Poecilia Velifiera (Velifera)(Resim eklendi)

POECİLİA VELİFİERA (VELİFERA)

ANA VATANI: Orta Amerika nehirlerinin denize döküldüğü yerler.

BESLENME: Bu balıkların genelde otçul ağırlıklı beslenmesi önerilir fakat bu yanlıştır. Veliferalar doğalarında küçük su böcekleri ve küçük balıkları avlarlar. Günlük besinlerinin % 70 ini protein olarak alırlar. Diğer besinlerini ise yosun ve yumuşak su bitkileri oluşturur. Balığımı protein ağırlıklı beslediğim için kabız yada diğer sindirim hastalıkları kaptı diyenlerse doğal ortamlarını düşünüp güçlü olanların yaşadığını unutmasınlar. Zaten doğada o hastalıklara yakalanacak kadar besin bulamıyorlardır. Ayrıca bu beslenme biçimiyle balıklar cinsel yönden daha aktif oluyorlar. Veliferalar diğer canlı doğuranların aksine dişlidirler. Canlı yemleri reddetmemelerine rağmen çok yağlı olmayan et(tavuk, dana, ciğer, balık),yumurta sarısı, böcek (sivrisinek, karasinek, örümcek, hatta hamam böcekleri , solucan gibi) ve kaynamış ıspanağa hayır demezler. Bağırsak hastalıklarını engellemek için gereken tek şey çok değil sık ve çeşitli beslemektir.

CİNSİYET: Bu balıklarda da diğer canlı doğuranlar gibi erkeklerdeki gonopod(anüs yüzgecinin yerini almış sivri ve sperm nakli için evrimleşen organ) sayesinde ayırmak mümkün. Ayrıca erkeklerin sırt yüzgeçleri dişilerinkine oranla dev denebilecek şekilde büyüktür. Bu yüzgeç rakipleri korkutup dişileri etkilemek için kullanılır.

GÖRÜNÜM: Bilinenin aksine veliferalarda diğer canlı doğuranlardaki gibi anaerkil yapıya rastlanmaz. Veliferalarda erkekler hiyerarşide dişilerden daha yukardadır. Nedeni boyuttur. Her ne kadar akvaryumlardaki kısıtlı alan yüzünden yeteri kadar göremesek te erkekler dişilerden çok daha büyük olurlar. Veliferalar doğada 5 yaşını zor doldurmasına rağmen akvaryumda iyi şartlarda 7 yıl kadar yaşayabilir. Yaşını doldurmuş bir erkek 19 cm i, dişi ise  15 cmi zorlayabilir. Ayrıca erkekler dişilere oranla dişilerden daha büyük yüzgeçlere (yelkenden yanı sıra), daha büyük bir kafa ve ağız yapısına ve daha kalın bir vücuda sahiptir. Şu an çeşit çeşit renklere sahip olmalarına rağmen(aykuyruk veliferalar moli kırması, balon veliferalar oynanmış balıklardır) Doğal renkleri erkeklerde parlak gri veya gümüş desenli vücut ve yüzgeç ve kırmızı-sarı tonları arasında kafa renkleri, dişilerde gri-kahverengi-sarı karışımı solgun mat bir renktir. Yavrular gri tonlarında doğar. Doğada bulunamamasına rağmen(avcıların yanıp sönen yemeği oldukları için) albinolar akvaryumda gördüklerimizin aksine solgun beyaz bir renge sahiptir(erkeğide dişiside). Hobiciler yelken moliyle veliferayı birbirlerine karıştırabilir fakat veliferalarda daha kalın bir vücut vardır ve daha büyüktürler. Erkeklerinde veliferalarda yelkenlerinde 18 kılçık bulunur ve daha yüksektirler, molilerde 14 kılçık bulunur. Dişilerde de aynı sayma işlemi uygulanabilir fakat erkeklerde bu doğal olarak daha kolaydır.

