Çöpçü Üretimi

Corydoras’lar üretilmek istendiğinde genelde özel bir üretim tankı, bir topluluk tankında yumurtlamalarını beklemekten daha iyi sonuçlar verir. Topluluk tankında yumurta dökseler bile muhtemelen bunu hiç farketmeyeceksiniz. Yumurtalar balık tarafından iyi şekilde saklanır ve tankın diğer sakinlerinin ile kendi ebeveynlerinin aç dikkatlerinden kurtulsalar bile, yumurtadan çıkan larvalar aşırı derecede savunmasızdırlar. Yumurtadan çıktıklarında ilk yapmak zorunda oldukları şey, yüzme keselerini havayla doldurmak için yukarı çıkmaktır. Yine de bazıları hayatta kalabilir ve bir ay sonra sahibi, ilk 2 cm uzunluğundaki gencin tankta yem için sakin sakin gezindiğini görünce şaşırıp kalabilir.

Belirli bir Corydoras türünü üretmeyi planladığınızı varsayalım. Genel tank düzeni aşağıdaki gibi olmalıdır.

Tank

Bir çöpçü üretim tankı yeterli uzunlukta olmalıdır. Genel bir kural olarak , tankın uzunluğu yetişkin balığın maksimum boyutunun en az 10 katı olmalıdır. 30 cm veya daha küçük bir tankta yetişkin bir paleatus’un yumurta döktüğü hakkında çok sayıda söylenti vardır ama tabii ki kimse başarısızlıklardan bahsetmez. Benden söylemesi; tank ne kadar büyükse, başarı oranı da o kadar yüksektir.

Tankın yüksekliği 30 cm’i geçmemelidir. (Tank daha yüksek olabilir, o zaman sadece bu yüksekliğe kadar doldurmayın.)

Balıklar

Tabii ki balıklar sağlıklı olmalıdır ve evet, iyi beslenmiş olmalıdırlar fakat bu bahsedilenlerin hepsidir. Bir grup balık seçilmelidir ve bunlar yeterince olgun olmalıdır. En iyi yol, yetişkin vahşi balık almaktır. Eğer yabani balık alırsanız, yapılacak ilk şey hastalıksız olduklarından emin olmaktır. Taşıma sırasında balıklara gerçekten çok kötü davranılır. Balıklarda kullanılan bazı ilaçlar onları geçici olarak kısır bırakır ki bu; çok sayıda ilk çiftleşmenin kötü gitmesinin sebeplerinden biridir.

Büyük balıklar (bizim istediklerimiz), nakildeki daha yüksek ölüm oranları (vücut ağırlığı oranına daha az su) ve akvaryumcuların bizim büyük balıklar istediğimizi  bilmeleri sebebiyle genelde daha pahalıdırlar. Akvaryumculara inanmayın, satışlardan mümkün olan en yüksek geliri elde etmeye çalışacaklardır. Fiyatlar, yeni ya da nadir bulunan çöpçüyü almak isteyecek insanlar için birden yükselecektir. Arkadaşlarınıza yarı fiyatıyla gönderin.

Hiçbir suretle pahalı oldukları için sadece üç balık alıp, bir ay içinde üç tane daha almayın. Aynı tür olacaklarına bir garanti yoktur.

Küçük balıklar da büyüyecektir. Çoğu tür için makul bir boya ulaşmaları minimum 2-3 yıl almasına rağmen, tanklardaki büyüme oranı doğaya göre kısalmıştır.

Dekor

Saklanma yerleri:hindistancevizi kabuğu ya da daha iyisi, yatay bir taş ve bunun üzerine koyacağınız birkaç küçük taşla yaratacağınız birkaç çıkışı olan bir mağara. Bitkiler isteğe bağlıdır ama gerekli değildir.

Işıklandırma

12-13 saat boyunca tercihen az ışık veya tank pencere yakınındaysa hiç ışık vermeyin.

Substrat

Yaklaşık 0.5-1 cm kalınlığında döşenmiş kum

Filtreleme

Güçlü filtreleme, özellikle tankın bir bölgesinde. Fakat az akıntı olan veya hiç akıntının olmadığı bölümler de bulunmalıdır böylece balıklar dinlenebilir.

