1. Anasayfa
  2. Makaleler
  3. Cichlid Dünyası
  4. Frontosa Üretimi

Frontosa Üretimi

Kategorideki Diğer Makaleler
  • Cyphotilapia Frontosa'nın Başarılı Üretimi

    Çeviren: Metin ÖZKUL

    Frontosa almayı düşünüyorsanız bu çok iyi bir fikirdir. Fakat düşünmüyorsanız mutlaka düşünmalesiniz. İlk olarak Frontosaların resimlerini African Cichlids adlı kitapta görmüştüm. Bu gözalıcı, parlak siyah ve beyaz şeritleriyle ilgi çekici açık mavi yüzgeçleri ve yanaklarıyla merak uyandıran kafa hörgücünü gördüğümde aşık oldum. Frontosalar Afrika Cichlidlerinin Tanganyika bölgesine ait yaklaşık 2-3 ayda bir 90+ yumurta döken balıklarıdır. Frontosalar çok sert balıklardır ve pekçok hastalığa karşı bağışıklıkları vardır. Kısmen boyutlarından dolayı(Tam erişkin erkekler 35 cm e kadar büyüyebilir) ve kısmen de agresif olmayan doğalarından dolayı ben hiçbir Tanganyika Gölü Cichlidiyle kavga etmediğini veya başının hiçbir Cichlidle derde girmediğini biliyorum.

    Frontosalar benim fikrime göre her hobicinin koleksiyonunu geliştiren en güzel,en sağlıklı ve en zeki türleridir. Her ne kadar ben Frontosa koleksiyonuma 2 ufak(3,5 cm) balıkla başlasamda benim gayretim ve bu balığa olan sevgim üreyen bir koloni kurmamda bana yol gösterdi. Uzun yıllar denemeler ve hatalar sonucunda ben Cichlidler için başarılı bir üreme programı geliştireceğime inandım. Tüm hobiciler içinde bunu nasıl başardığımı paylaşmak için sık sorulan sorular hazırladım. Bu sorular,önerilerim ve gözlemlerimi dikkate alarak:

    HANGİ BOYLA BAŞLAYABİLİRİM?

    Üreme boyunda bir Frontosa kolonizi ile başlamak bayağı pahalıya malolabilir.(Balık başına 60-70 Dolar)ve büyük bir tanka ihtiyaç duyarsınız ama büyük bir tankınız ve paranız varsa hiç durmayın. Ben Frontosalarla ilgileneceklere ufak yavrular ve bol sabırla başlamalarını öneririm. Bu yavrular diğer Cichlidlerle 5 cm e gelinceye kadar aynı akvaryumda bakılabilir veya üreme boyuna gelebilecekleri kadar bir tankta yanlız bakılırlar. 1,5 ila 2 yıl arasında üreme boylarına gelmelerini zevkle seyredebilirsiniz. (Dişiler 13 cm Erkekler 18 cm)

    AKVARYUMA KAÇ FRONTOSA KOYABİLİRİM?

    200 litrelik üretim tankında 1 erkek ve 1-2 dişi üreyebilir. Ben şunu gördüm; bu boy tanklarda 3. dişi kesinlikle dipte bölge sahibi olamıyor ve bundan dolayıdır ki yumurta dökmek için dibe inemiyor; yumurta dökecek uygun bir yer bulamıyor. 360 litre ve daha büyük tanklarda ise 2 erkek ve 6-7 dişiden oluşan koloni üretim için en iyi neticeyi verir.eğer bu koloni hepsi yavruyken kurulduysa bir problem gözlenmez.Bununla beraber bu koloninin içine üreme boyunda balık koyarsak çok dikkatli olmalıyız. Bu durumu çok dikkatli izlemeniz gerekir. Tercihen bir erkek diğerinden daha yaşlı ve daha baskın olursa diğer erkek daha itaatkar olur. Muhtemelen bu durumda tüm frontosalar kendi bölgelerini bilir ve statü problemlerini vukuatsız şekilde atlatırlar.Çok iyi takip ederek bir balığı öldürücü darbeler almadan akvaryumdan çıkartabilirsiniz. Akvaryumdan dışlanan bir Frontosa nın tekrar koloni tarafından akvaryuma kabul edilmesi imkansız sayılabilir. Bu balık için mutlaka başka bir tank hazırlamalı veya balığı değiştirmelisiniz. Bu en kolay çözüm yoludur.