DAVRANIŞ: Erkekler kendilerine bir bölge edinir (yaklaşık 1 m çapında) ve oraya uğrayan tüm dişilerle çiftleşmeye çalışır. Akvaryum gibi kısıtlı bir alanda genelde bu tüm akvaryum olur. Harika kur dansları vardır. Erkekler doğal ortamlarında yalnız yaşarlar. Dişiler ise 5-6 lı gruplar halinde dolaşırlar. Ancak bazı durumlarda dişiler diğer dişilere erkeklerin diğer erkeklere olduğundan daha bölgeci ve agresif davranabiliyorlar. Bunu hiyerarşi sırasının bozulması veya besin kavgası olarak açıklayabilirim sanırım. Fakat erkeklerde de dişilerde de bu kavgalar bazen 10 dakikayı bulabilmesine rağmen önemli boy farkları olmadığı sürece ölümcül değildir.

ORTAM: Sıcaklık konusunda balıklardaki rahatlık, cinsel aktiflik, yavrulardaki büyüme ve  doğum gibi ve daha başka bir çok  nedenden olsun en iyi sonucu 26 derece veriyor. Nedeni ise yaşadığı suların nehirle denizlerin birleştiği yerler olmasından dolayı suların serin olması olarak açıklanabilir. Yine deniz ve nehir nedeninden dolayı yaşadıkları sular yarı tuzludur. Bu yüzden yaşadıkları akvaryumlara 50 lt ye en az 1 çay kaşığı tuzu gerekli görüyorum. Tatlı yani tuzsuz sularda huzursuz olduklarını gözlemledim. Bu balıklar deniz akvaryumlarında bile beslenip üretilebiliyor. Bu yüzden tuzun önemini onlar için tekrar vurguluyorum. Ayrıca tuz parazit ve hastalıkları en aza indirgeyecektir .Eğer akvaryumda sadece velifera varsa ya da kılıçkuyruk ya da başka acı su balığıyla/balıklarıyla birlikte bakılıyorsa 50 lt ye abartısız 2 yemek kaşığı tuz, kaya tuzundan bahsediyorum fakat iyotsuz deniz tuzu çok daha iyi gelecektir. Sert suyu severler. Suyu yumuşatan malzemeler veya içme suyu kullanmak çok iyi sonuç vermiyor hatta çok ciddi hastalıklardan balık ölümlerine kadar varabilen sonuçlar doğurabiliyor. Öte yandan dinlendirilmiş musluk suyu ve suyu sertleştiren malzemeler (aşırı olmamak şartıyla çünkü örneğin cikletler kadar sert suya dayanamazlar, tabiri caizse orta-yüksek arası ideal diyebilirim.) daha iyi sonuçlar veriyor. Hastalıklara direnç konusunda canlı doğuranlardan çok daha iyi fakat çiklet gibi dayanıklı balıklardan sadece birinde (mantar, nedense mantara karşı çok dayanıklılar kendi kendilerine iyileşebiliyorlar) iyi ve dayanıklıdırlar. Sadece bağırsak hastalıklarında biraz dikkat edilmesinde yarar vardır. Erkeklerin yelelerinin normal boylara gelmesi için en az 40 cm yüksekliğinde akvaryumlar ve normal olarak büyümeleri için 200 lt lik hacim gereklidir. Ayrıca veliferaların düzgün ve oranlı gelişebilmesi için (özellikle erkek veliferaların çünkü dişilerden daha değişik fiziksel yapılarının güçlü ve düzgün gelişebilmesi için) bol akıntılı akvaryumlara ihtiyaçları vardır. Ayrıca bol bitkili bir akvaryumun yanında üzerinde oynayabilecekleri büyük düz kayaları çok severler.