Isı

24-26°C

Su Değişimleri

Tanktaki sudan yaklaşık 5-10°C daha soğuk dinlenmiş suyla yapılan günlük %50 değişimler. Suyu değiştirirken dikkatli olun - eğer camın bir kısmı 10°C daha soğuk olan suyla direk temas ederse, cam kırılabilir.

Beslenme

Balıkları iyi besleyin, ne kadar isterlerse. Günlük su değişimleri yapıyorsunuz o yüzden kalanlar problem olmaz. Kankurdu (bloodworm), daphnia, artemia, kıyılmış solucan ve tubifex ile besleyin.

Buna 1-2 hafta (veya daha uzun) devam ederseniz, çöpçülerin çoğu yumurtlayacaktır. Bazıları daha çok özen gerektirir ve bir süre için yumuşak asidik suda tutulmalıdırlar. Daha sonra suyu, hem ph’ı yükseltmek hem de ısıda bir düşme gerçekleştirmek için  yumuşak nötr suyla değiştirin.

Yumurtalar

Yumurtaları tutarken çok dikkatli olun. En iyisi “yumurta bezleri”ni** (spawning mops) kullanmaktır; yumurtaları tutmadan tanktan çıkarmanıza imkan sağlar. Yumurtaları, yumurtaların bırakıldığı tanktan alınan suyun olduğu küçük bir tankın içine yerleştirin. Yine de çoğu yumurta mantarlaşabilir. Yumurtaları elinizle almak zorundaysanız, yumurtaları çıkarmadan önce elinizi çok iyi yıkamalısınız (parmaklarınızda hiç sabun kalmadığına emin olun). Bazı kimseler yumurtaları camdan ayırmak için jilet kullanır fakat bunu doğru dürüst yapanı hiç görmedim. Çöpçü yumurtaları oldukça serttir ve onları tutarak ezemezsiniz.

Tekrar mantarlaşan yumurtalara dönelim. Yumurta kabuklarının zarar görmesiyle sonuçlanan bakteriyel saldırılar sonucunda yumurtalar mantarlaşır,. Mantar, ikincil enfeksiyondur çünkü mantar zarar görmüş olan yumurtalara hücum eder. Yumurtaları ayrı bir yetiştirme tankında büyütmeye çalıştığım zamanların çoğunda yumurtaların %60-80’i mantarlaştı. Metilen mavisi gibi önleyici bir ilaç eklemek yumurtadan çıkış oranlarının artmasına biraz yardımcı oldu.

Daha sonra üreme tankının yanından asılan yavrulukları (plastik değil de ağdan olanlar) kullanmaya başladım. Çıkış oranları %90-95 civarına yükseldi. Yavruları artemia ile 1-2 hafta boyunca besleyerek burada tuttum ve sonra onları yetiştirme tankına naklettim.

Yetiştirme tankında sade cam taban kullanmak, temizlemesi kolay olduğu için yapılacak iyi bir şey gibi görünebilir ama benim denememde yavrularda sık sık mantar gelişti. Cam tabanlı bir tankta mantarlaşmaya neden olabilecek ince bir bakteri tabakası daima varolacaktır. İnce bir tabaka kum eklememden sonra yavrular mantar geliştirmeyi durdurdular.

80 cm’lik bir tankın 100’den fazla genç çöpçüyle (benimkiler pandaydı) dolması gerçekten güzel bir manzaradır. Bazı doğal grup davranışları gözlemleyebilirsiniz ve onları beslenip gelişirken izleyebilirsiniz. Türe bağlı olarak 2-3 cm boyuna kadar oldukça hızlı büyüyebilirler fakat büyüme duraklamaya girdikten sonra yavruların akvaryumcularda gördüğünüz genç olanlarla aynı boya gelmesi 1 yıla kadar zaman alabilir. Tamamen erişkin boya gelmeleri ise en az bir yıl daha alacaktır.

Yazar

Eric Naus,”Breeding Corydoras”, http://www.aquarticles.com/articles/breeding/Naus_Breeding_C orydoras.html

,May 2005

Çevirenin Notu:

**”Spawning mop”, Türkçe’ye tam olarak yumurta bezi olarak çevirilir. Burada yumurtaları kolayca nakletmeye yarayan, tutmak için bir sapa bağlı bez parçası anlamında kullanılmıştır. Tahminen yazarın ülkesinde ticari olarak satılmaktadır. 

Çeviren:

Gülay Baran