    TANKIMIZI HAZIRLAMANIN EN İYİ YOLU NEDİR?

    Frontosa üretimi için minimum 200 litre ve üzeri tanklar tercih edilir. Çok az sayıda kaya, bitki ve süs konulabilir. Canlı veya yapay bitkiler Frontosalar tarafından çabucak kökünden sökülür, yenilir veya imha edilir. Geniş dik kayalar, geniş çiçek saksıları, büyük kil kaplar veya PVC borular ve Karayağan taşları mükemmel yapı taşlarıdır. Bunlar 5 cm kalınlığında beyaz mermer çakıllar üzerine stratejik olarak yerleştirilmelidir. Erkeğin yerleşeceği üreme mağarası ve evi akvaryumun bir köşesine hazırlanmalıdır. Bu mağara erkeğin rahatça dinlenebileceği, sırt yüzgecinin aşağıya düşmeyeceği ve dişinin ziyaret edebileceği büyüklükte olmalıdır.Aynı zamanda mağara dişi yumurta dökerken yanyana durabilecekleri kadarda geniş olmalıdır.Akvaryumda her dişinin kendi bölgesi, rahat edebileceği bir mağarasının olması ve bunların üreme mağarasından uzak olması gerekir.Dişi yumurtladıktan sonra üreme mağarasından ayrılmalı ve mümkünde kendi tecrit edilmiş bölgesinde kuluçka süresine geçmelidir.frontosalar için makul bölgesel şartlar olmalıdır. Bazı balıklar küçük alanlarda mutlu olurken bazıları tüm akvaryuma sahip olmak ister. Her dişinin kendi yeri, bölgesi vardır. Bu bölge dişi tarafından tankta işgal edilir. Eğer mümkünse yer zemininde bir mağara alacaktır; fakat dipten yukarıda hazırlnmış bir mağara ona kuluçkaya yatma imkanı sağlayacak bir yer sunacaktır.Kıskanç dişiler bazen kuluçkaya yatmış dişi ile kavga ederek yumurtalarını attırmaya çalışırlar. Ben her dişi için bir mağarayla başladım ama bunun dışında bazen hepsi için saklanacak yerler oluşturarak ve ekleyerek devam ettim.Ne zamanki dişiler birbirlerini kovalamaktan vazgeçti işte o zaman tankımın hazır olduğuna karar verdim. Frontosalar açık alanda yüzerler ve özellikle mağaralarda saklanmazlar. Frontosaların sadece kuluçkaya yatmak ve takiplerden kaçmak için mağaraya ihtiyaçları vardır. Belkide bazen sadece yanlız kalmak için bir mağaraya ihtiyaçları olur. Frontosalar sessiz ve donuk ışıkla aydınlatılmış temiz suyu olan ve sabit ısılı akvaryumlarda çok arahat ederler.ben dereceyi 24,5 ila 25,5 derce arasında tutarak her hafta %10 su değişimi yapmayı tercih ediyorum. Her ne kadar büyük akvaryumumda çift taraflı bir ışık olsada rahat etmeleri açısından ben tek taraftakini kullanırım.

    BALIKLARIMIN YUMURTA DÖKMEYE HAZIR OLDUKLARINI NEZAMAN ANLARIM?

