretim yapmak sağlıklı bir yavru balık üretimi için gereklidir. Yukarıda açıkladığımız gibi infüsariaların hasadı 3-4. günden itibaren başlayabileceğine göre üretilen balıklardan yumurta alınmazdan 3 gün önce infüsaria üretimine başlanılması ve yavrular çıktığının ikinci günüden itibaren verilmeye başlanılması lazımdır. Bu neden üretime alınacak balık türünün yumurtadan çıkış ve yavrularının yem almaya başlamalarına bağlı olarak infüsaria üretimine başlanılması planlanmalıdır.
Kuru Yem Yapımı
Akvaryum balıklarını beslemede piyasada satılan çok çeşitli kuru yemler bulunmaktdır. Amatör yetiştiricilerin, kalştesine bir yemş devamlı satın alarak kullanmaları en emin ve kolay yoldur. Her ne kadar ülkemizde bazen kalitesiz yemlerin de pazarlandığını görmekte ise de bu konuda profesyonel akvaryumculara ve size çok önemli görevler düşmektedir. Bu da ancak çok kaliteli olduğuna inandıkları yemleri pazarlamaları ve sizinde kaliteli yemleri istemenizle olacaktır. Böylece amatör akvaryumcuların başarılı olmalarını sağlayacak ve bu konudaki uğraşılara devam etmelerine sebep olacaktır. Yoksa satın aldıkları kalitesiz bir yem ile balıklarını besleyen ve sonuçta balıklarının gelişmediğini, zayıfladığını, sık sık kabız veya ishal olduğunu gören meraklı bu merakından bıkmaya başlayacak ve belki de vazgeçebilecektir. Fazla miktarda balık bulunduran kişiler ise kendileri yem yapmak isteyebilirler. Bu konuda pek çok formül önermek mümkün ise de yine gordon formülünden hareket ederek çok başarılı olduğu kanıtlanmış aşağıdaki karışımı önerebiliriz. Bu yem için gerekli olan malzemeler şunlardır.
Karaciğer %13 Pişirilmiş hububat (nişasta, un, vs.) %40 Kıyılmış karides veya balık unu %24 Ispanak %17 Tuz %2
Önce karaciğer sinir ve zarlarından temizlenir.Küçük parçalar veya küpler halinde kesilir. Çok az bir su ile 20 dakika kadar kaynatılarak pişirilir.Ciğerler alınır ve aynı su içerisine yetmez ise bir miktar daha su ilave ederek diğer malzemeler birlikte iyice pişirilir. Böylece un parçalanmış ve lapa haline gelmiş olacaktır (Not: Ciğerler alındıktan hemen sonra sıcak su içine un atılır ise topaklar halinde kalır. Bunun için önce soğuk su ile ayran haline getirilmelidir.)
Soğuyan ciğer mikser (karıştırıcı) içerisinde iyice küçük olacak şekilde parçalara ayrılır ve karışıma ilave edilir.Karışım ya et makinasınde (çok koyu ise) veya delikli kaptan geçirildikten sonra iyice ezilerek homojen bir hamur haline getirilir. Diğer bir deyişle hangi yöntemle olur ise olsun karışımın homojen bir pelte haline gelmesi sağlanır. Pişirme işlemi bittikten sonra karışım var ise kurutma dolamında yok ise açık havada yayvan tepsilere ince şekilde yayılarak iyice kurutulur.
Kuruyan karışım öğütülüp toz haline getirildikten sonra artık hazır demektir. Bu yem elekten geçirilerek iri olan parçalar büyük balıklara. toz olanları ise yavru balıklara verilerek kullanılabilinir. Cam kaplara konan yem uzun süresaklanarak kullanılabilinir.
Toprak Solucanları
Çok çeşitli toprak solucanı türleri var ise de burada söz konusu edeceğimiz, hepimizin bildiği tarla solucanlarıdır. Bu canlı pek çok hayvan ve balık tarafından sevilerek tüketilir. Özellikle büyük akvaryum balıkları, örneğin: japon balığı, çiklit, astronot ve iri çöpçüler için değerli bir yemdir.
Toprak solucanlarının nasıl toplanabileceği konusunda pek fazla yazmaya gerek yok sanırım. Bahçelerde bir kürek ile kaldırılacak yumuşak toprak altında her yerden toplanabilinir. Eğer her gün bir kaç tane lazım ise bellenecek yerlerden kolayca sağlanır. Daha fazla miktarda isteniyorsa toplanıp içi topraklı nemli bir naylon torbada fazla miktarda tutulabilinir. Bina içinde de basit bir yolla üretmek mümkündür.
