Canlı Balığı Yem Olarak Kullanmak Etik Mi ?

Merhaba forum ekibi öncelikle herkese iyi hobiler dilerim. Ben bir fahaka puffer besliyorum ve balığım hakkında araştırma yaparken (Fahakaya canlı balık vermek Doğal Davranışlarını Destekler
Fahakalar doğada küçük balıkları, kabukluları ve diğer avları aktif olarak avlar. Canlı balık vermek, onun içgüdüsel avlanma davranışını tatmin edebilir.) şeklinde bir yazıya denk geldim size canlı balık verilmeli mi yoksa salyongoz un kurdu ile devam mı etmeliyim ? [IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/252795/290120252356411.jpg[/IMG]

[QUOTE=Tortuga4]Merhaba forum ekibi öncelikle herkese iyi hobiler dilerim. Ben bir fahaka puffer besliyorum ve balığım hakkında araştırma yaparken (Fahakaya canlı balık vermek Doğal Davranışlarını Destekler
Fahakalar doğada küçük balıkları, kabukluları ve diğer avları aktif olarak avlar. Canlı balık vermek, onun içgüdüsel avlanma davranışını tatmin edebilir.) şeklinde bir yazıya denk geldim size canlı balık verilmeli mi yoksa salyongoz un kurdu ile devam mı etmeliyim ? [IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/252795/290120252356411.jpg[/IMG][/QUOTE]

Bir yılan besliyor olsaydınız, fare vermek etik mi diye sormazdınız muhtemelen, değil mi?

Yani beslediğiniz canlının ihtiyaçlarına uygun yiyecekler vermenizin etiği bütüğü olmaz.

Bu balık, canlı balıkla beslenme gereksinimi olan bir tür ise canlı balık vermelisiniz. Bunun yerine başka yemlerle beslenmesi balığınızın sağlığı açısından sakıncalı değilse, o şekilde devam etmeyi de tercih edebilirsiniz.

Yani öncelik balığınızın gereksinimi, sonra sizin imkan ve tercihleriniz[:iyi:]

Ha şunu derseniz: Canlı balık yedirme videomu paylaşmam sizce etik olur mu?

Bakın bu tartışmaya açıktır :)

Merhaba, sorunuza somut yanıt vermektense başlıktan ele almak isterim. Etik mi yani ahlâkî mi sorunuz. Ahlak oldukça sübjektif yani kişiye göre değişebilen değerler, yargılar bütünü kısaca. Ahlaksız ise başkasının değil kendi ahlak ölçülerine uymayandır.
Başa dönersek sorunuzun cevabı içinizde, aynaya bakın yanıtlarsınız.

[QUOTE=ternapi]

Bir yılan besliyor olsaydınız, fare vermek etik mi diye sormazdınız muhtemelen, değil mi?

Yani beslediğiniz canlının ihtiyaçlarına uygun yiyecekler vermenizin etiği bütüğü olmaz.

Bu balık, canlı balıkla beslenme gereksinimi olan bir tür ise canlı balık vermelisiniz. Bunun yerine başka yemlerle beslenmesi balığınızın sağlığı açısından sakıncalı değilse, o şekilde devam etmeyi de tercih edebilirsiniz.

Yani öncelik balığınızın gereksinimi, sonra sizin imkan ve tercihleriniz[:iyi:]

Ha şunu derseniz: Canlı balık yedirme videomu paylaşmam sizce etik olur mu?

Bakın bu tartışmaya açıktır :)

[/QUOTE]
Teşekkür ederim, yorumunuz gerçekten açıklayıcı oldu. Bu durumda, canlı balık ile beslemeyi ayda bir olacak şekilde düzenlemeye başlayacağım. Aslında haklısınız, salyangoz da bir canlı ama pufferın beslenme düzeninde mutlaka yer alması gerekiyor. Sanırım bu soruyu insanların tepkisinden dolayı soruyorum. Örneğin, YouTube videolarında pufferları salyangozla beslerken insanlar olumlu tepki veriyor, ancak işin içine canlı balık girince olumsuz yorumlar ve tepkiler artıyor. Beni korkutan aslında buydu.