    Benim frontosalarım ben akvaryuma arkam dönükken yumurta dökmeyi tercih ediyorlar! Eğer siz onların bu faaliyetlerini gözlemlemek isterseniz her sabah beslemeden önce dişilerin yumurta tüplerinin çıkıp çıkmadığını kontrol etmelisiniz.Eğer böyle ise dişi yumurta dökmeye hazırdır ve erkeğin dişiye çok yakın olarak yüzdüğünü görürsünüz. Dişiler yumurta dökmeye başladığında tüm şartlar çok iyi ise yumurta dökme 10 15 dakika arası sürer. Diğer zamanlarda bu yarım saat veya daha uzun sürer. Bu süreç yumurtaların dökülmesine bağlı olarak değişir.

    YUMURTA DÖKME İŞLEMİ NASILDIR?

    Büyük erkek frontosa yavaş hareket eder. Erkek Frontosa dişiyi Malawi Cichlidleri gibi hareketli bir şekilde kovalamaz. Dişileri izler. Dişilerden biri ne zaman yumurta dökmeye hazırsa erkek ona doğru yavaşça yüzer ve onu geçer. Dişiye üreme mağarasına gitmesi için bir işaret verir. Dişi hazır olduğunda üreme mağarasına gider ve yumurta dökmeye başlar. Erkek dişiyi takip eder ve yumurta dökme periyodunun başından sonuna dek oarada kalır. Erkek frontosa mağara arkasında nöbet tutarak istenmeyen yabancılara karşı koyar. Bu arada dişiyi yumurtaları yayarken ve yanak boşluğuna alırken hep gözetim altında tutar. Periyodik olarak erkekte dişini arkasından mağaraya girer, titreyerek spermlerini bırakırken dişinin ağzındaki yumurtaları verimlileştirir. Yumurta döküldükten sonra dişi üreme mağarasından ayrılır ve kendi rahat edeceği, kuluçkaya yatacağı bölgesine gider. Eğer dişi erkeği üreme mağarasına izlemek konusunda isteksiz ise erkek dişiyi birkaç kez pas geçer ve kuyruğunu sağ sola sallayarak dişiye işaret verir. Eğer dişi mağaraya erkeğin birkaç geçişinden ve sinyalinden sonra gitmezse erkek dişiye saldırı ve üreme mağarasına gidene dek kovalar.

    DİŞİ YUMURTA DÖKMEYİ REDDERSE NE OLUR?

    Ben şunu gördüm; eğer dişi üremezse en nihayetinde erkek saldırır ve dişiyi öldürür.Bunun sebebi ya dişi çok yaşlıdır ya da diğerleri gibi değildir. Üreme için çok genç Frontosalar diğer dişiler ve erkekler tarafından saldırıya uğratılmaz.Frontosaların çok güçlü istek ve istememek gibi duyguları vardır. Başarılı üretim için frontosalar uyumlu olmalıdır.Siz akvaryumunuza 1 dişi 1 erkek frontosa koyarak üreyin diyebilirsiniz. Bazen olacak ama çoğunlukla olmayacaktır. Ben dişinin dominant olmayan erkekle bir olayını gözlemledim. Dişi bazen farklı bir köşeye gider ve yumurtalarını serer toplar ve genç erkeğin yumurtaları verimlileştirmesi için kurnazca yanından geçer. Bazen dominant erkek bu olay gerçekleşirken onları yakalayabilir. Sub dominant erkeğe ve dişisine saldırarak yumurta dökmesini kestirir. Eğer tankınızda yeterli sayıda dişi varsa dominant erkek ve diğer genç erkek üreme için dişileri paylaşır. Bu erkeklerden herhangi birisine birşey olursa diye çok iyi bir fikirdir. Sizin yaşlı dominant erkeğinizi kaybetmeniz çok trajik bir olaydır; çünkü bazen yeni koyacağınız dominant erkek bazı dişiler tarafından asla kabul edilmeyecektir. Ben bazen dişilerin erkeğe saldırdığını ve yumurta dökmediğini gördüm. Bundan dolayıdır ki böyle bir olay yaşadığınızda alacağınız yeni dominant erkek kesinlikle tüm dişilerden daha büyük olmalıdır.Bazen dişiler erkek çok güçlüyse onun tarafından teslim olmaya zorlanabilirler ve bunun nihayetinde boyun eğerler. Bir başka durumda balıkların yerleşmeleri çok dikkatli izlenerek kayıpsız atlatılabilir.Ben birkaç tane büyük tankım olduğu için bu konuda çok şanslıydım. Dişi yumurta dökmediği zaman ve erkeğin saldırısına uğradığında hep başka yeni bir tank hazırladım ve problemli dişiyi buraya ayırarak yanına erkek adapte etmeye çalıştım. Dişiye erkeğini seçme şansı verdiğimde en nihayetinde üremeye başladığını gördüm