Bu amaçla 50*50*30 cm. boyutlu (veya benzer) bir kasa hazırlanır. Humuslu gevşek yapılı toprak ile doldurulur. Bu toprağa bir kova dolusu çürümüş yaprak ve 2-3 adet doğranmış çiğ patates ilave ediliri üzeri nemli bir çuval ile örtülür ve içerisine 100-150 civarında olgun solucan konulur. Haftada 1 veya 2 kg. yulaf veya patates ezmesi de yem olarak verilir ise 1-2 ay sonra çok sayıda genç solucan elde edilmiş olur ve yıl boyu buradan solucan sağlanabilinir. Sadece toprağın devamlı ılık bir yerde ve rutubetli kalması sağlanmalıdır.
Çok küçük balıklara verilmek istendiğinde verilmek istendiğinde kaynar suda haşlayıp çok küçük doğranır ise yine çok yararlı bir yem olarak kullanılabilinir.
Beyaz Kurt
1 mm.uzunluğa kadar büyüyebilen bir kurttur.(Enchxraeus Sp.) Küçük kutular tenekeler ve saksılar içinde yetiştirilir. Üretim için bir kap içerisinde çakılsız gevçek nemli toprağı konulur. 2 kısım toprağa karşı 1 kısım elekten geçirilmiş turba toprağı ilave edilir. Turba bilindiği gibi çürümüş ağaç veya bitkilerden oluşan kömür olma safhasında olan bir çeşit topraktır. Bu yok ise organik maddelerce zengin çürümüş yapraklar.ihtiva eden toprak kullanılabilir. Başlangıçta her üretme kutusuna 1 kaşık dolusu yumuşak yem konulabilir. Bu üretim yerine bir miktar kurt aşılanır ve üst kısmı ince bir tabaka toprak ile örtülür. Toprağın üst kısmına da bir cam veya tahta örtü olarak konulur. Bu örtü toprak ile temas etmelidir.
Üretim yapılan yerin sıcak olmaması lazımdır. En uygun sıcaklık 12 derece dolaylarıdır. Beyaz kurt üretimi için çeşitli yemler önerilmiştir. Yemlemede sulu süt ile pişirilmiş çavdar unu fazla haşlanmış süt içinde yumuşatılmış ekmek veya geniş üretimlerde sebze artıkları kullanılabilinir. Verilen yem eğer 3 gün içerisinde tüketilmez ise alınır ve yerine tazesi verilmelidir.Profesyonel yetiştiricilikle üretim kabında eski yem kalmamasına büyük özen gösterilir. Çünkü çürümeye ve kokuşmaya başlayan yem kurtların gelişmesini engeller ve neticede tüm kurtçukların ölmesine neden olabilir.
Beyaz kurt üretiminin ele alındığı yerlerde 2-3 kutu ile çalışmaya başlamak lazımdır. Böylece 1 kutuda kurtlar gelişir iken diğerleri yem olarak kullanılır. Beyaz kurt üretimi dışarıda bahçede de yapılabilir. Bunun için bahçenin bir yerinde tahta ile 50*50 cm ebatlı br yer ayrılır. Bu kısma çok miktarda çürümüş yaprak ihtiva eden kaba toprak yerleştirilir. Bir miktar yerden yüksek yapılabilir. Üst kısmı düzeltilen toprağa bir avuç kadar süt ile ıslatılmış ekmek konulur. Beyaz kurt ile aşılama yapılır ve bı kısım düz bir taş ile kapatılır.Üzerine çuval veya keçe örtülür toprağın devamlı rutubetli kalmasına dikkat edilir. Bir süre sonra pek çok beyaz kurt ürediği görülecektir. Fakat dışarıda yapılan üretimde bazı problemler doğabilir.Özellikle toprak solucanları da burada süratle çoğalır ve beyaz kurtların yiyeceği yemi tüketebilirler.
Balıkları sadece beyaz kurt ile beslemek çok yanlıştır. Çünkü beyaz kurt ile tek yönlü yemleme şişmanlığa neden olur.Özellikle yavru üretiminde kullanılan damızlıklarda şişmanlık yumurta ve yavru verimini önemli derecede ters etkide bulunur. Genelde beyaz kurt yemle birlikte kullanılır ise iyi sonuç verir. Büyük balıklar beyaz kurdu iştahla yerler. Küçük balıklara ise jiletle doğranarak verilebilir ve çok yararlı olur.
Gridinal Kurt
Yumurta ile üretilen ve canlı emler ile beslenmeleri gerekli olan bazı balık yavrularının yetiştiriciliğinde özel konular için önem kzanmış olan bir kurt türüdür. Yavru balıklar 15 günlük olduktan sonra bu yavrulara artemia salina larvası verilmesi külfetli olabilir.Aynı zamanda bu yaşa ulaşan yavrular için artemia salina larvası yeterli bir yem olmayacaktır.Tubifex ve beyaz kurtlar ise bu yaştaki yavrular için oldukça büyük gelecektir. İşte artemia salina larvası verilmesinin sona erdiği ve yavruların tubifex veya beyaz kurt yiyebilecekleri döneme kadar bu kurtçuk ile besleme yapılması çok yararlı sonuçlar verecektir.