[QUOTE=Ehtiyar]Merhaba, sorunuza somut yanıt vermektense başlıktan ele almak isterim. Etik mi yani ahlâkî mi sorunuz. Ahlak oldukça sübjektif yani kişiye göre değişebilen değerler, yargılar bütünü kısaca. Ahlaksız ise başkasının değil kendi ahlak ölçülerine uymayandır.
Başa dönersek sorunuzun cevabı içinizde, aynaya bakın yanıtlarsınız. [/QUOTE]

“Yorumunuz için teşekkür ederim, gerçekten derin bir bakış açısı sundunuz. Etik ya da ahlaki sorular, gerçekten de kişisel değerlere dayanıyor. Benim perspektifimden, doğa içinde birbirini tüketen canlılar olduğu gerçeğiyle, puffer balığımın beslenme ihtiyaçlarını karşılaması açısından canlı balık vermek bir gereklilik gibi görünüyor. Ancak, etik yaklaşımda her bireyin farklı görüşleri olabilir. Bu konuda daha fazla fikir almak ve farklı bakış açıları görmek benim için önemli.”

Hiçbir canlının hayatı, başka birine yem edilmek için var değildir. Her canlı, kendi yaşamı için değerlidir ve onu bu haktan mahrum bırakmak bize düşmez. Doğada bu bir döngü olabilir, ama akvaryum gibi bir ortamda bu bizim tercihimizden ibaret. Canlılara saygı göstermek, sadece onlara değil, insanlık olarak kendi vicdanımıza da saygı göstermektir. Yaşamak her canlının hakkı, hiçbir canlınınhayatı başka birine araç edilmemeli.
Vahşi doğada değiliz taklit bir ortamdayız. Hatta nokta.

Etik/ahlak kişisel bir tercih değil, felsefi ya da toplumsal değer yargılarına dayanır. Mesela insan topluluklarında yamyamlık tarihsel olarak vardır, güncel örnekleri de vardır. Fakat bugün toplumun geneli tarafından kabul edilmez hatta tiksindirici bulunur. Bir vejeteryan için herhangi bir hayvanın öldürülüp yenmesi bile uygun değildir.

Böyle bir ikilem yaşıyorsanız kendinizi ikna etmek yerine yüksek yapılı canlılarla beslenen balıkları bakmamayı tercih edebilirsiniz. Yani kurt, kaplan falan besleseydiniz canlı yem olarak ne verecektiniz? Bir de internette bir sürü video var canlı yem üzerine, bunları çekenlerin psikopatça bir haz aldıkları belli.

Mesela benim için yırtıcı balıklara canlı japon balığı verilmesi kesinlikle kabul edilemez bir şeydir. Bu da işin kişisel yönü. Avladığım balığı yerim , yetiştirdiğim balığı yemem. Pek çok çoban da böyledir.[EDIT]GhostKoi,2025-01-30 00:44:47[/EDIT]

[QUOTE=1Balikci ]Hiçbir canlının hayatı, başka birine yem edilmek için var değildir. Her canlı, kendi yaşamı için değerlidir ve onu bu haktan mahrum bırakmak bize düşmez. Doğada bu bir döngü olabilir, ama akvaryum gibi bir ortamda bu bizim tercihimizden ibaret. Canlılara saygı göstermek, sadece onlara değil, insanlık olarak kendi vicdanımıza da saygı göstermektir. Yaşamak her canlının hakkı, hiçbir canlınınhayatı başka birine araç edilmemeli.
Vahşi doğada değiliz taklit bir ortamdayız. Hatta nokta. [/QUOTE]
Sizin düşüncenize göre( Hiçbir canlının hayatı, başka birine yem edilmek için var değildir.)akvaryum ortamında canlı yem kesinlikle kullanılmaması gerek o zaman artemi,un kurdu,kan kurdu vermememiz gerekir balıklarımıza neticede bunlarda bir canlı. Ve benim beslediğim canlınına temel ihtiyaçları var örneğin salyangoz ve midye tüketmesse dişleri fazla uzar çenesi kilitlenir ve ölür birinin yaşaması için birinin ölmesi lazım.

[QUOTE=GhostKoi]Etik/ahlak kişisel bir tercih değil, felsefi ya da toplumsal değer yargılarına dayanır. Mesela insan topluluklarında yamyamlık tarihsel olarak vardır, güncel örnekleri de vardır. Fakat bugün toplumun geneli tarafından kabul edilmez hatta tiksindirici bulunur. Bir vejeteryan için herhangi bir hayvanın öldürülüp yenmesi bile uygun değildir.