    YUMURTA DÖKTÜKTEN SONRA YETİŞKİNLERİMİZİ NASIL BESLERİZ?

    Ben balıklarımı beslemeden evvel hep akvaryumumu kontrol ederim. Eğer üreme ile ilgili bir belirti varsa veya yumurta dökme olayı varsa ışıkları hemen kapatarak yemlemeyi 24 saat boyunca keserim. Bazı yemler özellikle tuzlu su karidesi veya dondurulmuş krill vermek muhtemelen dişinin yumurta dökmesini engeller. Bu lezzetli yemleri yemek için aceleyle ağzı yumurtayla dolu olarak mağarasına gidip ağzı boş çıkan dişiler gördüm. Kuluçkaya yatmış dişiyi devamlı gözlemleyerek diğerlerini sadece tane ve top yemlerle beslerim.

    DİŞİNİN YUMURTALARI TUTABİLECE?İNİ NASIL SÖYLERİM?

    Eğer kuluçkaya yatmış dişi ben yemleme yapmaya başladığımda arkasını dönüyorsa veya ters tarafa bakıyorsa yumurtalarını kesinlikle tutacağını anlarsınız. Ağzında yumurta olan dişi yemleme zamanı yemleri koklamaya başlarsa o yemleme boyunca soluğumu tutarak yumurtaları mümkün olduğunca çabuk almaya çalışırım.Dişi Frontosa nın yemle ilgilenmesi demek yumurtaları daha fazla tutamayacağı ve yumurtaların ondan alınmasının daha uygun olacağı manasına gelir.

    KULUÇKADAKİ DİŞİYİ KUSTURMALIMIYIZ?

    Cevap evettir. Zorluğu her dişi için ayrı ayrı karar vermeniz gerektiğindendir. 18-20 gün arası dişiyi kustururum. Yumurtladıktan sonra yumurtaları yiyeceğine karar verirsem daha erken kusturmaya karar veririm. Bir dişi erken kusturulmuşsa sonraki aşamalarda da bu kalıba uyar. Ben böyle bir dişiyi yumurtaları ağzına aldıktan 5-10 gün sonra kustururum. Her ne kadar böyle kalıplaşmış da olsa şartların değiştiğini çok gördüm.Her nekadar yumurta döken dişiyi gözlemlemek önemliyse de en iyi yöntem gidişata göre karar vermektir. Dişiyi sağmak zalimce görünsede bu hikayenin bir de pozitif tarafı vardır. Dişiden yumurtaları erken aldığınızda daha fazla yavru ve yumurtayı uzun taşıma periyodu boyunca yemeden tüketmeden alabilirsiniz. Gerçek sonuç bunu uyguladığınız taktirde dişinin tekrardan üremesinin çok daha kolay olacağı olarak açıklanabilir.

    YUMURTALAR ÇIKARTILDIKTAN SONRA NE YAPMALIYIZ?