Bu kurtlar sadece 0.5 ile 1 cm. arasında bir boy uzunluğuna sahiptirler. Balıklar bu yem ile 15 günlükten 2 cm. oluncaya kadar rahatça yemlenebilirler. Özellikle yavru yetiştirmek isteyen ve tabiattan küçük planktonları sulardan toplama zamanı olmayan yetiştiricilerin bu kurt üzerinde durmalarında yarar vardır. Genellikle profesyonel üreticiler tarafından yetiştirilmesinde yarar vardır. Özellikle yavru üretenlerin infüsaria, artemia salina ve grindal kurtları yıl boyu yetiştirebilme olanaklarına sahip olmaları lazımdır.
Grindal kurtların üretimi için küçük plastik çiçek saksıları kullanılabilinir. Saksının dip kısmına turba yaprağı yerleştirilir. Turba toprağı bulunamaz ise normal toprak kullanılabilinir. Bunun üzerine kuru yulaf unu serpilir.Kurt aşılanır ve üzeri bir cam ile bastırılır. Bir süre sonra kurtların fazla miktarda ürediği görülecektir. Camın kaldırılması ve üzerine toplanan kurtların bir jiletle kazınması yolu ile yem olarak kurtlar elde edilmiş olunur. Bazı kişiler bu kurdun yetiştirilmesinde yem olarak yulaf ununun çorba gibi pişirilerek verilebileceğini belirtmektedirler. 19-24 derece üretim için en uygun sıcaklıktır.
Amphipods
Ülkemizde kanallarda ve bir çok su birikintilerinde bulunan bu canlılar bazı ortamlarda çok fazla miktarda ürerler. Boyları 1 cm. kadar olan bu canlıları bir çok balık severek yer. Özellikle iri balıkların beslenmesinde su piresinden daha değerli bir yemdir. Çünkü belirli bir et yapıları vardır. Pek çok yerde fazla miktarlarla bulunduklarından kepçeler ile kolayca toplanırlar. Taşınmaları kuru olarak yapılır. Islak bir bez içerisinde konulacak su bitkileri ile istenilen yere canlı tutulabilmesi için bir kap içerisine doldurularak 15 cm. yüksekliğinde su gerekir ve su iyi bir şekilde havalandırılır. Eğer su kabı serin bir yerde tutulur ve su iki, üç günde bir değiştirilir ise aylarca canlı olarak tutulabilirler. Ara sıra çok az yem verilir ise yaşatılmaları daha kolay olur.
Balık Etleri
Balıkçılıkta bilindiği gibi bir balık için en iyi yem diğer bir balıktır. Fakat devamlı aynı tür balık eti ile bir balığı beslemek bazı problemler yaratabilir. Örneğin sazan balığının çiğ eti balıklar için tehlikeli olabilir. Çünkü çiğ sazan balığı eti bin enzşm olan Thiaminoze içerir. Bu enzim önemli bir vitamin olan Thiamine'i etkisiz hale getirir. Böyle bir gıdaise balıkta vitamin noksanlığına neden olabilir.
Fakat akvaryum balıkçılığında eve balık alındığında özellikle beyaz renkli balık etlerinden bir parça iyice ezilerek (bezden veya tel elekten geçirilerek ) balığın büyüklüğüne göre verilebilir.Doğal olarak verilecek miktarın fazla olmaması gerekir. Özellikle kuru yem yanında bazı balıklar için balık etini yem olarak kullanmak çok olumlu sonuçlar verebilir. Bazı balık etleride haşlandıktan sonra yem olarak kullanılabilir. Fakat küçük boylu akvaryum balıklarına ancak çok güç durumda kalındığında taze balık eti verilebilir. Çiğ verilen et eğer hemen yenilmez ise kısa sürede bozulur ve kokuşmalara neden olur. Bazı balık etleri de yağlıdır ve suya atılınca su üzerinde yüzen yağ lekeleri meydana getirdiğini görebilirsiniz.
Mercan Eti
Buffalo başlı kırmızı japon balıklarının üretiminde çipura, mercan ve benzeri balık eti kullanmanın bu balığın üretimindeki başarıda en önemli sır olduğu çok ünlü bir japon yetişticiri tarafından kaydedilmiştir. Bu üretici yemleme yöntimini basitçe şu şekilde tarif etmiştir.
Balık eti kemiklerinden temizlenir, İyice kaynatılarak pişirilir. Tuz kesinlikle kullanılmaz ve etler balıklara yedirilir.
__________________
Alıntıdır.....!
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