Böyle bir ikilem yaşıyorsanız kendinizi ikna etmek yerine yüksek yapılı canlılarla beslenen balıkları bakmamayı tercih edebilirsiniz. Yani kurt, kaplan falan besleseydiniz canlı yem olarak ne verecektiniz? Bir de internette bir sürü video var canlı yem üzerine, bunları çekenlerin psikopatça bir haz aldıkları belli.

Mesela benim için yırtıcı balıklara canlı japon balığı verilmesi kesinlikle kabul edilemez bir şeydir. Bu da işin kişisel yönü. Avladığım balığı yerim , yetiştirdiğim balığı yemem. Pek çok çoban da böyledir.[/QUOTE]
Peki japon balığını bir artemia,salyangoz veya un kurdundan değerli kılan nedir sizin için estetik algısı mı?

Akvaryum ortamı tamamen bizim kontrolümüzde olduğu için doğayı birebir taklit etmek zorunda değiliz. Artemia, un kurdu ya da kan kurdu gibi yemlerin canlı olması şart değil; dondurulmuş ya da işlenmiş alternatiflerle aynı besin değerini sağlamak mümkün. Bir canlının ihtiyaçlarını başka bir canlının hayatına son vererek karşılamak, doğanın döngüsü değil, bizim tercihimizdir. Bu tercih, tamamen bizim ahlaki değerlerimize dayanır. Eğer yaşamı takdir ediyorsak, elimizdeki alternatifleri kullanarak hem balıklarımızı besleyebilir hem de başka canlıların yaşamına saygı gösterebiliriz.[EDIT]1Balikci ,2025-01-30 08:53:52[/EDIT]

Sorunuzun sağlıklı bir cevabı olamaz, çünkü baştan yanlış. Etik olarak sorgulayacaksak, bir canlıyı doğasından koparıp farklı alanda farklı şartlarda beslememiz aslına bakarsak pek ahlaki değil. Böyle bir ortamda da işin alt basamaklarında etiği tartışmak şuna benziyor.

Soyguna girmişsiniz, adamın özel çekmecesini kurcalamak doğru mu yanlış mı, direkt salondaki eşyaları alıp gidelim mi demeniz gibi bir şey. Yaptığımnız/yaptığımız şey etik mi ki içinideki etiği sorguluyoruz ?
Madem bi halt yiyoruz bari sıvamayalım derseniz canlı vermeyin. Battı balık yan gider derseniz verin. O sizin muhakemenize kalmış.

Bir kişinin kaplan beslemesi (onu ortamından alı koyması ) zaten en baştan ahlaksızlık iken ona kuzu vermesini tartışması son derece gereksiz, tutarsız ve çarpık zeka ürünü bir şeydir. Tüm bu akıl yürütmelerden sonra hala bir etik mi sorusuna cevap arıyorsanız ;

Hedonist ahlak felsefesi size mutlu olacaksanız yem olarak balığı verin der.
Bir başka ahlak felsefecisi Protagoras için sorgu dışı bir konu.
Nietzsche de sizi normal karşılardı ama bireyliğinizi umutsuz bir varoluş vakası sayardı.
Kohlberge göre bu davranış neticesi evrensel ahlak seviyesine ulaşmamış bir bireysiniz.
Pragmatistlere göre önemli olan öz değil biçimdir. Veriyorsanız usulünce verin bunu vahşete çevirmeyin der.
Sokrata göre bu durum bilgisizliğinizden kaynaklı bir erdemsizliktir.
Kant'a göre bu işin hiç bir etik tarafı yok zira ahlağın temelini saygı olarak ele alır. Kaldı ki etiğin babası bu adamdır. Bu adama göre canlıyı alı koymak ve bir başka canlıyı da alı koyduğun canlıya sunmak hem doğal değil hem de "maksim" dir. Maksim özneldir. "[U] Öyle eyle ki, senin istemenin maksimi, hep aynı zamanda
genel bir yasamanın ilkesi olarak da geçerli olabilsin[/U]" der etiğin babası. Bir başka açıdan özgürlük ahlak yasasının koşuludur. Bu durumda konumuz etik değil.