    Kuluçkaya yatmış dişi 18-20 gün sonra sağıldığında yavrular serbest yüzebilecek durumda olacaktır.Bunları birkaç ay kalacakları 80 litrelik yavru tankına alabilirsiniz. Eğer dişi daha erken kusturulmuşsa yumurtaları dibi koni şeklinde bir çay süzgecine koyarak onlarla ilgilenmek üzere 40 litrelik ayrı bir tanka ayırırım.Yumurtaları ayırdığım akvaryum içine tam yumurtaların üzerine gelecek şekilde ve onları nazik biçinde çevrilmelerini sağlayacak hava taşları eklerim.Hava taşlarından çıkan kabarcıklar yumurtaları çevirir.Bunun yanı sıra yumurta tankına yumurtaların mantarlaşmaması için 10-15 damla metilen mavisi eklerim. Hergün yumurtaları kontrol ederek beyaz olan ve durumu kötüye giden yumurtalarımı çıkartırım.Yumurtaların yavaş yavaş günden güne kafa ve kuyrukları oluşurken izlemek çok ilginçtir.Küçük güzel yavrular serbest yüzmeye başladıktan sonra gelişmelerine devam etmeleri açısından 80 litrelik yavru tankına alınmalıdır.Hemen hemen 2 cm i bulduklarında serbest yüzmeye başlayan bu yavrular inanılmayacak kadar büyük bir hızla büyürler.Doğar doğmaz bölgelerine özgü siyah beya dikey şeritleri yanak ve yüzgeçlerindeki mavilikler çok belirgindir.

    KAÇ ADET YAVRU ALINABİLİR?

    Sanırım her hobici kendi balıklarından ne kadar ve ne boyda yavru alacağını çok merak eder. Tecrübelerime dayanarak söyleyebilirim ki her 2-3 ayda bir ortalama 55 yavru beklenebilir. Tabi genç dişilerde bu sayı 18-30 yetişkin dişilerde ise 50-90 arası nitelendirilir. Benim 6 yaşında dişiden aldığım 96 adet yavru benim rekorumdur. Unutulmaması gereken konu şudur: Eğer üreyen balıklarına mükemmel yemler ve mükemmel üreme şartları sağlarsanız muhteşem yavrular alırsınız.

    DAHA İYİ YUMURTA ALMAK İÇİN NE YAPMALIYIZ?

    Eğer Frontosa'nız yeterli yavru üretemiyorsa bunun bir sebebi olduğuna inanırım. Ben bu durumda tank üzerinde çalışır ve üreme şartlarını değerlendiririm. Mümkünse yumurta dökmeyi izler herhangi bir problem veya farklılık varmı yok mu diye araştırırım. Bazen kıskanç dişiler ön planda olmak ister. Bazen de kayalar ve mağaraların pozisyonu erkek Frontosa'nın üreme için hareketlerini kısıtlayabilir. Eğer erkek balık dişiyi çok fazla kovalayarak yorulursa yumurtaları verimlileştirmedeki görevini tam olarak yerine getiremez. Bazen de dişi erkek çok agresifse yumurtlamayı tam olarak gerçekleştiremez.Başarılı yumurta dökme, yumurta dökülmesinin kesilmemesi ve acele edilmemesiyle yakın ilişklidir.ben düzeni ayarlamakla uğraşırım. Ne ile beslediğiniz iyi yumurtlamanın anahtarıdır. Ben balıklarıma günde 2 kez yüksek protein içeren diyet uyguluyorum. Bol miktarda donmuş tuzlu su karidesi, dondurulmuş kurutulmuş kankurdu ve Krill le birlikte pek çok çeşit büyük pul yem veriyorum. Tetra Doramin de bana çok iyi sonuçlar verdi. Bazen frontosalarımı elle beslemediğimde üremeyecekler gibi gelir.

    Özet olarak Frontosa bir hobicinin koleksiyonunda bulunan en heyacan verici balıktır. Alacağınız yavrular ile başlayarak onları üreme boyuna ulaştırarak bir sürü sağlıklı yavru sahibi olabilirsiniz. Şunu söyleyerek bitirmek isterim:

    Frontosanızı bir insan olarak düşünün,onu çok daha kolay anlayacaksınız.

    Reprinted and translated from the reporter North Jersey Aquarium Society

Üye Yorumları