ÜRETİM ve GELİŞİM: Üretimleri diğer canlı doğuranlardan daha zordur dense de aksine bir lepistesten daha doğurgandırlar ve daha fazla sayıda yavrularlar. Sadece  hamilelikleri 1,5 aya kadar sarkabilir. Bir velifera en iyi döneminde (3 yaşlarında,11 cm civarında ortalama) yavru sayısı 120 ye çıkabilir. Bu sayı ilk kez doğuran 6 aylık bir veliferada (5-6 cm) 25 e kadar düşebilir fakat 2. Yavrulamasında( aradaki 1-1,5 ayda 7 cm civarı olurlar) yavru sayısı 70 e çıkabiliyor. Isının yavruların cinsiyetlerinde fark yaptığını görmedim ve hep 30 balıktan 9-10 tanesi erkek oluyor ve kötü şartlarda ölen yavruların çoğu erkek oluyor.(sanırım küçük doğan yavrular erkek oluyor ve doğadaki dengenin korunması için böyle oluyor) Fakat asıl konu yavruları büyütmektir. Sağlıklı yavrular  1 cm (yeni doğmuş balıklarda bile birbirleri arasında 3 mm lik fark olabiliyor lakin çoğu büyük kardeşlerine yetişiyor hatta geçenler oluyor) doğsa da yavruların normal seyrinde büyümesi için ilk 2 aylarında (2-2,5 cm) en az 80 lt lik bir akvaryum gerekiyor. Diğer balıkların yavruları gibi yavrulukta geçinemiyorlar. En başta yüzebilecek akıntılı bir akvaryum, düzenli yemleme( yavruları da % 70 e 30 protein ağırlıklı besleyebilirsiniz ve canlı yem ile yumurta sarısını çok severler). Sonraki aylarda normal gelişimlerini sürdürebilmeleri için en az 200 lt lik bir akvaryum gerekiyor(ilk aylarında gereğinden fazla büyük bir akvaryuma koymak ters yönde etki yapıyor yemlemede tüm yavrular yem yiyemiyor ve boy farkı inanılmaz olabiliyor).Balık 3,3,5 aylık olana kadar hepsi aynı gözüküyor fakat bundan sonra dişiler ile erkekler büyük gelişim farklılıkları gösteriyor. Normalde dişi yavrulardan biraz küçük olan erkek yavrular 4. Aydan itibaren cinsi özelliklerini göstermeye başlanıyor ve yeleleri büyümeye ve vücut şekilleri değişmeye başlıyor. Fakat 6-6,5 ayın sonunda( dişi yavrular ilk kez yavruladıklarında) dişiler yavaşlıyor ve erkeklerde hızlanıyor. Erkeklerin 6,5-7. Ayın sonunda yeleleri büyümüş oluyor. Bundan sonra ise vücutları inanılmaz bir gelişim gösteriyor. Genelde bu aşamada toptancılar balıkları satıyor fakat erkeklerde asıl büyüme bu ay başlıyor ve birden gövdeleri daha da kalınlaşıyor ve 1 ayda 2 cm boy atıyorlar. Balıklar 1 yaşındayken dişiler  9-10 cm (genetik faktörler ve iyi bakımla 11 cm olabiliyor) erkekler  11-13 cm olabiliyor. Fakat aynı boyda dişi ve erkeklerde bile erkeklerdeki vücut kalınlığı ve yapısı yüzünden muazzam cüsse farkı olabiliyor. Ayrıca doğal ortamlarında ve büyük, doğal yapılı akvaryumlarda dişiler cinsel olgunluğa erişir erişmez çiftleşirken erkekler genelde hiyerarşiden dolayı 1 yaşına kadar dişilere dokunamıyor.

Akvaryumlarda doğal seleksiyon ve kontrollü çiftleştirme sayesinde balıklar aykuyruk, balon şekillerinde ve bünyesinde beyaz, gri, siyah, sarı-turuncu, parlak fantom, mavi-yeşil  renk tonlarını barındırabiliyorlar.

Doğadaki Halleri(yavruları görebilirsiniz)

 

 

Yavru

 

 

Doğal Halleri(sade doğal mat solgun beyazlıkta bir albino velifera resmi bulamadım)

Sarı-Turuncu(Albino)

Sarı-Turuncu-Fantom

Siyah

Beyaz

Alacalılar(resim bulamadım fakat bazı beya üstüne siyah benekli veliferalarda beneklerin bazıları mavi ve tonlarında olabiliyor)

Balon Moli(farkı görmeniz açısından)

Balon Velifera

Molilerin Sırt Yüzgeci Çeşitleri ve Velifera Sırt yüzgeci (sahip farkı görmeniz açısından)

 => Velifera

Aykuyruk Velifera

Not: Fotoğraflar alıntıdır.