Herşey yapay oluyor, doğada olsa normal karşılanabilir ama olunmadığına göre kişiye kalmış. He yani hazır yemler filanda ona bakılırsa zamanında canlıydı ki olmasaydı sanırım sağlıklı olmazdı veya ortada hava olurdu. Bana kalırsa yaşam süresi az ve hızlı çoğalabilen bir türü mesela hayalet karides, un kurdu, su piresi vb. kişiye bağlı atılabilir ama balık gibi daha kompleks bir canlı verilmesi düşündürüyor... (fikirlere uymak zorunluluğu yok ama saygı duyulmalı nasıl olsa karşıdakide kimine göre yanlış kimine göre doğru düşünebilme gibi bir özelliği var, bu laf sadece içimden geldi önemsencek birşey yok[:)])

@capodicapii Muhammet bey konuyu fazlasıyla açık olarak ortaya koymuş, üzerine söylenecek bir şey kalmamış. Fakat yazdıklarıma yaptığınız eleştiriye açıklık getireyim:
[QUOTE=Tortuga4]
Peki japon balığını bir artemia,salyangoz veya un kurdundan değerli kılan nedir sizin için estetik algısı mı?[/QUOTE]
"Böyle bir ikilem yaşıyorsanız kendinizi ikna etmek yerine [B]yüksek yapılı canlılarla beslenen [/B]balıkları bakmamayı tercih edebilirsiniz." dedim.

Yüksek yapılı deyince ne anlıyoruz: Bakteri virüsten yüksek yapılıdır, amip bakteriden yüksek, planarya daha yüksek, solucan daha yüksek, omrgasızlar daha yüksek, balıklar tabi ki daha yüksek...... bu böyle uzar gider. Sinir sistemi gelişmiş olan canlı daha gelişmiştir, zeka ve iletişim becerileri gelişmiş olan canlı çok daha gelişmiştir. Daha gelişmiş sinir sistemine sahip olan canlı daha fazla acı çeker. Zekanın bir fonksiyonu da [B]empati [/B]yani karşındaki canlının hissettiklerini algılama yeteneğidir.

Siz bana bakmayın, ramshornları akvaryumda zararlı kabul ederken sonradan beslemeye başlayan, hamam böceklerine kıyamayıp evi istilaya uğrayan sonra kimyasal savaş geliştiren biriyim. Son olarak canlı yem için su piresi besliyordum. Çok sevimli geldiler kıyamıyorum her yer su piresi doldu.

Ben canlı artemia verirken bile rahatsızlık duydum açıkçası. Kişiye göre değişir tabi ki ama yukarıda da denmiş "yüksek yapılı canlılar" diye. Bu arttıkça toplumda daha fazla ortak kişi tarafından ahlaken uygun olmamaya başlar. Forumda artemia için kimse tepki vermez, karides yavruları için bir kaç kişi tepki verir ama japon balığı için çoğu kişiden tepki gelir gibi.

Bu tür ikilemler yaşamamak için en basiti; canlı için %100 gerekli mi bu? Değilse vermezsiniz, gerisini düşünmeye tartışmaya gerek kalmaz.

Bir de youtube'da orada burada yılanlarını canlı fare ile, büyük balıkları japonlarla falan besleyen kişilerin hiçbirinin niyetinin besledikleri canlıların gereksinimleri olduğunu düşünmüyorum. Tamamen hastalıklı kişiler olduğunu düşünüyorum.

Nietzsche, “Böcek öldürürseniz kahraman, kelebek öldürürseniz hainsiniz. Çünkü ahlakın estetik standartları vardır,” demiş.

İnsan bir şey yaptığı zaman onun doğruluğu ya da yanlışlığı konusunda tereddüt içinde kalıp onu sorguluyorsa ya yaptığı şeyi gerçekten bilmiyordur ya da içten içe bunun yanlış olduğunu biliyordur.
Mesela salyangoz verdiğiniz de bunun gerçekten puffy için bir gereksinim bir mecburiyet olduğunu bilmektesiniz onu sorgulamadınız ama balık vermeyi sorguladınız çünkü sizde bunun doğru bir hareket olmadığı düşüncesindesiniz ki sorgulama gereği duymuşsunuz.
Yaptığı yanlışı sorgulamayan kişiler ahlaki ve akli dengesi olmayanlardır ve bunlardan her şey beklenir.